Defensie heeft grote plannen: leger eist in Friesland veel extra ruimte op

‘Meer dan ooit’ moet de krijgsmacht in staat zijn het Nederlandse grondgebied en dat van bondgenoten te verdedigen, stelt Defensie. Trainen en oefenen is in de huidige tijd cruciaal, evenals de opslag van extra materieel, munitie en (geneeskundige) voorraden. Hiervoor heeft het leger meer ruimte nodig, zowel in oppervlakte als in milieu- en geluidseenheden, zoals dit wordt genoemd.

Er zijn grote plannen. Op land, op zee en in de lucht. De overlast in heel Nederland zal toenemen.

Staatssecretaris van Defensie Christophe van der Maat heeft vrijdagmiddag een brief met meerdere bijlagen naar de Tweede Kamer gestuurd. In een van de bijlagen is een lijst te vinden met 44 mogelijke uitbreidingsplannen en -locaties.

Ook in Friesland eist de krijgsmacht veel extra ruimte op, zo blijkt. Het ministerie meldt erbij dat het de lijst met plannen nog verder onderzoekt en dat er inspraak mogelijk is. De komende twee maanden, tot 12 februari, kunnen burgers, overheden en maatschappelijke organisaties reageren. Uiteindelijk is het aan het nieuwe kabinet om knopen door te hakken.

In de lijst worden onder andere Vliegbasis Leeuwarden, oefen- en schietterrein de Vliehors op Vlieland, oefenterrein Marnewaard bij Lauwersoog, het geneeskundig opslagcentrum in Heerenveen en de oefenplek bij Breezanddijk op de Afsluitdijk genoemd. In bredere zin zou in Friesland ook meer ruimte moeten komen voor munitieopslag, laagvlieggebieden voor helikopters en onbemande (maritieme) helikopters, staat in een bijbehorend document.

Vliegbasis Leeuwarden en Vliegbasis Volkel zijn momenteel de belangrijkste twee militaire vliegbases in Nederland. Mogelijk wordt hier de ‘geluidsruimte’ uitgebreid om vliegherrie te maken, wordt in Leeuwarden de tweede startbaan verlengd en in gebruik genomen of komen er meer F-35-vliegtuigen te staan. Er hoort tevens genoeg ruimte te zijn voor toestellen van buitenlandse luchtmachten. Een andere optie is dat de bases in Eindhoven, Gilze-Rijen en Woensdrecht worden uitgebreid of dat De Peel weer open gaat.

Op de Vliehors speelt iets anders. Hier kunnen wat Defensie betreft nieuwe ontwikkelingen plaatsvinden, zoals het oefenen met Reaper-drones en Apache-helikopters. Daarnaast zou het leger op Vlieland kunnen oefenen en trainen in het ‘amfibisch landen’, staat in de plannen. Dit gebeurt nu nog op Texel, maar het gebied hier is eigenlijk te klein en er vindt kusterosie plaats. Naast Vlieland zijn hiervoor ook andere plekken in beeld. Op de Vliehors kan echt geschoten worden.

Amfibisch landen zou ook in de Marnewaard kunnen. Hier is tevens ruimte om het oprukken van militairen te oefenen, zo valt te lezen. Daarvoor is een gebied nodig van zo’n 2 kilometer het land in. In de Marnewaard kan ook de schietbaan worden uitgebreid. Defensie wijst wel op de kwetsbaarheid van het Waddengebied.

Op de Afsluitdijk bij Breezanddijk wil het leger meer gaan testen en oefenen met wapens en munitie. Munitie wordt steeds zwaarder en reikt verder. Hiermee moet geoefend worden, in een groter gebied dan nu gebeurt. In Heerenveen staat het Militair Geneeskundig Logistiek Centrum (MGLC). Er zijn steeds meer geneeskundige middelen nodig. Defensie wil een grotere opslag.

Naast uitbreiding op bestaande oefen- en opslagplekken denkt Defensie ook aan het ontwikkelen van geheel nieuwe locaties. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om grote oefengebieden, nieuwe laagvliegzones voor helikopters en nieuwe kazernes.

Het ministerie laat weten dat ook voor andere ontwikkelingen in het land extra ruimte nodig is, zoals voor woningbouw, landbouw, natuur en energievoorziening. Dit alles moet afgestemd worden. Het kabinet besluit hier uiteindelijk over.