Terwijl het aantal besmettingen weer toeneemt, stagneren de prikgetallen. De boost na de invoering van de coronapas lijkt voorbij. En mede daardoor dreigen we langer aan die pas vast te blijven zitten, denken experts.
April of mei 2022. Het zou zomaar kunnen dat we pas dan van de QR-code in het openbare leven af komen, stelt beddenplanner Ernst Kuipers. ,,Er kunnen nog altijd duizenden mensen in het ziekenhuis belanden omdat ze niet gevaccineerd zijn of omdat hun afweersysteem onvoldoende werkt. Los van of je het aankan als te grote aantallen tegelijk ziek worden, leidt dat ook weer tot afschaling van de reguliere zorg en komt de toegang van de zorg dus in het geding. De vaccinatiegraad moet eerst substantieel omhoog.”
Kuipers wijst op cijfers van de Nederlandse Zorgautoriteit, waaruit blijkt dat ons land eind augustus nog zo’n 170.000 tot 210.000 operaties moest inhalen. ,,En die achterstand werken we nu ook niet zomaar weg, omdat nieuwe patiënten zich blijven aandienen. Met de pas voorkom je dat er in een grote groep mensen een uitbraak ontstaat en daar kunnen we maar beter nog even aan vasthouden.” In de ziekenhuizen loopt de coronadruk alweer langzaam op. Momenteel liggen er 534 coronapatiënten, waar dat een week eerder nog 469 bedroeg.
Aantal vaccinaties stagneert
Daarnaast stijgen de besmettingscijfers substantieel. In de afgelopen week werden er 56 procent meer infecties vastgesteld dan in de zeven dagen ervoor. Europees staan we nog in de middenmoot, maar kleurt Limburg wel weer rood. De rest van het land is nog ‘oranje’.
Tegelijkertijd stagneert het aantal vaccinaties. In de afgelopen week werden er zo’n 95.000 prikken gezet. In de week ervoor ging het nog om ruim 113.000 vaccinaties, nog een week eerder om 145.000. Experts schreven de eerder stijgende cijfers nog toe aan de invoering van de coronapas. Dat effect lijkt nu weg te ebben.
,,Ik maak me er zorgen over”, zegt viroloog Bert Niesters. ,,De cijfers stijgen sneller dan ik had verwacht. Je ziet duidelijk het effect van de versoepelingen van eind september. En aangezien veel besmettingen vanuit de Biblebelt en de aandachtswijken in de grote steden met een lagere vaccinatiegraad komen, zal dat nog wel even doorgaan. Of de ziekenhuisopnames daardoor echt substantieel gaan toenemen, weet je pas weer over twee weken. Hoewel de besmettingen over veel leeftijdsgroepen verdeeld zijn, ligt het grootste aandeel nog bij de 40-minners, die over het algemeen iets minder snel in het ziekenhuis belanden.”
Viroloog Niesters blijft voorstander van coronapas
Het maakt dat ook Niesters voorstander blijft van de coronapas. Wel kan hij de maatregel dat de horeca om 0.00 uur dicht moet nog altijd niet volgen. ,,In Groningen zien we dat het na twaalven juist hartstikke druk wordt in de stad en dat mensen dan maar thuis gaan feesten. Volgens mij kun je dat ook na twaalven dan beter gereguleerd hebben in de horeca.”
Volgens Niesters hebben eventuele aanscherpingen van de maatregelen op dit moment geen zin. ,,Dan raak je het draagvlak kwijt. Hooguit zou je mensen kunnen aanraden mondkapjes te dragen op drukke plekken.”
’Geen paniek zaaien’
Viroloog Louis Kroes van het Leidse LUMC vindt het eveneens verstandig om deze winter nog aan de coronapas vast te houden. ,,Het is een weinig belastend middel om mensen toch te laten samenkomen. Pas in het nieuwe jaar hebben we echt een idee hoe we de winter zijn doorgekomen.”
Hij is niet verrast door de huidige toename. ,,Alleen al het feit dat het eerder donker en kouder wordt, maakt dat mensen eerder naar binnen gaan en daar bij elkaar zitten. Maar voorlopig moeten we ook weer geen paniek zaaien. De zorgbelasting en de sterfte door corona vallen vooralsnog relatief mee. Het is vooral de onzekerheid over het verdere seizoenseffect en wat influenza gaat doen.”
Al met al moeten we volgens viroloog Ab Osterhaus op een vaccinatiegraad van 90 procent voor de hele bevolking uitkomen om het virus echt onder controle te krijgen en maatregelen helemaal los te kunnen laten. Daar zijn we duidelijk nog niet. Zo is van de 12-plussers ‘pas’ 81 procent volledig gevaccineerd.
Voorlichting en pop-up locaties
De GGD laat weten er alles aan te doen om nu ook de ‘niche-groepen’ te bereiken voor de prik. Zo heeft de organisatie tijdens de introductieweken van het hoger onderwijs voorlichting gegeven en op een aantal campussen pop-up locaties neergezet.
Ook kan er op verzoek van middelbare scholen voorlichting gegeven worden aan leerlingen, met aandacht voor prikangst. Daarnaast worden bijvoorbeeld uitzendbureaus van arbeidsmigranten, moskeeën en bibliotheken ingeschakeld.
