Rondom het azc in Ter Apel is veel overlast van asielzoekers die weinig perspectief op een verblijfsvergunning hebben. Foto: Corn� Sparidaens
De juristen bepalen in dit land wat er gebeurt, niet de politiek. Het is zo’n opmerking die je op een verjaardagspartijtje weleens tussen twee happen taart hoort. Of op een naar sigaret geurende hoek van een straat.
Het is ook een reactie waar je op sociale media niet lang naar hoeft te zoeken, als het gaat om de procesbeschikbaarheidslocaties (pbl’s) van staatssecretaris Eric van der Burg. Die locaties zijn bedoeld om overlastgevende asielzoekers 22 uur van de dag met verplichte afspraken binnen hoge hekken te houden. Zo zwerven ze niet op straat. Verkapte gevangenschap, oordeelde de rechtbank maandag. Van der Burg maakte daarom woensdag bekend dat de pbl-locaties vooreerst in de ‘pauzestand’ worden gezet. Den Haag heeft de zaakjes slecht voor elkaar en verbreekt beloftes om overlast tegen te gaan.
Dat rechters het land besturen en niet de politiek, klinkt vooral vanuit de populistisch-rechtse hoek. Het zijn dezelfde stemmen die een jaar geleden instemden met een SGP-motie om ‘niet representatieve’ organisaties als milieuclub MOB en klimaatclub Urgenda te blokkeren bij hun gang naar de rechter.
Wie kan dit populisme niet begrijpen? Pbl’s wáren immers wel degelijk een oplossing. Gemeente Westerwolde was er maar wat blij mee en ook de Tweede Kamer was van links tot rechts enthousiast. Nederland wil geen ‘rotte appels’ uit Marokko, Tunesië en Algerije met weinig kans op een verblijfsstatus. Mannen die van land naar land trekken en een spoor van vernieling, bedreiging en overlast achterlaten. Alle draagvlak in den lande is nodig voor ‘echte’ vluchtelingen.
Maar uiteraard kun je de rechter zijn uitspraak niet verwijten. De rechter doorzag dat geitenpaadje en oordeelde dat er ‘geen voldoende grondslag in de toepasselijke wet- en regelgeving’ was voor verkapte detentie. Een ingrijpende maatregel als deze vereist wettelijke grondslag. Je zou denken dat staatssecretaris Van den Burg en zijn ambtenaren dat wel hadden zien aankomen. Nu is er dus uitstel. Rijksjuristen onderzoeken naarstig hoe pbl’s toch doorgang kunnen vinden.
Inmiddels kun je het wel op een Hollands tegeltje zetten: ‘De rechter spreekt, het kabinet stelt uit’. Tja, over geitenpaadjes gesproken: spoedwetje dan maar?