Waarom Candy Crush nog steeds populair is. ‘Ik ben bij level 16.500’

„Momenteel ben ik bij level 14.576. Het vordert gestaag”, zegt Uif van Driel (55). De Leeuwarder speelt „al erg lang” Candy Crush. Hij is tussendoor een paar jaar gestopt. „Bij level 10.000, toen was ik bijna bij het einde en vond ik het welletjes. Je had toen nog niet zoveel levels als nu.” Maar toen zijn treinreizen wat saaier werden, heeft-ie de game er toch weer bij gepakt.

De Leeuwarder reist een paar keer per week voor zijn werk van zijn woonplaats naar Assen. „’s Ochtends werk ik in de trein en op de terugreis speel ik vaak een uurtje Candy Crush. Om te ontspannen. De strategie is eenvoudig, je hoeft niet na te denken. Gewoon even je gedachten op nul. Het spelletje is zo saai dat het ontspant.”

In Candy Crush is het de bedoeling om snoepjes van dezelfde kleur te combineren zodat ze verdwijnen van het speelbord. Het is een zogenaamde match-3-game. Elk level heeft een doel dat je moet bereiken; twintig oranje snoepjes verwijderen bijvoorbeeld of bepaalde figuurtjes naar de onderkant van het speelveld zien te krijgen.

Combineer je vier of meer snoepjes, dan krijg je er een booster voor terug. Die boosters maken het makkelijker om een level te halen. De game was eerst alleen via Facebook te spelen, maar later ook te downloaden als app op bijvoorbeeld een smartphone.

Van Driels level 14.576 klinkt hoog, maar het kan nog hoger. Christa Koops (58) uit Wirdum is bij level 16.500. „Ik speel vaak even een uurtje na het eten. Een kopje thee erbij en wat leveltjes halen.” Ze is een jaar of zes geleden begonnen met de game.

„Ik dacht altijd: kinderachtig spelletje, maar ik vind het erg ontspannend. Soms voel je wel: nu moet ik stoppen. Dan heb ik in de gaten dat ik een level sowieso niet ga halen omdat de makers willen dat ik staven in ga zetten. Dan ga ik een andere keer weer verder.” Met staven kunnen Candy Crush-spelers extra zetten kopen. Staven kunnen gekocht worden of verdiend worden door mee te doen aan uitdagingen in de game.

Koops merkt dat ze lang niet de enige is die Candy Crush leuk vindt. „Collega’s van mij spelen het ook.” De reacties op een Facebookoproep van deze krant laten ook zien dat de puzzelgame nog veel spelers heeft. Een greep daaruit: ‘16.265 zit ik. Ik speel al jaren’, ‘Ik zit op level 17.376’, ‘8735, verslavend leuk’ en ‘Level 19.094. Gewoon om dagelijks mijn hoofd leeg te maken’.

Waarom wordt de mobiele game na dertien jaar nog steeds veel gespeeld? Joost van Dreunen, games-econoom en docent op de New York University, heeft er wel een verklaring voor. „Gewoonte is sterker dan hype. Candy Crush is een ritueel: even spelen in de trein of voor het slapengaan. Door voortdurend kleine updates en events toe te voegen, blijft King (ontwikkelaar van de game, red.) spelers net genoeg prikkelen zonder dat het spel ooit ‘klaar’ voelt.”

Wat opviel aan de Facebookoproep was dat er voornamelijk vrouwen reageerden. Volgens Van Dreunen is dat geen toeval, maar heeft het met het design van de game te maken. „Candy Crush was bewust vriendelijk vormgegeven: geen geweld, korte sessies en een zachte competitieve toon. Dat sloot perfect aan bij een groep die zich tot dan toe nauwelijks aangesproken voelde door games.” De games-econoom zegt dat King de demografische grenzen van gaming heeft verlegd, van hobby naar dagelijkse bezigheid.

„Candy Crush was de eerste game die echt begreep dat je moeder óók een gamer is. Waar veel mobiele titels toen nog op ‘hardcore’ spelers mikten, richtte King zich op een publiek dat eerder Candy Crush dan Call of Duty wilde spelen.” Volgens Van Dreunen was de combinatie van felgekleurde eenvoud, vlotte feedback en sociale competitie via Facebook destijds revolutionair. Dat was iets wat andere games in die tijd niet boden.

De puzzelgame heeft dan ook zeker invloed gehad op de game-industrie. „Candy Crush bewees dat free-to-play op mobiel miljarden kan opleveren zonder consoles of dure marketing. Sindsdien bouwen studio’s games niet alleen om te verkopen, maar om te onderhouden, met seizoenen, events en eindeloze voortgang.”

Wekelijks komen er nieuwe levels bij in Candy Crush. „Vroeger heb ik weleens lang over een level gedaan, een paar dagen tot soms een week. Dan was het wachten tot je wel een beetje geluk had of dat je snapte wat je moest doen”, zegt Van Driel. Tegenwoordig kun je extra zetten krijgen als je een reclamefilmpje kijkt. „Dat doe ik weleens als het echt niet lukt. Maar ik koop nooit extra zetten.”

Koops betaalt ook nooit iets om verder te komen in de game, maar kijkt weleens reclames voor extra zetten. „Mijn tip is om het level gewoon opnieuw te proberen, net zolang totdat het lukt. Als je jaren speelt, weet je welke zetten slim zijn.” In het begin keek ze weleens YouTubevideo’s om te zien hoe ze een level kon halen, maar dat doet ze nu niet meer: „Na een uurtje spelen heb ik zo tien levels erbij.”

„Zelf heb ik Candy Crush ook gespeeld. En het was even heerlijk als frustrerend”, zegt Van Dreunen. „Als econoom vind ik het fascinerend hoe strak de beloningsmechaniek in elkaar zit. Als speler merkte ik hoe snel ‘nog één potje’ een uur wordt.” Het is volgens de gamesdeskundige een les in gedragsontwerp: niet de moeilijkheid, maar de microbeloningen houden je vast.

Wat is nou echt het geheim van de puzzelgame? Van Dreunen is duidelijk: „Candy Crush is de McDonald’s van de mobiele games: simpel, verslavend en overal verkrijgbaar.”

Het succes zit volgens hem in drie dingen: perfecte timing op mobiel, eindeloze contentupdates en een sociaal haakje via Facebook dat spelers bleef teruglokken. „King wist van een simpel puzzelspel een dagelijkse routine te maken; een zeldzame prestatie in een industrie die leeft van hype en vernieuwing.”