Actievoerders in Warffum hangen spandoeken op als protest tegen de gaswinning bij hun dorp. Foto: Anjo de Haan
De NAM kan na 1 januari illegaal gas blijven winnen bij Warffum, totdat de nieuwe vergunning officieel is. Hoe kan dat nou? Zes vragen over gedoogde gaswinning bij Warffum.
Wat is er aan de hand?
Minister Sophie Hermans (VVD, Klimaat en Groene Groei) maakte woensdag in de Tweede Kamer bekend dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) mogelijk gedoogd mag doorgaan met gaswinning bij Warffum. De minister wil de vergunning verlengen, maar krijgt dat niet voor 1 januari rond. Daardoor ontstaat een situatie waarin de NAM zonder geldende vergunning doorgaat met gas winnen.
Mag dat zomaar?
Nee. Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) is de waakhond en moet handhaven als een winningsplan de einddatum overschrijdt, zoals hier het geval is. De NAM is linksom of rechtsom hoe dan ook in overtreding als het gasbedrijf na 1 januari doorgaat met de gaswinning bij Warffum.
Dan heeft de NAM toch gewoon pech?
Onder voorwaarden kan SodM ervoor kiezen om níét te handhaven. Met andere woorden: illegale gaswinning gedogen. Daarvoor moet het mijnbouwbedrijf wel een verzoek indienen. Volgens SodM heeft de NAM op dit moment nog geen gedoogverzoek ingediend, maar komt die naar verwachting nog voor 1 januari.
Hoe gaat dat precies te werk?
In een brief uit 2022 maakt SodM duidelijk hoe het omgaat met zulke verzoeken. Heeft een mijnbouwbedrijf bijvoorbeeld op tijd om verlenging van de vergunning gevraagd? En is de minister van plan om die verlenging te geven? Dan is de kans groot dat het SodM besluit om niet te handhaven. Dat lijkt hier het geval. De NAM kan daarna z’n gang gaan zolang het zich houdt aan de eisen van de oude vergunning uit 2005.
Kunnen Groningers hier iets tegen doen?
Als SodM het gedoogverzoek van de NAM afwijst, gaat het feest sowieso niet door. Dan moet de NAM op 1 januari stoppen met gas winnen bij Warffum, anders krijgt het gasbedrijf een dwangsom aan de broek. Maar mocht SodM tijdelijk een oogje toeknijpen, dan kunnen bewoners in actie komen en vragen om wél te handhaven. De waakhond neemt de bezwaren onder de loep en behandelt de zaak dan opnieuw.
Is dat gedogen eigenlijk vaker gebeurd?
Tot nu toe is het een enkele keer gebeurd, bijvoorbeeld in 2023 bij het booreiland P15 boven een gasveld in de Noordzee en het gasveld Oud-Beijerland Noord in Zuid-Holland. Voor beide velden is inmiddels weer een vergunning. SodM heeft ook wel eens verzoeken afgewezen. Dat gebeurde in 2023 bij velden op zee van het Duitse oliebedrijf Wintershall en de gasbedrijven TAQA en Neptune. Die bedrijven moesten toen per direct stoppen met pompen, maar konden verder zodra de vergunning alsnog rond was.
