Haast iedereen moet aan een hoge energierekening geloven. Maar hoeveel stookkosten je precies maakt, hangt nogal af van waar je woont. Groningers en Drentenzijn duurder uit dan gemiddeld in Nederland, vooral op de plekken waar inwoners het niet breed hebben.
Dat blijkt uit onderzoek van energiebedrijf Zonneplan, gebaseerd op cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Zonneplan berekende voor iedere gemeente hoeveel een gemiddeld huishouden per jaar betaalt voor energie. Landelijk komt dat gemiddelde uit op 4147 euro. In het westen van het land liggen de stookkosten een stuk lager dan in het noorden.
Drenthe is het duurst
Zo betaalt een Amsterdams huishouden gemiddeld 3119 euro, terwijl je in de gemeente Westerwolde 5538 euro per jaar kwijt bent. Voor de hele provincie Groningen is het gemiddelde 4357 euro per jaar. Drenthe blijkt de allerduurste provincie; daar zijn huishoudens gemiddeld 4722 euro per jaar kwijt aan energie.
De verschillen komen vooral door het soort huizen, legt Frank Breukelman van Zonneplan uit. ,,In gemeenten waar de woningen groot zijn en wat ouder, liggen de kosten hoger. In een stad heb je veel appartementen, die zijn in de regel kleiner en ze isoleren elkaar.’’ Vandaar dat de kosten in de stad Groningen relatief meevallen (gemiddeld 3598 euro per jaar).
Ook in Drenthe zijn de steden goedkoper dan de dorpen; een huishouden in Assen verstookt jaarlijks gemiddeld 3976 euro, tegenover 5484 euro in Aa en Hunze.
Energiearmoede: niemand durven uit te nodigen in je koude huis
,,Wat ons ook opvalt, is dat in minder rijke gemeenten de stookkosten heel hoog zijn’’, zegt Breukelman. ,,Verduurzamen en isoleren is juist lastig voor degenen die het hard nodig hebben. Dat is een probleem, al zou ik zo gauw niet weten wat de oplossing is.’’
Eigenlijk weet niemand dat precies, zegt onderzoeker Marijn van Geet van de Rijksuniversiteit Groningen. Van Geet houdt zich bij de planologiefaculteit bezig met energiearmoede: mensen die in de financiële problemen komen door hun energierekening. ,,Energiearmoede is moeilijk te definiëren en daardoor moeilijk te meten. Het raakt aan allerlei andere zaken, zoals armoede, welzijn en gezondheid.’’
Energiearmoede kan tot schulden leiden, met alle gevolgen van dien. Als mensen hun huis niet verwarmen om geld te besparen, kunnen ze ziek worden. Zelfs het sociale leven lijdt onder energiearmoede, weet Van Geet: ,,Als je mensen interviewt vóór en na de verduurzaming van hun huis, hoor je bijvoorbeeld vaak dat ze daarna eindelijk weer mensen durven uit te nodigen omdat het niet meer zo koud is.’’
‘Wooncorporaties hebben hier een rol in, maar de overheid ook’
Wie precies iets moet doen aan energiearmoede, is niet zo makkelijk te zeggen.,,Het lastige is dat het formeel geen gemeentetaak is’’, zegt Van Geet. ,,Terwijl het natuurlijk wel raakvlakken heeft met zaken waar de gemeente juist wél over gaat. Vastgoedeigenaren en woningbouwcorporaties hebben hier een rol in, vind ik, maar de overheid zeker ook.’’
De gemeente Groningen richtte onlangs een fonds op waarmee mensen met een laag inkomen hun huis kunnen verduurzamen. Ze hoeven dan geen grote eigen investering te doen voor bijvoorbeeld isolatie of zonnepanelen, maar lenen onder gunstige voorwaarden geld van de gemeente. ,,Zo’n aanpak lijkt me heel goed’’, oordeelt Van Geet. ,,Groningen kan daarin mogelijk een voorbeeld zijn voor andere gemeenten.’’
