Thierry Baudet (FVD) en Eddie van Marum, staatssecretaris Herstel Groningen. Sem van der Wal
Het meest rechtse kabinet ooit blijft gewoon doorgaan met het verbrassen van miljoenen aan belastinggeld aan diversiteitstrainingen voor ambtenaren, briest Thierry Baudet tijdens het dinsdagse vragenuur. En wie mag het beleid namens het kabinet verdedigen? Nota bene Eddie van Marum, de broodnuchtere BBB-staatssecretaris uit Groningen.
,,Er worden miljoenen vrijgemaakt om regenbogen en inclusie te promoten’’, begint Baudet. Hij is net terug van maanden vaderschapsverlof maar strooit in de Kamer alweer rond met politiek incorrecte opmerkingen. Hij vindt het ,,antiman en antiblank’’ dat vrouwen en minderheden voorrang krijgen. Noemt het ,,crazy’’ om 50 procent vrouwen aan de top te willen. ,,Waarom mogen blanke Nederlandse mannen het niet gemiddeld beter doen dan de rest?’’
Van Marum kijkt onbewogen naar de wild gebarende Baudet en leest een voorgekookt antwoord voor dat hij heeft meegekregen van de ambtenaren van het ministerie van Binnenlandse Zaken. Over dat de trainingen bedoeld zijn om gelijkwaardige kansen te bevorderen. ,,Maar bij werving en selectie draait het primair om de geschiktheid voor de functie.’’
Hij voegt er iets aan toe van zichzelf: ,,Het moet niet gaan om waar je vandaan komt of welke tongval je hebt. Het gaat om wat je nodig hebt voor een functie. Dat ken zölfs veur Grunnegers, zoals ik.’’ En hij probeert een grapje: ,,Als we een pianodocent zoeken, zou ik u zeker aanraden te solliciteren’’.
Baudet begint weer een tirade. Dat het bijna onmogelijk wordt om allochtonen nog te ontslaan, dat er ,,zwaar gediscrimineerd wordt tegen mannen’’, over dat Trump daarom toch ook gestopt is met ,,die diversiteitsonzin’’. ,,Kan de staatssecretaris hier op reageren?’
,,Ja’’, reageert Van Marum. ,,Daarover zijn we het niet eens.’’
In de kamerbankjes en op de tribune wordt gelachen. De bondige antwoorden van Van Marum zijn ongebruikelijk tussen het wollige taalgebruik in de Tweede Kamer. Zijn korte bromtonen vormen helemaal een verfrissend contrast met de uitgebreide betogen, met verheven stem, van Baudet.
Het is Van Marum niet aan te zien, maar hij moet zich ook ongemakkelijk voelen bij dit delicate onderwerp. Zijn Groningse BBB-partijgenoot Gouke Moes kwam een tijdje geleden nog in het nieuws toen hij zich uitsprak tegen een regenboogzebrapad in Appingedam. De BBB-achterban is sceptisch over positieve discriminatie.
Maar nu verdedigt hij het kabinetsbeleid en blijft strak in zijn rol. De SGP valt hem ook aan, dan de PVV en JA21. Ze willen weten waarom het diversiteitsbeleid niet is afgeschaft.
Van Marum herhaalt tien keer hetzelfde zinnetje: ,,Nee bij werving en selectie draait het om de geschiktheid.’’
Dan begint de andere kant van de Kamer Van Marum te prikken. Mikal Tseggai van GL-PvdA hoort ,,een hoop minachtig richting bepaalde groepen’’. ,,Ik hoor de staatssecretaris daar bijna in meegaan.’’
Van Marum zegt: ,,Nee.’’
Stephan van Baarle van DENK probeert het dan met een heel verhaal over discriminatie bij de rijksoverheid. Veel ambtenaren worden volgens hem achtergesteld om hun afkomst, huidskleur of geslacht. ,,Erkent de staatssecretaris dat?’’
Van Marum krijgt het woord, haalt adem en zegt: ,,Nee.’’
Voorzitter Martin Bosma schiet in de lach en de halve Kamer ligt dubbel.
Het zal niet voor het laatst zijn dat de Kamer hierover debatteert. Diversiteitsbeleid is een van de strijdpunten van Trump en de uit de VS overgewaaide nieuw-rechtse beweging. In die trend past ook het conservatieve verzet tegen de nieuwe Transgenderwet, die het veranderen van je geslacht in je paspoort makkelijker had moeten maken. De wet wordt dinsdag even later weggestemd.
Slechts een minderheid van VVD, CDA en de meeste linkse partijen is voor extra rechten voor transgenders. Na de laatste verkiezingen is er nu eenmaal een meerderheid van PVV, NSC, BBB, DENK en de kleine rechtse partijen. Die conservatieve meerderheid laat zich de laatste tijd ook gelden bij debatten over abortus, euthanasie en embryoselectie.
Normaal krijgen die onderwerpen niet zo veel aandacht. Maar is de coalitie aan het onderhandelen over de Voorjaarsnota. Op geen enkel terrein kunnen knopen worden doorgehakt dus zijn debatten verder zinloos. Alles wat er toe doet, is doorgeschoven naar dit overleg, een paar honderd meter van de Tweede Kamer op hetministerie van Financiën.
Het gaat lastig worden, want er is in de woorden van Wilders nog ,,een oceaan van verschillen’’. Maar ze moeten er uit komen. Anders zou er onder het meest rechtse kabinet ooit helemaal niks zijn veranderd. Alleen een vuurwerkverbod. En het diversiteitsbeleid ging gewoon door.
(Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden)