Noordelijke bestuurders lobbyen al jaren samen voor gemeenschappelijke belang, onder meer via de jaarlijkse symposium Noord in Nieuwspoort (hier bij de editie 2014). Friesland is niet tevreden met de opbrengst en beraadt zich op een eigen koers. Foto: Phil Nijhuis
Friesland stapt uit de gezamenlijke lobby voor Noord-Nederlandse belangen. Het provinciebestuur bepleit voortaan zelf de eigen zaak in Den Haag en Brussel.
„Wij moeten redeneren vanuit het Friese belang”, zegt commissaris van de Koning Arno Brok in een toelichting op deze stap bij Omrop Fryslan. De provincie is ontevreden over de opbrengst van de noordelijke lobby door het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN).
Friesland trekt zich daarom terug uit de afdeling Public Affairs van het SNN. Die afdeling bepleit sinds jaar en dag de gezamenlijke noordelijke zaak met een team van lobbyisten in Den Haag en Brussel.
Eén sterk noordelijk ‘merk’ werkt niet voor Friesland
Drenthe, Groningen en Friesland presenteren zich tot dusver als één merk richting de Nederlandse en Europese politiek en regering: Sterk Noord-Nederland. De lobby richt zich op het binnenhalen van grote investeringen in economie, leefbaarheid en infrastructuur in de drie provincies.
Vorige week nog organiseerde SNN het jaarlijkse symposium Noord in Nieuwspoort. Noordelijke bestuurders pleitten daar bij Kamerleden, Haagse topambtenaren en inmiddels demissionair premier Schoof voor grote projecten als de Lelylijn, Nedersaksenlijn en de gehoopte komst van een AI Fabriek naar Groningen.
Dat dit allemaal investeringen zijn die zich richten op de noordelijke hoofdstad, is een belangrijke reden achter de voorgenomen solotoer. Volgens Friesland ligt de focus bij de SNN-lobby te sterk op zijn buurprovincie. Ook in de recente deal tussen de vier coalitiepartners over de Nedersaksenlijn komen de Friezen er in eigen ogen bekaaid van af.
Dat is al langer onderwerp van groeiende kritiek in het provinciehuis in Leeuwarden. „Friesland trekt wéér aan het kortste eind”, reageerde fractievoorzitter Gerben van der Mei van de Fryske Nasjonale Partij in april nog op die spoorwegdeal van de kabinetspartijen.
‘De wijn wordt verdund tot ze niet meer te zuipen is’
Daarbij werd de pot van 3,4 miljard voor de Lelylijn van Groningen via Friesland naar Amsterdam goeddeels leeggetrokken en doorgesluisd naar de Nedersaksenlijn naar Oost-Groningen en Emmen (1,9 miljard) en de aanpak van de ‘flessenhals’ op het spoor bij Meppel (100 miljoen). Friesland kreeg ‘slechts’ 375 miljoen voor verbetering van de zeesluizen bij Kornwerderzand.
De Friezen blijven achter met een kater, stelde FNP-aanvoerder Van der Mei in Provinciale Staten. De Friese zaak raakt volgens hem ondergesneeuwd door het overleg binnen SNN met de beide buurprovincie plus de vijf grote steden in het Noorden. „De wijn is dan zover verdund dat ze niet meer te zuipen is.”
Die klacht vindt nu weerklank bij Gedeputeerde Staten. „Met zijn achten een lobby aansturen, dat werkt niet”, vindt CdK Brok. „Dan is een eigen lobby effectiever.” De provincie gaat volgens hem nu ‘stappen zetten’ om te komen tot een eigen slagvaardige lobby voor Friesland. Al sluit Brok niet uit dat Friesland op sommige dossiers nog wel aanhaakt bij de lobby van de buren.
Geen ruzie met de buren: ‘Dit gesprek gaan we voeren’
De Friese CdK benadrukt dat de keus niet is ingegeven door een conflict met Groningen en Drenthe. „Ons land is te klein om ruzie te maken. (...) Deze discussie loopt al langer, zij begrijpen onze argumenten.” Friesland blijft ook wel gewoon deelnemen in andere SNN-onderdelen, met name als gezamenlijke uitvoeringsorganisatie voor uiteenlopende Haagse en Europese subsidiefondsen.
Broks Groningse collega-CdK en lid van het dagelijks SNN-bestuur René Paas houdt hoop dat de Friese soep niet zo heet wordt gegeten als hij nu wordt opgediend. Hij wijst op de brief waarin Friesland zijn voornemen toelicht aan zijn SNN-partners. „Die brief dringt aan op een gesprek”, zegt Paas. „En noemt ook toekomstige samenwerking. Dat gesprek gaan we voeren”.
