Het oude museumspoor bij Stadskanaal. Boudewijn Benting
De regio en een deel van de Tweede Kamer willen haast maken met de spoorlijn Veendam-Emmen, nu het kabinet er 1,9 miljard euro voor heeft beloofd in de Voorjaarsnota.
Prorail en het projectteam bij de provincie Drenthe voeren hier en daar al gesprekken over de Nedersaksenlijn, de spoorlijn die van Groningen via Veendam en Stadskanaal naar Emmen moet komen. Ze praten ook met bewoners van Stadskanaal en Emmen die vrezen dat de lijn te dicht langs hun woningen en tuinen komt.
Het is allemaal nog te vroeg om daar met zekerheid iets over te zeggen, is de reactie. Prorail en het projectteam moeten sowieso nog wachten tot een formele startbeslissing voor een MIRT-verkenning kan beginnen.
De Tweede Kamercommissie debatteert op 15 mei met staatssecretaris Chris Jansen over spoorzaken. Een aantal kritische parlementariërs wil de PVV-bewindsman tot spoed manen om die startbeslissing te nemen. Omdat de hele Voorjaarsnota nog door het parlement goedgekeurd moet worden, in juni, wordt in Den Haag pas over een paar maanden zo’n startbeslissing verwacht.
‘Voor de een goed nieuws, ander vreest voor uitzicht’
Dat betekent niet dat Prorail en het projectteam bij de provincie Drenthe stil zitten, laten ze weten. In het eerste MIRT-onderzoek zijn de bodemopbouw, de grondwaterstanden en de geotechnische risisco’s van verschillende tracés al onderzocht. In de volgende fase gaan ze ook grondboringen doen.
Prorail heeft ook een filmpje online gezet over de voorbereidingen. ,,We zijn ons zeer bewust van de impact die de Nedersaksenlijn zal hebben’’, zegt de woordvoerder. ,,Voor de één is het goed nieuws, de ander ziet liever zijn of haar uitzicht niet veranderen. Of sterker nog: de tuin. Het is dus heel belangrijk om zo snel mogelijk met de omgeving in gesprek te gaan over wat de komst van deze lijn voor hun betekent. Ook al weten we dat nog niet precies, de definitieve lijnen zijn nog niet gezet.’’
De trein wordt waarschijnlijk gereden door Arriva. Dat bedrijf heeft een overeenkomst de provincie Groningen tot het jaar 2035. Dat is ook ongeveer het jaar waarop de lijn mogelijk in gebruik genomen wordt, al hopen veel plannenmakers dat het al eerder wordt.
Greep in kas Lelylijn
In het Kamerdebat op 15 mei kan de staatssecretaris ook een lading kritiek verwachten over de greep in de kas van de Lelylijn, die andere spoorlijn die het Noorden zo graag wil. Het vorige kabinet had al 3 miljard euro apart gezet voor de Lelylijn maar daar heeft dit kabinet nu bijna 2 miljard uit gehaald voor de Nedersaksenlijn.
Toch gaan de voorbereidingen van de Lelylijn gewoon verder, heeft staatssecretaris Jansen de Kamer meermaals voorgehouden. Er wordt een zogenoemd masterplan voor het Noorden gemaakt. De projectgroep Lelylijn blijft ook gewoon aan het werk.
Een aantal oppositieleden klaagden er pas over dat door die greep in de kas van de Lelylijn ook Europees geld onzeker wordt. Nederland had via het zogenoemde Ten-T fonds aanvragen gedaan voor de internationale verbinding van de Lelylijn naar Duitsland.
Erg weinig passagiers Groningen-Hamburg
Dat Europese geld was toch al erg onzeker, lieten staatssecretaris Jansen en de projectgroep eerder al weten. Uit het eerste MIRT-onderzoek naar de Lelylijn bleek namelijk al dat de doorgaande verbinding Groningen-Hamburg erg weinig passagiers zou trekken. Er willen tien keer meer mensen vanuit Groningen naar Brussel dan naar Hamburg.
Volgens de staatssecretaris is er in Duitsland ook weinig enthousiasme voor het doortrekken van de Lelylijn naar Bremen en Hamburg. De Noord-Nederlandse Lelylijn-lobby stelt daar tegenover dat het matige enthousiasme in Duitsland ook komt doordat ‘Den Haag’ zo weinig werk lijkt te maken van de noordelijke verbinding met Duitsland.
In ieder geval zou er van het Ten-T-geld niet meer dan 1 miljard euro te verwachten zijn. De Lelylijn van Lelystad naar Groningen zou alleen al 13,8 miljard euro moeten kosten, het deel van Groningen naar Duitsland zou nog eens vele miljarden extra gaan kosten.
