Loes Faber uit Groningen is een nieuwe Dolle Mina. Foto: Nienke Maat
De rechten van vrouwen staan wereldwijd onder druk. Tijd voor een nieuwe generatie Dolle Mina’s om in opstand te komen. Loes Faber uit Groningen heeft zich aangesloten. „Ik wil iets doen.”
‘Baas in eigen buik’ staat met zwarte blokletters op een ontblote buik gestift. De Dolle Mina’s zijn vereeuwigd in de iconische zwart-wit foto’s die in de jaren zeventig de krantenpagina’s sierden. Ze staken korsetten in de fik, drongen de redactie van damesblad Margriet binnen met luchtverfrissers en knoopten met roze linten de mannen-wc’s dicht.
De Dolle Mina’s, vernoemd naar politica en feminist Wilhelmina Drucker, kwamen vooral tussen 1970 en 1978 met ludieke acties om gelijke rechten voor elkaar te boksen voor mannen en vrouwen. Ze zijn nooit officieel opgericht. Nooit officieel opgeheven. Maar op een gegeven moment werd het stil rondom de actievoerders.
Nu, dik vijftig jaar later, zijn ze terug.
‘Ik kan tekenen. Hebben jullie daar wat aan’
Loes Faber (37) uit Groningen heeft zich meteen aangesloten. „Ik zag het voorbijkomen op Instagram en ik heb direct gemaild. ‘Ik wil wat doen en ik kan tekenen. Hebben jullie daar wat aan’, schreef ik.” Een paar dagen later zat ze in Amsterdam aan tafel met een groep van zeven vrouwen die zich, net als zij, zorgen maken over de toestand in de wereld. De Dolle Mina’s van 2025.
Loes Faber (37) uit Groningen. Foto: Nienke Maat
Deze dinsdagochtend zit Faber in Koffiestation, een zaakje aan de Oude Kijk in ‘t Jatstraat, met een grote bak zwarte koffie voor zich. Vanuit het raam heeft ze uitzicht op de enorme muurschildering over Aletta Jacobs.
De Groningse groeide op in de Schildersbuurt en woont deels in Amsterdam en deels in Groningen. Ze is tekenaar, kunstenaar, illustrator, docent aan Academie Minerva, schrijver en nu ook Dolle Mina.
De ‘nieuwe’ Dolle Mina’s staan nog ietwat in de kinderschoenen, maar op Instagram telt de beweging op moment van schrijven 5344 volgers. Elke dag worden het er meer. De eerste ludieke actie is al geweest. Bij het standbeeld van Wilhelmina Drucker in Amsterdam staken Sia Hermanides, de heroprichter van de actiegroep, en Dolle Mina’s van het eerste uur Dunya Verwey en Claudette van Trikt, in het kielzog van een groepje vrouwen, in januari een korset in de fik. „Nu gaan we het werk verdelen, een manifest opstellen en een magazine maken.”
Op 23 januari 1970 staken leden van de actiegroep Dolle Mina voor het standbeeld van Wilhelmina Drucker (Dolle Mina) in Amsterdam een korset in de fik. Wilhelmina Drucker was politica en feminist. Foto: Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/ANP/Jacques Klok
Bij een vergadering van vorige week werden de speerpunten van de nieuwe versie van de feministische groep op een rijtje gezet. „We hebben met de groep besproken wat we belangrijk vinden. Daaruit kwam van alles naar voren: het zelfbeschikkingsrecht waaraan gemorreld wordt, de loonkloof, femicide, straatintimidatie, het gebrek aan kennis over het vrouwelijk lijf, de retoriek van president Donald Trump en mannelijke influencers zoals Andrew Tate.”
Dat de vrouwen in opstand komen is geen goed nieuws. Het is een teken dat vrouwenrechten weer onder druk staan. Er smeult iets in de wereld. Het borrelt. Iets wat Faber merkt, en wat haar nerveus maakt. Ze refereert aan de eerder genoemde ontwikkelingen, maar er is meer. „De opkomst van extreemrechts, het grootschalige buitensluiten van allerlei groepen mensen, het klimaat: ik vind het zorgwekkend.”
