Staatssecretaris Hans Vijlbrief tevreden over betrekken Drenthe bij waterinjectie Schoonebeek. 'Het is een misverstand dat bijeenkomsten openbaar moeten zijn'
Bekend gezicht rondom Schoonebeek: dikke leidingen (rechts) waar olie doorheen gaat. Foto: Marcel Jurian de Jong
In Den Haag zien ze het proces rondom waterinjectie in Schoonebeek als goed voorbeeld hoe bewoners te betrekken bij mijnbouwplannen. Staatssecretaris Hans Vijlbrief stelt dat Drenthe echt zeggenschap heeft.
De NAM is van plan de oliewinning in Schoonebeek in 2024 weer op te starten en vrijgekomen afvalwater in de bodem bij het dorp te injecteren. Tot vorig jaar ging dit nog in buizen richting Twente, maar na een aantal incidenten en verzet van de bevolking is dat definitief verleden tijd.
Echte invloed
Staatssecretaris Hans Vijlbrief (D66) wil geen Twentse toestanden in Drenthe en stelde daarom al eerder dat plannen alleen maar konden doorgaan als de bevolking erbij werd betrokken. Die opdracht kreeg hij ook van de Tweede Kamer: Drenten moesten volgens politici, buiten de wettelijke mogelijkheden, ook daadwerkelijk invloed kunnen uitoefenen op de activiteiten van de NAM in Schoonebeek.
Belangrijk onderdeel van die inspraak is de zogenoemde Ontzorgtafel waarbij overheden, organisaties en Schoonebekers met elkaar spreken over de waterinjectie. Vijlbrief daarover: ,,Op deze manier heb ik geborgd dat Drenthe zeggenschap heeft over de ontwikkelingen in Schoonebeek. Dit gebiedsproces kan een voorbeeld zijn hoe we bewoners in de toekomst beter bij mijnbouwplannen kunnen betrekken.’’
Pers geweigerd
Toch is er naast Haagse lof over de ‘ontzorgtafel’ ook kritiek. De overheden aan tafel vroegen voormalig burgemeester van Coevorden Bert Bouwmeester als voorzitter. Die weigerde namens de tafel tot twee keer toe regionale media aan de deur. Mensen van de actiegroep Stop Afvalwater Twente, aanjagers van het stoppen met de injectie in de Twentse bodem, waren evenmin welkom. De overheden aan tafel - het ministerie van Economische Zaken, de gemeenten Coevorden en Emmen en de provincie Drenthe - blokkeerden hun komst. De reden: ‘Het proces in Schoonebeek is gebaat bij rust en beïnvloeding van burgerinitiatieven is niet wenselijk.’
Voorzitter Bouwmeester stelde dat alles rondom het overleg weliswaar openbaar was, maar dat de vergaderingen zelf niet toegankelijk zijn voor media omdat mensen vrijuit moeten kunnen bespreken en zich niet geremd moeten voelen. De voorzitter en vicevoorzitter van Dorpsbelangen Schoonebeek, belangrijke spelers aan tafel, zijn daar zeer ontstemd over. In december stapten twee bewoners uit het overleg omdat ze vonden dat de zorgen over de plannen niet serieus werden genomen.
Meningen verdeeld
Volgens een woordvoerder van Vijlbrief is het een misverstand dat de bijeenkomsten openbaar moeten zijn. ,,Wij willen voor de bewoners een veilige en vertrouwde omgeving zorgen. Daar hoort bij dat deze bijeenkomsten van de overlegtafel in beginsel besloten zijn. De meningen daarover zijn inderdaad verdeeld.’’
Werkzaamheden op gaswinningslocatie SCH447, een van de twee putten waar de NAM afvalwater wil injecteren. Foto: Marcel Jurian de Jong
De tafel is dus een initiatief van het ministerie van Economische Zaken. Dat houdt volgende week woensdag een publieksbijeenkomst in ‘t Aole Gemientehoes in Schoonebeek. De gage van voorzitter Bert Bouwmeester, 175 euro per uur, komt voor rekening van zowel het ministerie als de gemeenten Emmen en Coevorden.
Extra onderzoek
Vorige week zijn politici in Drenthe bijgepraat over het voornemen van de NAM het productiewater in een leeg gasveld bij het oliedorp te stoppen. De Drentse volksvertegenwoordigers hebben vooral een adviserende taak, maar de gemeenten Emmen en Coevorden moeten wel wijzigingen van bestemmingsplannen voor de waterinjectie goedkeuren. Hoewel er al stapels rapporten en onderzoeken liggen, willen gemeenten, provincie en waterschap Vechtstromen nog extra informatie. Zij trekken ruim 60.000 euro uit voor een tweede blik op een onderzoek in opdracht van de NAM.
Hans Vijlbrief verwacht dat de NAM de waterinjectie in Schoonebeek veiliger, schoner en verantwoordelijker aanpakt dan in Twente. De oliewinning herstarten en beginnen met waterinjectie is dit jaar niet meer aan de orde vanwege de tijd die nodig is voor het inspraakproces, de vergunningverlening en de voorbereidingswerkzaamheden. De NAM mikt naar eigen zeggen op ‘medio 2024’ om de boel weer op te starten.