Van hoogleraar tot student: Rijksuniversiteit Groningen legt werk neer

Voor de actievoerders is dat hele staken dan ook even wennen. „We krijgen veel vragen”, zegt Floor Booys van de Algemene Onderwijsbond. „Hoogleraren zijn het niet gewend, maar studenten ook niet. Het zegt iets dat het nu wel gebeurt. Er is echt iets aan de hand.”

Het Kabinet Schoof wil structureel 1,1 miljard euro bezuinigen op onderwijs en wetenschap. Medewerkers van universiteiten in Nederland voelen zich genoodzaakt om in actie te komen. Voorzitter Thijs Roovers van de Algemene Onderwijsbond noemt de plannen onacceptabel. Medewerkers van de RUG uitten eerder hun zorgen in deze krant. Léonie de Jonge, inmiddels hoogleraar in Duitsland, noemde de bezuinigingsplannen ‘desastreus voor de toekomst van het gehele wetenschapssysteem in Nederland’.

Er wordt komende week gestaakt, omdat de bezuinigingen eind deze maand in de Eerste Kamer worden besproken. Die kan de hele onderwijsbegroting, en daarmee de bezuinigingen, nog tegenhouden.

In Groningen wordt de staking 18 maart opgedeeld in twee delen. ‘s Ochtends wordt onder meer geflyerd. ‘s Middags is op de Grote Markt een soort markt met toespraken en verschillende activiteiten. Ook zijn er teach outs. Dat zijn een soort protestcolleges in de buitenlucht. Met dit soort zichtbare acties hopen de actievoerders extra aandacht te genereren voor wat staat te gebeuren.

Een staking in het hoger onderwijs is namelijk best ingewikkeld. Staakt het zorgpersoneel? Dan ondervindt de maatschappij daar direct last van. Net als bij het openbaar vervoer of het basisonderwijs. Denk aan de coronatijd waarbij duizenden werkende ouders ineens de kinderen thuis hadden. Leggen medewerkers van de universiteit het werk neer, dan is dat vooral voor de studenten en medewerkers vervelend. Maar daar houdt het dan qua overlast ook wel een beetje op.

De staking van de RUG is onderdeel van een grotere estafettestaking. De hoogleraren van de Universiteit van Leiden in Den Haag trapten op 10 maart als eersten af. Utrecht is 11 maart aan de beurt. Ook in Amsterdam, Nijmegen en Enschede wordt gestaakt. „Doordat de actiebereidheid zo groot is en nog steeds groeit, wordt de impact groter”, zegt Booys. „Iedereen kent wel iemand die studeert.”

Het College van Bestuur van de RUG steunt de boodschap van de stakers en er wordt geen loon ingehouden van medewerkers die meedoen. Wel heeft de universiteit gevraagd of medewerkers willen laten weten dat ze staken. Ook vraagt het CvB of docenten rekening willen houden met toetsing, promoties en andere ceremonies zodat die zoveel mogelijk door kunnen gaan.

Hogescholen roeren zich ook. „Net als de meeste hogescholen hebben we veel sympathie voor de actie”, laat een woordvoerder van de Hanze in Groningen weten. „Uiteraard kan iedereen deelnemen aan de staking, we willen hier als Hanze zoveel mogelijk ruimte voor bieden. Er wordt geen salaris ingehouden.”

In Engeland staakte het hoger onderwijs in 2023 ook. Daar kondigden medewerkers een nakijkstop aan. Studenten moesten daardoor langer wachten op resultaten en zelfs hun diploma. Zo’n vaart loopt het hier nog niet. Maar de Algemene Onderwijsbond, FNV, GSb en WO-in-actie kijken wel wat voor actie ze nog meer kunnen ondernemen. Booys: „Er wordt gekeken of de staking breder kan worden getrokken door bijvoorbeeld heel het onderwijs, de culturele sector, de zorg en de journalistiek erbij te betrekken.”