Feminisme is weer, of nog steeds, nodig, zegt ze. „Ik merk dat het voor veel mensen nog steeds een vies woord is. Terwijl het gewoon gaat om gelijke rechten voor mannen en vrouwen.”
Verschillende generaties samen in actie
Stilzitten en toekijken, is er voor Faber niet bij. ,,Ik wil niet alleen maar doemdenken. Ik kom uit een familie met sterke eigenzinnige vrouwen. De moeder van mijn oma was de eerste in haar dorp die een rijbewijs had en ik heb een heel sterke moeder.” Tijdens haar studie onderzocht ze vrouwelijke kunstenaars. „Ik denk dat toen bij mij een vlammetje is aangewakkerd.”
Dolle Mina's van het eerste uur en de nieuwe Dolle Mina’s hebben bij het standbeeld van Wilhelmina Drucker een korset in de fik gestoken. Net als op 23 januari 1970. Foto: ANP/Sabine Joosten
Dat brandende vuurtje komt terug in haar werk. Maar dat is op relatief kleine schaal. Door zich aan te sluiten bij de Dolle Mina’s komt ze in contact met een grote groep, verspreid over meerdere generaties en uit alle hoeken van Nederland. „Dat voelt bijzonder. Er zit iemand van 18 bij, en ook iemand van 78 jaar.”
Faber wil zich inzetten voor vrouwen, de queercommunity en andere minderheden. Ze hoopt ook op steun van mannen. „Hun stem mis ik nog weleens in deze discussie. Terwijl we ze wel nodig hebben.” Mannen kunnen zich, net als vrouwen, gewoon aanmelden. Officieel een Dolle Mina worden is niet zo ingewikkeld. Je kunt de groep volgen op Instagram. „Er is geen ballotagecommissie ofzoiets. Als je in actie wil komen dan kun je ons mailen.”
Loes Faber is een nieuwe Dolle Mina. Op de achtergrond is de muurschildering van Aletta Jacobs te zien. Foto: Nienke Maat
Internationale Vrouwendag
Op Instagram zijn de reacties onder posts van de Dolle Mina’s 2025 (@dollemina2025) lovend. Zaterdag, op Internationale Vrouwendag, is een grote Feminist March in Amsterdam waar ze met z’n allen naar toe willen. ‘Tot op 8 maart!’ schrijft iemand onder een post op Instagram. Meerdere mensen geven de reactie een hartje.
Even gluren hoeveel volgers de Dolle Mina’s nu hebben: 5352, 5353, 5354...
Een demonstratie van de Dolle Mina's op 29 augustus 1974. Foto: Nationaal Archief/Collectie Spaarnestad/ANP
Activiteiten rondom Internationale Vrouwendag
Door heel het land worden zaterdag 8 maart evenementen rond Internationale Vrouwendag georganiseerd. Ook in Groningen. Zo heeft het FNV Vrouwennetwerk Noord een wandelgids uitgebracht: Sporen van vrouwenstrijd. De route gaat door de binnenstad van Groningen, langs plekken waar vrouwen hebben gestaakt en gedemonstreerd tegen ongelijkheid en voor betere arbeidsvoorwaarden. Zaterdag kun je mee met een gegidste wandeling. De groep verzamelt zich om 10.30 uur bij het beeld van Aletta Jacobs voor het Harmoniegebouw (Oude Kijk in ’t Jatstraat 26). Aanmelding is niet nodig.
Bij kenniswerkplaats ‘De Pionier’ op het Terra SuikterTerrein in Groningen is de achtste editie van de Noordelijke Zadenmarkt. Nu is dat niet per se een evenement voor Internationale Vrouwendag, maar er is deze keer wel extra aandacht voor vrouwen en tuinen. Zo geeft Sanne Meijer, bekend van haar Grunnegs Toentje, twee lezingen.
