Twee Pekelders van actiegroep Bruggen Belang Pekela bekijken de Schooldraai. De brug in Boven Pekela is ernstig in verval omdat die onvoldoende is onderhouden. Het is de enige brug naar de Theo Thijssen school. Foto: Huisman Media
Het werk dat in de jaren 70 en 80 is verricht aan het Pekelder Hoofddiep wordt grotendeels teniet gedaan als er 21 bruggen verdwijnen. Dat vreest architect Jan Timmer.
De tegenwoordig in Duitsland wonende landschapsarchitect is geschrokken dat er zoveel bruggen verdwijnen om het kanaal bevaarbaar te houden. Er is nog geld voor het behoud van dertien bruggen, de rest gaat er op termijn uit. Timmer stond aan de wieg van Blauwe Stad, maar eerder ontwierp hij ook veel van de bruggen in Pekela tijdens de fikse opknapbeurt van het kanaal in de jaren 70 en 80.
Hij herinnert wat het deed met het dorp toen de dammen eruit gingen, het diep bevaarbaar werd en het vervuilde en stinkende kanaal werd schoongemaakt. De Pekela’s begonnen te bruisen en schudden hun negatieve imago van zich af. ,,Het was een heel bijzondere tijd.’’
Opgeknapte huizen en tuintjes
Vooral het in verval verkerende Nieuwe Pekela leefde op. In het dorp en het naastgelegen Boven Pekela kwam een fors aantal fonkelnieuwe bruggen. Dat en het oplevende toerisme zorgden ervoor dat bewoners hun huizen opknapten en tuintjes netjes maakten. Pekelders fietsen met plezier langs het kanaal. ,,Het werkte sociaal heel goed.’’
Dat de gemeente nu voornemens is om een groot deel van de bruggen te verwijderen noemt hij „ontzettend jammer’’ en een stap terug in de tijd. ,,Nu ben je weer terug bij af.’’
‘Had niet zo gehoeven’
Het had ook niet zo hoeven gaan, meent hij. ,,De goedkoopste brug, is natuurlijk géén brug. Maar deze bruggen waren onderhoudsvriendelijk.’’ Pas als er jaren geen of te weinig onderhoud aan wordt gepleegd, ontstaat er een probleem, zegt hij. ,,Er is nu schade ontstaan en als je dat wilt herstellen, moet je flink aan de bak. Dit soort bezuinigingen komt door nalatigheid. Ze hebben het te lang laten lopen, ik vind het geen goed bestuur.’’
Een eenvoudige oplossing is er nu ook niet, vindt Timmer. Het diep moet bevaarbaar blijven, vindt hij. Als er dammen inkomen, wordt de geschiedenis van de Pekela’s „weggepoetst’’ want het diep is de levensader geweest die het dorp deed ontwikkelen. Van het veen tot de industrie. ,,Dammen betekent het ontkennen van het verleden. ‘’
De huidige ontwikkeling rondom het bruggenbestand zorgt voor een neerwaartse spiraal, vreest hij. ,,Ik kan mij niet voorstellen dat dit wenselijk is. Het zou juist omhoog moeten gaan.’’
Voorafgaand aan een debat deze dinsdagavond over de ontstane onrust en het genomen besluit, houdt de actiegroep Bruggen Belang Pekela een demonstratie. De groep is tegen het verwijderen van zoveel bruggen.