De gemeente Groningen heeft een eigen energiebedrijf opgericht om de opbrengst van wind- en zonneparken in eigen huis te houden. Foto: ANP
Groningen probeert met de oprichting van een gemeentelijk energiebedrijf de lokale, duurzame productie van energie een slinger te geven. Gaat dat lukken? En wat schieten Groningers daarmee op?
Op dit moment werkt de gemeente Groningen op eigen grond aan de aanleg van zonnepark Meerstad-Noord en een windpark op Roodehaan aan de oostkant van de stad. De gemeente richt hier een gemeentelijk energiebedrijf voor op. Door de energieproductie in eigen hand te nemen, verdwijnt de opbrengst niet in ‘vreemde zakken’. De gemeente houdt het geld in eigen zak. ,,Het gaat niet naar aandeelhouders die in de bestuurskamer sigaren zitten te roken’’, zegt wethouder Philip Broeksma (GroenLinks).
Woensdag vertelde Broeksma dat de gemeente geen stroom levert aan mensen thuis. ,,We gaan niet als een energieleverancier duizenden rekeningen versturen aan individuen. Wel wordt de opbrengst van toekomstige eigen wind- en zonneparken verkocht aan WarmteStad BV, het bedrijf dat in het noorden en westen van de stad een warmtenet aanlegt.”
Het nieuw op te richten Gemeentelijk Energiebedrijf BV kan ervoor zorgen dat Warmtestad de groene energie kan gebruiken om huizen te verwarmen. De gemeente wil de groene stroom voor een schappelijke prijs verkopen aan Warmtestad. Omdat de gemeente voor de helft eigenaar is van Warmtestad, hoopt ze de energieprijzen laag te houden voor de 10.000 huishoudens in Groningen die zijn aangesloten op warmtenet.
Sociale tarieven, lukt dat?
Ook mensen die niet van het warmtenet gebruik maken, moeten hun energierekening kunnen betalen. Daarom komt de gemeente met een nieuw energiefonds. De gemeente wil dat iedereen mee kan doen aan de energietransitie. Uit het fonds kunnen leningen worden verstrekt aan mensen die klem komen te zitten door stijgende energieprijzen. Denk aan leningen voor maatregelen die een lagere gas- en stroomrekening opleveren. Om zover te komen moet de gemeente eerst groene energie kunnen produceren.
Daarvoor moet de gemeente nog wel flink aan de bak. Het aanleggen van wind- en zonneparken is complex. Het zijn projecten waar veel mensen lang aan werken. Ook als er rijkssubsidie wordt verkregen, is de financiering geen kleinigheid. De ontwikkeling van een wind- en zonnepark kan ook gepaard gaan met bezwaarprocedures van omwonenden, die niet alleen de lasten maar ook de lusten willen. Daardoor kan het langer duren voordat een duurzaam energiepark in gebruik wordt genomen. Tegenvallers kunnen de gemeente veel geld kosten.
Zonnepark Meerstad-Noord
Op dit moment zijn er plannen voor een groot zonnepark Meerstad-Noord en een windpark van zes turbines bij Roodehaan aan de oostkant van de stad. Het gemeentelijke energiebedrijf moet beide nog op poten zetten. Het moet gezegd dat de kosten zwaar voor de baten uit gaan. Er zijn tientallen miljoenen nodig om zonnepark Meerstad-Noord in te richten en bij Roodehaan turbines van meer dan 120 meter hoog aan te schaffen.
In het gunstigste geval is zonnepark Meerstad-Noord over drie jaar klaar. De gemeente hoopt zichzelf volgend jaar de benodigde vergunningen te verschaffen. Een ander verhaal is Windpark Roodehaan, waar toch wat de klad in lijkt te komen. Een deel van de bewoners in de omgeving heeft problemen met de komst van de turbines. Dat geldt ook voor afvalverwerker Indaver, die op het bedrijventerrein van Roodehaan een windmolen op zijn land moet dulden. Het bedrijf voelt daar op dit moment niets voor. Het is eigenaar van de grond en gebruikt het om grondstoffen en afval op te slaan.
Een andere windmolen levert mogelijk teveel slagschaduw op. Ook wordt bekeken of een turbine te dicht bij woningen staat. Tot slot moet de gemeente nadere regelgeving van het Rijk afwachten. Het gaat om de geoorloofde belasting van de omgeving. Ondertussen is energiecoöperatie MDEC, bestaande uit omwonenden, met de gemeente in gesprek over gedeeld eigenaarschap van het windpark Roodehaan. Deze coöperatie moet de miljoenen die nodig zijn om mede-eigenaar te worden nog op tafel leggen.
Eigen energiebedrijf is geen primeur
En dan is er nog het zonthermiepark bij Dorkwerd. Dat wordt ontwikkeld door een particulier bedrijf. De gemeente overweegt om het zonthermiepark over te nemen van de ontwikkelaar, om zo Warmtestad te kunnen helpen aan groene energie. De gemeente denkt ook aan de aanleg van een zonnepark op bedrijventerrein Westpoort. Volgens wethouder Broeksma is met de oprichting van het Gemeentelijk Energiebedrijf (GEB) geen sprake van een Groningse primeur. Het grootste deel van de vorige eeuw had de stad ook een energiebedrijf. ,,We hebben al een logo. We zijn ‘back in town’.’’
