Het Hullabaloo-festival in het Stadspark in Groningen, afgelopen zomer. De Gezondheidsraad adviseert een verlaging van de maximale geluidssterkte bij concerten en festivals. Foto: Archief Andy Zuidema
De muziek een stuk zachter tijdens het uitgaan? Dat ziet niet iedereen zitten. ,,Het is vrij drastisch’’, zegt Olaf Veenstra over het nieuwe advies van de Gezondheidsraad. Hij staat aan het roer bij de poppodia Vera en Simplon in Groningen.
Harde geluiden kunnen blijvende gehoorschade veroorzaken. Zoals een afleidende piep, ofwel tinnitus, die slachtoffers soms 24 uur per dag horen. De Gezondheidsraad adviseerde deze week daarom de maximale geluidssterkte op festivals en bij concerten te beperken tot 100 decibel. Nu is dat nog 103 decibel.
Koptelefoons en oortjes
Uit onderzoek onder jongeren van 12 tot 19 jaar blijkt dat 54 procent risico loopt op gehoorschade, meldt de Gezondheidsraad. Dat komt niet alleen door harde muziek in uitgaansgelegenheden, maar ook door koptelefoons en oortjes.
In omringende landen staat de muziek al maximaal op 100 decibel, dat is ook het maximum dat de World Health Organization (WHO) adviseert.
Van 103 naar 100 lijkt een klein verschil, maar het is ongeveer de helft zachter, legt Olaf Veenstra uit. Hij is directeur van de poppodia Vera en Simplon in Groningen. Veenstra is niet happig op een verlaging van het aantal decibellen. ,,Het is vrij drastisch en ik denk dat het problematisch kan zijn als het gaat om livemuziek. Maar het advies is nog vrij vers, we hebben het er nog niet over gehad in de sector.’’
‘103 decibel is heel redelijk’
Vera heeft onder meer de kelderbar, een kleinere ruimte waar het geluid moeilijk weg kan. ,,Als je daar op een drumstel slaat, zit je al snel op die 103 decibel.’’ Veenstra denkt dat als het advies wordt overgenomen, dit de muziekbeleving niet ten goede komt.
In het verleden zijn afspraken gemaakt met de sector, zegt hij. Daaruit is de 103 decibel gekomen als maximum. ,,Voor livemuziek vind ik het ook heel redelijk en een prima volume. Ook voor de ruigere bands.’’
Veenstra wijst erop dat het ook uitmaakt hoelang publiek de trommelvliezen blootstelt aan het geluid. ,,Er zit wel een verschil in een concert van 50 minuten of een festival dat acht uur duurt. Daar zou je ook naar moeten kijken.’’ Livemuziek is ook anders dan bijvoorbeeld muziek in een discotheek of kroeg, denkt hij. ,,Met een dj is het makkelijker te regelen.’’
Jacob Jan Groeneweg van café Het Feest in de Peperstraat in Groningen maakt zich niet zo druk om de verlaging. ,,Ik loop nog weleens naar de dj om te vragen of de muziek wat zachter kan’’, zegt hij. ,,Als je een goede geluidsinstallatie hebt, dan is het helemaal niet nodig om zo hard muziek te draaien.’’ De muziek staat bij hem meestal rond de 90 of 95 decibel, schat hij. Het feestje is er niet minder om.
‘Vroeger haalden we de 120’
Heel harde muziek uit slechte, schelle boxen ‘is gewoon pijnlijk voor je oren en niet leuk om in te staan’, zegt hij. ,,Veel te veel lawaai en niet goed voor je oren.’’ Hij heeft er wel begrip voor als op sommige plaatsen het geluid zachter gaat. ,,Het is soms zo onnoemelijk hard. Als je bij festivals vooraan staat, bijvoorbeeld.’’
Philippe Hes organiseert vanuit 4PM Entertainment goedbezochte festivals in Groningen, zoals Hullabaloo, Kingsland en De Helden van Oranje. ,,We vormen een mening’’, zegt hij. ,,We wachten de discussie eerst af voordat we daarover naar buiten treden en willen wat meer onderzoek doen naar de effecten die deze maatregel zou hebben.’’
Volgens Veenstra van Vera en Simplon neemt de sector zijn verantwoordelijkheid om het publiek te beschermen. Niet alleen door het samen vaststellen van de maximale 103 decibel (‘vroeger waren mensen er trots op als ze de 120 haalden’) en dat te meten, maar ook door laagdrempelig bescherming aan te bieden. ,,Wij verkopen oordopjes tegen kostprijs.’’ Eigenlijk zou iedereen die moeten dragen, vindt hij.
‘Publiek moet ook zelf verantwoordelijkheid nemen’
,,Ik denk dat we wel een goede middenweg hebben gevonden. Je kunt ook niet 100 procent alle risico’s uit de maatschappij halen. Dat voelt snel als betutteling. Het lijkt mij verschrikkelijk om tinnitus te hebben. Maar ik vind ook dat we als sector juist verantwoordelijkheid nemen.’’
‘Draag je doppies’, ‘I love my ears’: ook De Oosterpoort in Groningen voert volop campagne om het publiek bewust te maken van het risico op gehoorschade, zegt Renate Meijering, woordvoerder bij het cultuurpodium. De Oosterpoort is net als Vera en Simplon aangesloten bij het gehoorconvenant. ,,Wij zien ook wel dat gehoorschade heel erg is. Daarover zou vanuit de overheid veel meer voorlichting moet komen.’’
Mensen, en jongeren in het bijzonder, denken lang niet altijd na over gehoorschade. Terwijl tegenwoordig heel veel muziek wordt geluisterd via oordopjes. ,,Wij vragen ons af of dit de juiste weg is om het groeiende probleem van gehoorschade, wat dat is er, tegen te gaan.’’
De Oosterpoort onderschrijft daarom ook de brief van de Vereniging Nederlandse Poppodia en -Festivals. Die denkt dat het verlagen van het maximale geluidsniveau tot argeloosheid kan leiden. Meijering: ,,Je wekt wellicht de illusie dat het niet meer nodig is om gehoordopjes te dragen.’’