De toekomst van museum Møhlmann in Appingedam hangt aan een zijden draadje door energieprijzen. Maar eigenaar is strijdlustig: 'Zo lang ik leef, spartel ik nog'
Rob Møhlmann op de trap in het Museum Møhlmann, te midden van de nieuwe tentoonstelling over realistische en figuratieve kunst. Foto: Jan Willem van Vliet
Museumeigenaar Rob Møhlmann vreest dat zijn nieuwe tentoonstelling in het Møhlmann-museum de laatste zal zijn. Reden: de torenhoge energiekosten. Wat gaat hij doen om zijn geliefde museum te redden?
Wie kent de excentrieke museumeigenaar Rob Møhlmann (66) niet? Klein van stuk, een grijzend baardje en gekleed in een ribfluwelen pak loopt hij trots door het Museum Møhlmann in Appingedam, dat zijn levenswerk is geworden. Hij begon met 750 gulden en bezit nu een collectie van zo’n tweeduizend werken. Maar sluiting van het karakteristieke museum ligt op de loer, vanwege de torenhoge energielasten. Møhlmann vertelt over wat het museum voor hem betekent en hoe hij het wil redden.
Wat is er precies aan de hand met de energierekening?
Lachend: ,,Het energielabel van het hele gebouw is Z! Echt het allerlaagst mogelijk. Is G het laagste? Nou, dan is het G. Dit is een rijksmonument. Ik heb na de aankoop in 2005 wel het hele dak eraf laten halen en geïsoleerd. Maar ik heb nog enkelglas. Als je bij het raam gaat staan, slaat de koude tocht je in het gezicht.’’
,,Op dit moment betaal ik 700 euro per maand voor energie. Dat is al niet weinig, maar dat kan ik betalen. Mijn contract verloopt over ongeveer een halfjaar. Ik heb bij mijn energieleverancier laten berekenen wat de nieuwe prijs wordt bij hetzelfde gebruik, en dat is ruim 4000 euro per maand. Dat bedrag kan ik met geen enkele mogelijkheid betalen.’’
Het Museum Møhlmann is gevestigd in de Muzeheerd, een voormalige boerderij in Appingedam. Foto: Jan Willem van Vliet
Wat betekent het museum voor u?
,,Het is geen hobby of een baan, het is mijn leven. Ik kan mij niet voorstellen dat het museum zou wegvallen. Dit is mijn kleine paradijs. Ik denk er maar niet over na wat ik ga doen als het moet sluiten. Dat heb ik geblokkeerd in mijn hoofd. Toen mijn vrouw overleed in 2010, viel de zin van mijn leven weg. Dat heb ik later verbreed naar de kunst. Als dat ook nog wegvalt, weet ik het echt niet meer.’’
Uw vrouw was ook betrokken bij het museum, toch?
,,Zij was mijn muze. Niet per se in de zin dat zij model stond voor schilderijen. Het was meer dan dat. Zij was mijn grote inspiratie, mijn zielzuster. Het museum was mijn project, maar zij steunde het onvoorwaardelijk. Wij hadden een compleet gelukkig huwelijk.Nadat zij overleed, heb ik drie jaar in de mist geleefd. Niets had nog zin. Uiteindelijk heeft het, al is dit wel een rotuitdrukking, een plekje gevonden. Het is gekalmeerd.’’
Is sluiting onvermijdelijk, of zijn er nog oplossingen te bedenken?
,,Zolang ik leef, spartel ik. Ik geef het zeker niet op. Ik heb wel ideeën om de energieprijs te verlagen. Ik wil bijvoorbeeld 44 zonnepanelen neerleggen, maar dat kan niet zomaar op een monument. Dus dat wordt een strijd. Elektriciteit is ongeveer een derde van de energierekening, dus die panelen lossen het probleem niet direct op. Maar het maakt wel een verschil.’’
,,Wie weet wat er gebeurt. De energieprijzen kunnen ook weer dalen. Ik heb zo veel tegenslagen te verduren gehad, en ik ben er altijd weer bovenop gekomen. Maar dit is wel een heel groot probleem, iets waar ik geen grip op heb. Subsidie is ook lastig, omdat ik het museum particulier bestier. Er is geen stichting, terwijl subsidies meestal naar stichtingen en verenigingen gaan. Ik wil ook liever geen stichting worden, omdat er dan een bestuur komt waaraan ik al mijn keuzes moet verantwoorden. Ik wil mijn eigen keuzes kunnen maken, dat heb ik altijd gedaan. Daarom is het museum geworden zoals het is. Als ik oud en krakkemikkig ben, dán maak ik er een stichting van. Maar nu nog niet.’’
U klinkt een beetje eigengereid.
,,Het museum is mijn visie, mijn visioen. Ik moet wel een beetje eigengereid zijn en mijn eigen koers willen varen. Dat maakt het museum uniek. Ik doe alles zelf. Bij lekkage ga ik ook zelf het dak op om het te repareren.’’
Ook beelden en sculpturen maken deel uit van de collectie. Foto: Jan Willem van Vliet
Hoe lang heeft u dit museum al?
,,In 2005 ben ik op deze plek begonnen. Daarvoor heb ik op andere plaatsen in het land al musea gehad en heeft mijn collectie vorm gekregen. Maar in 2005 kwam ik in Appingedam en in 2007 ging het museum open. Alles moest eerst worden verbouwd. Het huis was in een acceptabele staat, maar de schuur, waar nu het museum is, stond op instorten.’’
Vorige week is een nieuwe tentoonstelling geopend, de 24ste Onafhankelijke Realisten Tentoonstelling. Waarom moeten mensen hem komen bekijken?
,,Omdat het misschien wel de laatste is! Maar ook omdat het een prachtig beeld geeft van waar kunstenaars uit het hele land mee bezig zijn. Het zijn schilderijen in de realistische en figuratieve stijl, wat betekent dat de beelden herkenbaar zijn. Je kunt zien wat het voor moet stellen, dat is niet het geval bij abstracte kunst.’’
De 24ste Onafhankelijke Realisten Tentoonstelling
Op 2 oktober is de tentoonstelling geopend, hij loopt door tot en met 18 december. 109 kunstenaars uit heel Nederland tonen vijfhonderd werken in realistische en figuratieve stijl.