Hans Vijlbrief (links) en NAM-directeur Johan Atema eerder dit jaar in Schoonebeek. Foto: Boudewijn Benting
Het is staatssecretaris Hans Vijlbrief niet gelukt om voor nieuwjaarsdag bekend te maken hoeveel geld Schoonebeek kan verwachten als compensatie voor de herstart van oliewinning, met injectie van afvalwater.
Dat bleek donderdag tijdens een overleg tussen Vijlbrief en de gemeenten Coevorden, Emmen en de provincie Drenthe. Die laatste drie overheden reageren na afloop teleurgesteld op het uitstel van de staatssecretaris van Mijnbouw. ,,Bij ons en bij onze inwoners zijn andere verwachtingen gewekt, namelijk dat de bijdrage voor het einde van dit jaar duidelijk zou zijn’’, stelt wethouder Jan Bos van Emmen.
Geldkraan weer aan
De NAM wil graag de oliewinning in Schoonebeek weer opstarten en afvalwater injecteren in de bodem bij het Drentse oliedorp. Als Vijlbrief zijn fiat geeft voor die plannen, dan gaat niet alleen de oliepomp maar ook de geldkraan weer aan. NAM en het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) willen een smaldeel van de opbrengsten schenken aan de Schoonebeker samenleving.
De hoogte van die gezamenlijke pot wordt niet zoals eerder werd aangegeven eind november 2023, maar pas medio januari 2024 bekend gemaakt, volgens ingewijden omdat het ministerie treuzelt.
X-Bedrag
De NAM heeft al een paar keer laten weten een X-bedrag op tafel te hebben gelegd en dat de handen van het oliebedrijf jeuken de hoogte daarvan bekend te maken. De staatssecretaris weet nog niet, of wil nog niet zeggen, wat zijn inzet is. 60 procent van de olieopbrengsten gaat naar de Staat en 40 procent naar de NAM, oftewel oliegiganten Shell en ExxonMobil.
De twee betrokken gemeenten en de provincie Drenthe dragen niet bij aan die smartenpot, maar zitten wel aan tafel. Na de radiostilte van Vijlbrief, vroegen ze een spoedoverleg met de bewindsman aan. Dat kwam er donderdag en daar kregen ze te horen dat ze tot het nieuwe jaar geduld moeten hebben.
Wethouder Bos van Emmen zegt dan alsnog een ‘verdedigbaar, onderbouwd en substantieel bedrag’ te verwachten waar Schoonebeek en omgeving zoveel mogelijk van profiteert. Het geld komt wat hem betreft niet in de gemeentebegroting en moet onder zeggenschap van de lokale gemeenschap worden verdeeld. ,,We gaan er heus geen verdubbeling van de N34 of de ringweg van Emmen van betalen als Schoonebeek dat niet wil. Als het dorp er een toren van wil bouwen of juist totaal iets anders wil, dan kan dat’‘, zei hij eerder deze maand op een openbare bijeenkomst in de kerk van Schoonebeek.
‘Geen kraaltjes en knikkers’
Ook liet Bos weten dat het niet om ‘kraaltjes en knikkers’ moet gaan en dat zodra de optelsom van NAM en EZK bekend is de gemeenten een contra-expertise laten uitvoeren of ‘de hoogte redelijk en te beargumenteren is’.
Begin volgend jaar moet Vijlbrief zowel een klap geven op de vergunningsaanvraag voor de NAM-plannen, en bij een akkoord dus ook over de hoogte van het bedrag. Het ministerie organiseert dan een nieuwe voorlichtingsavond in het dorp. Criticasters krijgen na het Haagse ontwerpbesluit zes weken de tijd om protest aan te tekenen.