De situatie rond de gasvoorziening is zeer zorgelijk. De koude kerst heeft een flinke hap uit onze toch al slecht gevulde gasreserve genomen. De glastuinbouw staat onder druk en pleit ervoor de Groningse gaskraan verder open te draaien.
Koos de Vries is eigenaar van Drenthe Growers in Erica. In zijn glastuinbouwbedrijf kweekt hij komkommers. Door de hoge gasprijzen heeft hij besloten zijn bedrijfsvoering aan te passen.
Minder komkommers
Zo produceert De Vries via warmtekrachtkoppeling zelf de elektriciteit voor de belichting in de kas. De motoren daarvoor gebruiken 660 kubieke meter gas per uur.
De installatie heeft een rendement van 98 procent. De CO2 die vrijkomt wordt in het bedrijf gebruikt, de vrijkomende warmte wordt benut om het complex te verwarmen. ,,Door de hoge gasprijs hebben we besloten de verlichting in de kas lager te zetten. Daardoor gebruiken we zelf minder stroom. De stroom die we zo overhouden, verkopen we op de energiemarkt om zo onze eigen kosten te drukken.’’
Die aanpassing heeft gevolgen voor de productie van komkommers. ,,De productie wordt gehalveerd’’, zegt De Vries.
Glastuinbouw Nederland trok eind vorige week aan de bel bij het kabinet. ,,Want zoals het nu gaat is het vreselijk’’, zegt De Vries. ,,Een jaar geleden betaalde je twee dubbeltjes voor een kuub gas, vorige week was het even 1,70 euro. Een bedrijf als het als onze gebruikt 10 miljoen kuub gas per jaar. Je hoeft geen rekenwonder te zijn om vast te stellen dat het niet uit kan.’’
Glastuinbouw Nederland oppert alsnog meer gas uit de Groninger bodem te halen. De Vries begrijpt dat volkomen. ,,Dat de overheid de kraan in Groningen heeft dichtgedraaid is mooi voor de mensen in het gebied. Maar naar alternatieven is niet gekeken en je ziet nu al dat de hele economie daar last van krijgt.’’
Overheid had fatsoenlijker moeten zijn
De glastuinder uit Erica verwijt de overheid dat die niet sneller en meer doortastend is opgetreden toen duidelijk werd dat de schade door de gaswinning in Groningen groot is. Ze had beter voor de mensen in Groningen moeten zorgen, vindt hij. ,,Als de overheid meteen fatsoenlijk was geweest naar de mensen die overlast hadden van de gaswinning, als schade was vergoed en gebouwen direct waren verstevigd, had de gaswinning nog jaren door kunnen gaan.’’
Martien Visser. Foto: DvhN
We putten reserves uit
Zorgen over de gasvoorraad zijn er ook bij Martien Visser. Visser is lector energietransitie aan de Hanzehogeschool. Hij houdt de ontwikkelingen op de energiemarkt dagelijks bij. ,,De situatie is heel krap. De voorraad gas is laag, een onverwachte ontwikkeling kan de gasprijs zomaar weer een zwieper geven.’’
Het grootste probleem is de levering van Russisch gas. Het conflict over Oekraïne en het gekibbel over gasleiding Nordstream 2 kunnen er zo toe leiden dat er weer minder Russisch gas naar Europa komt.
,,We zitten nu in een situatie dat we onze gasreserves steeds verder uitputten. De situatie is zorgelijk. Januari zullen we nog doorkomen, maar als het eind februari of begin maart flink gaat vriezen, denk ik dat we in de problemen komen.’’
Randstad in de kou? Dat zal kabinet niet willen
Het gas in Groningen is de back-up. De kans dat de rijksoverheid de gaskraan in Groningen weer verder opendraait is aanwezig, meent Visser. ,,Het is een laatste redmiddel. Maar het kabinet zal de Randstad niet in de kou willen laten zitten. Voorwaarde moet zijn dat de opbrengst van die extra gaswinning direct terugvloeit naar Groningen. Met deze gasprijs heb je het dan over miljarden.’’
