Defensie heeft uitgewerkt plan klaarliggen voor nieuw Nederlands tankbataljon: kost jaarlijks 300 miljoen euro

Duitsland heeft al gevraagd of Nederland splinternieuwe Leopard 2A8-tanks wil bestellen, maar demissionair defensieminister Kajsa Ollongren houdt de boot vooralsnog af.

In 2011 werden alle Nederlandse tanks wegbezuinigd. Sinds begin dit jaar – mede door de oorlog in Oekraïne – klinkt de roep bij de krijgsmacht en in politiek Den Haag steeds luider om toch weer tanks aan te schaffen. Afgelopen zomer meldde het ministerie van Defensie dat het zich voorbereidt op de aankoop van tanks voor een nieuw Nederlands tankbataljon. Deze week laat demissionair minister Ollongren (D66) aan de Tweede Kamer weten wat er allemaal komt kijken bij de aanschaf van nieuwe tanks.

De deur staat zo op een kier voor de terugkeer van de tank. De NAVO wil het, Nederlandse generaals willen het en Duitsland dringt ook aan. Alles hangt af van het nieuwe kabinet.

Tijdens een grote oefening van de NAVO-flitsmacht op Sardinië keken Nederlandse en Duitse commandanten toe hoe een linie van schietende Leopardtanks optrok over het oefenveld. Generaal Nico Tak, commandant van het Eerste Duits-Nederlandse Legerkorps dat de flitsmacht aanvoert, stelde deze zomer al vast dat niets bestand is tegen een linie tanks. „Er is geen alternatief. Nederland moet gewoon tanks hebben.”

De Duitse regering is dolenthousiast over de mogelijke terugkeer van de tank naar Nederland, blijkt uit de brief van demissionair defensieminister Ollongren. De Duitsers hebben haar gevraagd of Nederland wil meedoen aan een Duits-Europees initiatief om nieuwe Leopard 2A8-tanks te bestellen. Andere landen hebben zich al ingeschreven voor dat project: zo koopt Italië 133 nieuwe Leopard-tanks, Noorwegen en Litouwen schaffen er 54 aan en Duitsland 123. In augustus liet Ollongren aan de Duitsers weten dat Nederland meer tijd nodig heeft om een besluit te nemen.

Nederland heeft in de defensienota van 2022 vooralsnog andere keuzes gemaakt. De F-35, raketartillerie, Tomahawk-kruisraketten – maar geen tanks. Er komt veel kijken bij het bezit van dat zware wapen. Volgens de minister kost het in de lucht houden van een tankbataljon tussen de 260 en 315 miljoen euro per jaar. Dat geldt voor een ’planperiode’ van vijftien jaar. „Dit geld is nu niet beschikbaar”, zegt een woordvoerder van Ollongren. „Als we weten hoeveel geld een nieuw kabinet beschikbaar stelt voor Defensie, wordt bekeken of hiervoor ruimte is.”

Nederland is eigenlijk te klein voor tanks. „Een tankbataljon heeft ruimte nodig om te kunnen trainen, maar ook voor legering, les- en kantoorgebouwen, logistieke magazijnen en technische ruimtes voor instandhouding”, meldt Ollongren in de Kamerbrief. Daarvoor is in Nederland géén plek, laat zij weten. „Stationering van een tankbataljon op het NAVO-terrein Bergen-Hohne in Duitsland, op 400 kilometer van Utrecht, ligt dan voor de hand.” Dat zou een verdere intensivering van de militaire samenwerking met Duitsland betekenen.

Generaal Martin Wijnen, scheidend commandant van de landstrijdkrachten, zegt in gesprek met De Telegraaf dat het goed is als Nederland de landmacht versterkt samen met de Duitsers. „We hebben veel geïnvesteerd in artillerie, luchtverdediging en logistiek. Wat mij betreft is de volgende stap de versterking van de slagkracht, samen met Duitsland. We hebben het Duitse 414 tankbataljon met één Nederlands eskadron en de vraag is: gaan we dat verder uitbreiden? Als puntje bij paaltje komt, heb je de slagkracht nodig. De tank is een symbool, met voor- en tegenstanders. Voor sommigen is het een stap terug. Anderen zien het als een onlosmakelijk deel van het systeem van verbonden wapens.”

Nu al huurt Nederland achttien Duitse Leopard-tanks van Duitsland.