Ja-knikkers van Wintershall op Duitse grond vlak over de grens bij Schoonebeek. Foto: Boudewijn Benting
Midden in de nacht van 24 maart beefde de grond vlak over de grens bij oliedorp Schoonebeek. Volgens een analyse van de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) is de klap veroorzaakt door reeds beëindigde gaswinning.
De beving van 2,1 op de schaal van Richter wekte tientallen mensen in Schoonebeek, vooral uit de wijk Stroomdaal. Het epicentrum van de knal lag dichter bij de Drentse bebouwde kom dan bij Duitse huizen. In Schoonebeek was de beving het gesprek van de dag, meldingen van over de grens kwamen er niet.
Gasdruk gedaald
Hoewel er boven de grond een landsgrens loopt, is het onder de grond één groot gas- en olieveld. In Nederland wint de NAM de grondstoffen, bij de oosterburen heeft het oliebedrijf Wintershall-DEA de vergunning in handen.
Bij bevingen in Nederland boven 2.0 doet de NAM standaard onderzoek naar de oorzaak, maar dit keer maakte de oliegigant speciaal ook een grensoverschrijdende analyse. Opvallend genoeg was daarbij geen contact met de Duitse collega’s. Die waren op de dag van de beving ook lastig te bereiken, vertelden NAM en het gemeentebestuur van Emmen recent.
Volgens het onderzoek van de NAM komt de beving niet door bestaande winning van aardolie, omdat olie van ongeveer 800 meter diepte wordt opgepompt, terwijl de beving op de diepte van het gas (circa 3 kilometer) plaatsvond. Daar zit een oud gasreservoir waar de gasdruk moet zijn gedaald en de spanning op breuken moet zijn toegenomen, stelt de NAM.
Precair moment
Hoewel er de afgelopen dertig jaar zeker tien bevingen zijn gemeten in dit gebied was het moment van deze uiterst precair. Schoonebeek zit middenin het traject om de oliewinning, met de injectie van afvalwater, weer op te starten nadat het lange tijd gedwongen stillag. De NAM heeft inmiddels een nieuwe vergunning aangevraagd. Halverwege juni wordt de goedkeuring van staatssecretaris Vijlbrief verwacht.
De gemeenten Coevorden, Emmen, Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) en de actiegroep Stop Afvalwater Schoonebeek willen dat ook dat de invloed van mijnbouwactiviteiten vlak over de grens wordt meegenomen in dat besluit.
Meer bevingen
Hoewel deze beving volgens de analyse van de oliewinner niet aan het boren van olie kan worden toegeschreven, is de kans aanwezig dat het aantal bodembewegingen zal toenemen bij nieuwe productie uit het olieveld, stelde het SodM eerder. Ook de omstreden waterinjectie in lege gasvelden kan extra bevingen veroorzaken.