Dit jaar waarschijnlijk veel meer Gronings gas nodig dan gedacht ANP
De gaskraan in Groningen zal naar alle waarschijnlijkheid alsnog flink worden opengedraaid. Demissionair minister Stef Blok van Economische Zaken en Klimaat houdt er, na advies van Gasunie, rekening mee dat de gaswinning voor 2022 bijna wordt verdubbeld.
Mogelijk wordt er voor dit jaar maximaal 7,6 miljard kubieke meter gas uit de Groningse grond gehaald, blijkt uit een brief van demissionair minister Blok die donderdagavond naar de Tweede Kamer is gestuurd. Terwijl er in eerste instantie was beloofd dat het dit gasjaar maximaal 3,9 miljard kuub zou worden. Een gasjaar loopt van 1 oktober tot en met 30 september. Het kabinet beloofde twee jaar geleden dat de gaswinning dit jaar naar nul zou worden teruggebracht.
PvdA-gedeputeerde Tjeerd van Dekken van de provincie Groningen is furieus over de verhoging en noemt die onaanvaardbaar. Hij kondigt aan vrijdag een brief te versturen namens de provincie en de burgemeesters uit het Groningse aardbevingsgebied. ,,Hoe meer gaswinning, hoe hoger het risico op bevingen. We moeten het echt hebben over die veiligheidssituatie die daaraan verbonden is.”
Het extra winnen van gas uit de bodem van Groningen zal inderdaad mogelijk gevolgen hebben voor de drukverschillen in de Groningse grond, blijkt uit de brief. De Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM), met aandeelhouders Shell en ExxonMobil, heeft opdracht gekregen dit door te rekenen.
Onderzoeksorganisatie TNO moet op basis van de informatie van de NAM een aanvulling maken op de zogeheten seismische dreigings- en risicoanalyse van 2021. Hierin staat beschreven hoe groot de kans is op aardbevingen, veroorzaakt door de gaswinning, in Groningen.
Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) moet hier uiteindelijk ook over oordelen en adviseren over de veiligheidsrisico’s van de verhoging van de gaswinning. Binnen drie maanden, voor 1 april, bepaalt het nieuwe kabinet hoeveel gas er definitief uit het Groningenveld moet worden gehaald in het laatste gasjaar dat er gewonnen wordt.
‘Tegenvaller voor Groningers’
Dat er extra gas uit Groningen moet komen, komt volgens Blok door twee grote tegenvallers. Vorig jaar november meldde Blok de eerste al: de bouw van de stikstoffabriek in Zuidbroek zou maandenlange vertraging oplopen.
In de fabriek moet hoogcalorisch gas worden bewerkt met stikstof waardoor het lijkt op Groningengas en daardoor geschikt is om te gebruiken door Nederlandse huishoudens en de industrie. Gasunie stelt in zijn rapportage dat de vertraging ervoor zorgt dat er 2,5 miljard kuub extra gas gewonnen moet worden.
Nu is bekend geworden dat er een tweede flinke tegenslag is. Duitsland heeft aangegeven veel meer gas nodig te hebben dan van tevoren was gedacht. De Duitsers hebben hun vraag naar het Nederlandse laagcalorische gas met 1,1 miljard kuub naar boven bijgesteld. Dat is niet alleen voor dit jaar, de oosterburen verwachten de komende jaren meer Nederlands gas te moeten gebruiken, meldt de Gasunie.
Blok noemt de huidige tegenvallers in het zicht van de haven teleurstellend. De VVD-bewindspersoon schrijft dat hij begrijpt dat de extra gaswinning voor veel inwoners van Groningers een tegenvaller zal zijn. ,,Ik benadruk dat ook het nieuwe kabinet in zijn coalitieakkoord heeft aangegeven de gaswinning in Groningen zo snel mogelijk volledig en definitief te willen beëindigen”, besluit Blok.
Maar Groningers reageren niet alsof het een tegenvaller is: in de provincie wordt furieus gereageerd op de mededeling dat er meer gas gewonnen gaat worden. De gemeenteraad van Groningen komt woensdag bijeen om over de situatie te praten. In de Provinciale Staten van Groningen is gevraagd om een spoeddebat. Ook in de Tweede Kamer ligt zo’n verzoek.
Gedeputeerde Van Dekken vindt dat het kabinet zich aan afspraken moet houden en wil dat de nog niet aangetreden staatssecretaris van Mijnbouw Hans Vijlbrief zo snel mogelijk langskomt om uitleg te geven. ,,Wat mij betreft komt hij direct na de beëdiging van het kabinet hierheen”, zegt Van Dekken.
De gedeputeerde vindt het ongelooflijk dat de Duitsers klaarblijkelijk om meer gas hebben gevraagd. ,,Niet om de Duitsers, maar we zijn compleet verrast dat zij gas tekortkomen. Dit is voor ons compleet nieuw en Den Haag heeft ons niks gezegd.” Van Dekken zegt dat het nieuws in de provincie is ingeslagen als een bom. ,,Ik ben ook inwoner van de provincie. De onzekerheid en de angst worden opnieuw gevoed. Als je het dan hebt over een betrouwbare overheid, come on.”
Leveringszekerheid
Door de vertraging in Zuidbroek komt de leveringszekerheid van gas in gevaar. Blok schrijft namelijk ook dat het ‘geen realistische optie is om de berging in Norg dit jaar niet te vullen’. Volgens de Gasunie leidt het onvoldoende vullen van de berging in Norg onherroepelijk tot een langer gebruik van het Groningenveld.
Demissionair minister Stef Blok heeft vorig jaar rond de kerst contact opgenomen met zijn Duitse ambtgenoot. Nederland maakt zich namelijk grote zorgen over de ontwikkeling in Duitsland. Blok schrijft dat hij de Duitsers ‘uitdrukkelijk heeft gevraagd om te bezien welke maatregelen Duitsland kan nemen om de verwachte hogere Duitse vraag naar Nederlands laagcalorisch gas tot het minimum te beperken’.
