Bert van der Tuuk maakt supersnelle pakken voor wielrenners en schaatsers. Foto Marcel Jurian de Jong Marcel Jurian de Jong
Bert van der Tuuk uit Assen maakt sportkleding op maat voor de olympische sporters uit Nederland. Hij kijkt met veel belangstelling uit naar de Tour de France. Daar is ook voor een kleermaker nog veel eer te behalen.
‘Dat pak van Quintana in de laatste tijdrit van de Giro sloeg helemaal nergens op, de zeem van het zitvlak zat zo’n beetje tussen zijn schouderbladen.” Pakkenmaker Bert Van der Tuuk (49) ploft neer op een stoel in zijn kantoor in Assen. De grote tafel ligt vol met allerlei soorten kleding en stofjes.
De kleermaker kijkt met speciale interesse naar de kleding die topsporters dragen. Rozetruidrager Quintana kreeg een pak toebedeeld van de organisatie, terwijl Dumoulin van start ging in zijn eigen, op maat gemaakte, tijdritpak van de ploeg. ,,Dat scheelt zo drie procent. Eigenlijk heeft Quintana een heel goede tijdrit gereden.”
Van der Tuuk, naast wielrenner ook oud-schaatser, heeft sinds het begin van de jaren negentig een eigen bedrijf dat pakken maakt voor atleten uit diverse sporten. De geboren Sappemeerster maakte al eens een pak op maat voor Rintje Ritsma en voor Sotsji leverde hij de pakken voor alle Nederlandse en Russische schaatsers.
Naast schaatspakken maakt hij outfits voor wielrenners. Zo werkte hij samen met het wielerteam Leopard, waar destijds wereldtopper Fabian Cancellara onder contract stond. Cancellara reed zijn tijdritten in een tenue dat veel weg had van een schaatspak.
De kleermaker verwerkte een rubberachtige stof in de onderrug van het tijdritpak. Dit materiaal gaf extra steun aan de rug van Cancellara, waardoor de spieren daar konden ontspannen. ,,Zo hoefde hij niet meer te denken aan kleine pijntjes in de onderrug en kon hij zich volledig op het fietsen richten.”
Van der Tuuk vertelt dat verschillende ruwheden van een stof het verschil kunnen maken. ,,Voorheen zaten er verticale strepen op de wielerpakken, maar uit onderzoek blijkt dat dit de aerodynamica niet vergroot. Renners bewegen namelijk op de fiets. Die strepen zie je nu alleen nog op de armen, omdat hier de houding redelijk constant is.”
De kleermaker voorspelt dat de tijdrithelm met de welbekende ‘tuut’ niet meer voorkomt in de Tour. ,,De resultaten in de windtunnel waren schrikbarend. Als je ook maar even naar beneden kijkt op je wattagemeter op het stuur, gaat die tuut omhoog. Dat zorgt voor extreem veel extra weerstand, waardoor je tijd verliest.”
Uit onderzoek blijkt dat de helm die gebruikt wordt bij het baanwielrennen veel geschikter is. ,,Maar het nadeel van zo’n dichte helm is dat een renner het te warm kan krijgen en daardoor ontploft”, aldus Van der Tuuk. Om dat te voorkomen zitten er roosters met de structuur van bijenraat in de helm verwerkt, die geen extra weerstand opleveren.
De fietsen van de renners in de Tour zijn voorzien van keramische lagers. Wielen met deze lagers draaien veel makkelijker. ,,Het gaat hier maar om een paar watt, maar in drie weken Tour de France maakt dat een enorm verschil.”
Bandenmerk Vittoria heeft patent op een nieuw soort band, waar het stofje grafeen in is verwerkt. Die fabrikant claimt dat die banden minder rolweerstand opleveren. Van der Tuuk twijfelt over de voordelen van dit nieuwe materiaal. ,,Het is niet te meten en daarnaast kan een plakkerige band een voordeel zijn in de bochten.” De zogenaamde draadbanden, een aantal jaar geleden nog veelgebruikt, komen nu niet meer voor in het peloton. De renners rijden tegenwoordig weer op . Die zijn ronder en bieden daardoor meer grip in de bochten.
Daarnaast zijn de banden steeds breder en worden ze minder hard opgepompt. ,,Het klinkt misschien onlogisch, maar uit onderzoek blijkt dat dikkere, zachtere banden minder rolweerstand geven”, legt Van der Tuuk uit. Waar renners voorheen rondfietsten met 10 bar, houden ze het volgens hem nu bij 6,5 à 7 bar. Ook rijdt het peloton vooral op banden met een dikte van 25 millimeter, in plaats van de voorheen gebruikelijke 23.
Overigens ligt het wielrennen technologisch gezien ver achter op het schaatsen, vertelt de kleermaker. Dit komt volgens hem vooral door de conservatieve houding van de UCI. Zo wilde hij Cancellara voor de proloog van de Ronde van Frankrijk eens een tijdritpak met lange broekspijpen aanmeten. Maar de andere, voornamelijk Franse, ploegen klaagden steen en been, waarna de organisatie het snelle pak een dag voor de start van de Ronde verbood. ,,In de organisatie van de Tour de France zitten te veel oudere heren zonder wetenschappelijke achtergrond die nieuwe ontwikkelingen tegenhouden. Jammer, want mijn handen jeuken als het om wielrennen gaat.”
