Kamerlid Habtamu de Hoop vecht voor de Lelylijn, maar ziet ook: ‘Dit kabinet doet niets voor de regio’

Nul euro, herhaalt Habtamu de Hoop een paar keer in het gesprek. Nul euro trekt dit kabinet uit voor openbaar vervoer. De GroenLinks-PvdA’er ziet dat de vier partijen die het kabinet steunen zichzelf een presentje hebben gegeven – en daar is het bij gebleven.

Het PVV-cadeautje is al uitgepakt: terug naar 130 kilometer per uur op de snelwegen, al zijn het maar vier plekken in het land. En de VVD komt in het verweer tegen de emissievrije zones in binnensteden. Met succes, het kabinet kondigde vrijdag een minder streng regime aan.

En de NSC en BBB? ,,Die hebben zitten slapen bij de coalitie-onderhandelingen’’, denkt De Hoop. Het Kamerlid uit het Friese Wommels leest geen van de wensen terug in het regeerprogramma, zoals meer oog voor de bereikbaarheid en leefbaarheid op het platteland. Het zijn speerpunten van beide coalitiepartijen.

,,Het is mooi dat beide spoorlijnen worden genoemd, en dat de coalitie en het kabinet voor zijn, maar het is zwaar teleurstellend dat dit kabinet niets extra’s doet voor de Lelylijn en de Nedersaksenlijn. Het kabinet-Rutte IV reserveerde 3,4 miljard euro voor de Lelylijn. Het enige dat dit kabinet heeft gedaan, is dat ze het potje niet hebben leeggeplunderd.’’

Zo was, bleek rondom Prinsjesdag, het geld voor de Lelylijn in beeld om de stijging van de prijs van de treinkaartjes van NS te dempen. De NS wilde een verhoging met 12 procent. Het kabinet en de NS dichtten het gat uiteindelijk uit een ander potje, de verhoging bleef beperkt tot 6 procent.

,,Het kabinet kiest ervoor om andere dingen te doen met het geld, zoals investeren in asfalt. Ze praten niet eens over openbaar vervoer. Het zijn nu allemaal plannen met het oog op de korte termijn. Het gaat niet over de mobiliteit van de toekomst. Het is nodig om het daar nú over te hebben, anders wordt het één groot infarct op het spoor, op het water, maar ook op de weg.’’

Bij de begrotingsbehandeling, vorige maand, sloeg De Hoop een verontwaardigde toon aan. Deze maandag, bij het debat over de infrastructurele projecten in het land wil hij zich verbindend opstellen. ,,Dit is in debat om wat voor elkaar te krijgen.”

,,Ik vind echt dat er meer geld naar het openbaar vervoer moet. Ik wil de coalitie en het kabinet overtuigen om geld te zoeken voor de Lelylijn en Nedersaksenlijn, zodat de haalbaarheid van beide spoorlijnen verder kunnen worden onderzocht. En daarvoor moeten we ook afwijken van de geldende spelregels, die zeggen dat er zicht moet zijn op driekwart van het benodigde geld. Dat is er nu niet, maar dat betekent niet dat we er niet mee door kunnen gaan. We moeten juist nu doorpakken.’’

In september stuurden overheden uit het Noorden al 15 miljoen euro naar Den Haag, twee derde voor de MIRT-verkenning van de Lelylijn, een derde voor de Nedersaksenlijn. De Hoop riep staatssecretaris Chris Jansen (PVV, spoor) op om de andere helft te betalen. Dan kunnen beide spoorprojecten door met de haalbaarheidsverkenning.

En over die 75 procent-regel: voor De Hoop zijn beide lijnen van groot landelijk en zelfs internationaal belang. Daarom zijn er volgens hem genoeg argumenten om af te wijken van die voorwaarde. Omdat het gaat om een project dat nog jaren zal lopen, is er meer tijd om te zoeken naar de benodigde miljarden. ,,Dat geld, hoe mooi het ook zou zijn als er het al wel is, hoeft er niet al nu te zijn. Er is nog genoeg tijd.’’

,,Dan komen deze projecten stil te liggen, met dank aan partijen die zeggen zich hard te maken voor de komst van de Lelylijn en de Nedersaksenlijn. Door partijen die zeggen op te komen voor de regio. Maar dit kabinet doet nu niets voor de regio. Ik hoor, BBB en NSC voorop, dat er mooie dingen geroepen worden over de regio’s, maar ze hebben nog niets voor elkaar gekregen. Na mooie woorden wordt het nu tijd voor daden.’’