Overal steken ideeën de kop op om maar níét de centrale verwarming te hoeven aanzetten, nu gas veel geld kost. Niet alle trucjes zijn even slim of duurzaam, en sommige zijn zelfs gevaarlijk. Maar er zijn ook dingen die wel werken.
Dat ze anno 2022 vragen zou moeten beantwoorden over petroleumkachels, had Marlon Mintjes van voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal nooit zien aankomen, zegt ze verbaasd aan de telefoon. Toch worden de ouderwetse apparaten weer verkocht en wil de een na de ander er informatie over. ,,Mensen zijn een beetje in paniek, merken we.’’
Nu het gas zo duur is, is het niet verwonderlijk dat er naarstig gezocht wordt naar alternatieven. Maar helaas: niet alles wat slim lijkt, is dat ook echt.
Bloempotkachel: ongezond, niet functioneel en brandgevaarlijk
Zo heeft het plotseling populaire kacheltje van een terracotta pot met kaarsjes eronder veel meer nadelen dan voordelen. ,,Bij de verbranding van kaarsen komt veel fijnstof vrij en dat is slecht voor je gezondheid’’, waarschuwt Mintjes. Goedkoper dan gas kan het bovendien niet eens zijn, verwacht ze: ,,Je hebt wel héél veel waxinelichtjes nodig voor je het een beetje warm krijgt.’’
De brandweer waarschuwt voor veiligheidsrisico’s van bloempotkachels. Niet alleen hebben die dingen al in meerdere huizen tot brand geleid; je kunt er ook een koolmonoxidevergiftiging van oplopen.
Haard op bio-ethanol: minder duurzaam dan-ie lijkt (en ook hier brandgevaar)
Van planten zoals maïs en riet kun je bio-ethanol maken: een brandbare vloeistof, die als alternatief voor benzine in auto’s wordt gebruikt, maar ook wel in haarden. Is zo’n haard op bio-ethanol een duurzaam alternatief voor de cv?
Niet echt, zegt Mintjes. ,,Voor ethanol geldt, net als voor petroleum, dat er CO2vrijkomt bij de verbranding.’’ Weliswaar in iets mindere mate, maar als je ook bedenkt dat de productie van bio-ethanol veelal beslag legt op schaarse landbouwgrond, kun je je afvragen hoe ‘groen’ deze groene brandstof echt is.
Tot slot: bij het Brandwondencentrum weten ze dat een ongeluk in een klein hoekje zit als je met bio-ethanol in de weer gaat. Het goedje is zo brandbaar dat er een steekvlam kan ontstaan als je niet voorzichtig bent.
Kachel op hout, elektriciteit of petroleum: vervuilend en duur
,,Wij horen dat allerlei alternatieve kachels populair zijn: hout of pellets, petroleum, elektrisch’’, somt Mintjes op. Maar ze kunnen geen van alle echt tegen de cv op. ,,Eigenlijk zijn ze allemaal ofwel duurder in gebruik, ofwel vervuilend en ongezond.’’
Een elektrische kachel vergt veel meer energie dan centrale verwarming op gas. Petroleumkachels stoten veel CO2 uit. Dat doen hout- en pelletkachels ook; bovendien veroorzaakt houtverbranding fijnstof. ,,Ondanks de afvoer via de kachelpijp komt een deel daarvan in je eigen huis terecht.’’
‘Schimmel slecht voor je woning én voor je luchtwegen’
Is het slim om helemáál niet te verwarmen? Nee! ,,Je moet zorgen dat het binnen altijd minimaal 12 tot 15 graden is. Bij lagere temperaturen wordt het vochtig en ontstaat er schimmel’’, weet Mintjes. ,,Dat is slecht voor je woning én voor je luchtwegen.’’
Daarom maakt ze zich zorgen over de verhalen van mensen die zich halsoverkop van het gas hebben laten afsluiten. ,,Er zijn zoveel slimmere manieren om zuiniger met je verwarming om te gaan.’’
Dit werkt wel: een graadje lager, een dikke trui, en infrarood
Zet je thermostaat een graadje lager dan je gewend bent, en ’s nachts of als je niet thuis bent altijd op 15. Het is ook slim om alleen de ruimtes te verwarmen die je gebruikt, in plaats van je hele huis.
Eventueel kun je de aanvoertemperatuur van je ketel – die standaard vaak op 80 graden staat – verlagen naar 60 graden. Op www.zetmop60.nl staat hoe dat moet. Let wel: de aanvoertemperatuur voor je waterleiding moet minstens 65 graden zijn, om legionella te voorkomen.
Om warm te blijven in je iets koelere huis, kun je extra laagjes kleding aantrekken. ,,Of gebruik een elektrische deken of warmtekussen’’, tipt Mintjes. ,,Een infraroodpaneel kan ook fijn zijn.’’ Met die spullen verwarm je heel gericht alleen jezelf. Dat vergt weliswaar wat stroom, maar is veel efficiënter dan je hele huis opwarmen met een elektrische kachel.
