Een theatervoorstelling met alleen mannen: kan echt niet meer? Dit vinden Fienne en Mart van het DVHN Jongerenpanel

Cultureel studentencentrumUsva lastte de voorstelling Wachten op Godot van gezelschap GUTS af omdat er alleen mannen auditie mochten doen voor de rollen in het stuk. Volgens de makers moeten alle rollen door mannen gespeeld worden: een eis van Samuel Beckett, die het stuk schreef.

Volgens Bram Douwes van de Usva is dat echter een belachelijke eis. En daarom mocht het stuk daar niet doorgaan. Cabaretier Micha Wertheim zegde als reactie een optreden in het Groningse theater Usva af: „Waar Beckett niet welkom is, heb ik niets te zoeken”.

Inmiddels zal het stuk in een aantal andere theaters (onder meer het Der Aa-Theater en op theaterboot De Verwondering) alsnog te zien zijn. Blijft de vraag: een theatervoorstelling met alleen mannen: kan dat nog wel?

„Er is tegenwoordig veel aandacht voor onderwerpen als rechten en respect voor lhbtq, ontwikkeling van de emancipatie en voor exclusiviteit.

Dat is goed, want iedereen moet gelijken kansen hebben. Het is niet eerlijk als er een bepaalde groep beter behandeld, of juist uitgesloten wordt. Maar het gaat te ver om een theaterstuk te cancelen omdat er alleen mannen mee mogen doen.

Het gaat toch om de boodschap die in het stuk wordt overgebracht; om het verhaal. Als de schrijver heeft bedacht dat het verhaal zich afspeelt met alleen mannen, dan is dat zíj́n artistieke vrijheid om dat te bepalen. En dat de schrijver zo goed heeft laten vastleggen dat het niet anders kan, geeft alleen maar aan hoe belangrijk hij vond hoe zijn stuk zou worden neergezet.

Tuurlijk, je kan zeggen dat het niet meer in deze tijd past, een toneelstuk met alleen maar mannen. En daar ben ik het mee eens. Maar het stuk Wachten op Godot is al meer dan 70 jaar oud, en moet je misschien helemaal niet in het tijdsbeeld van de 21ste eeuw willen laten passen. Sommige verhalen bevatten gewoon geen vrouwenrollen.

Zolang het toneelstuk niet aanzet tot het verstoten, verachten of geweld tegen vrouwen, zie ik niet waarom het nou beter zou zijn om het toneelstuk zodanig te veranderen dat het beter past bij vrouwen in de moderne maatschappij.”

„Recentelijk rees er een groot vraagstuk in de toneelwereld: nadat Bram Douwes van de Usva een toneelstuk had geweigerd omdat er alleen mannen in spelen werd ditzelfde toneelstuk wél gewoon toegelaten in meerdere andere schouwburgen.

Is het verantwoord om een toneelstuk te weigeren omdat het niet inclusief genoeg is? Want dat is hier de oorzaak van de weigering van de heer Douwes.

Laat ik maar meteen met de deur in huis vallen: ik ben het volledig met de heer Douwes eens, in onze samenleving is het onacceptabel dat er nog stukken fictie worden geschreven zonder vrouwen die een belangrijke rol spelen. Ik vind dat alle films, series, voorstellingen, boeken en hoorspelen moeten voldoen aan de bechdeltest. Deze test meet of een stuk fictie seksistisch is. Als er in het verhaal twee vrouwen een gesprek voeren over een ander onderwerp dan mannen is het geslaagd voor de bechdeltest en is het dus niet seksistisch.

In mijn ogen is deze vereiste het absolute minimum van wat alle verhalen zouden moeten kunnen bereiken vandaag de dag. Het is erg belangrijk dat iedereen personages in fictie ziet die op hen zelf lijken, om te laten zien dat ze er mogen zijn en dat iedereen normaal is.

Ook verschillende etniciteiten, seksuele oriëntaties en religies zouden vertegenwoordigd moeten worden. Het is onze verantwoordelijkheid iedereen welkom te laten voelen.”