Parlementair verslaggever Arend van Wijngaarden Marcel Jurian de Jong
Maar in de loop van de week wordt steeds meer duidelijk dat de PVV, VVD, NSC en BBB het over zo’n beetje alles oneens zijn, behalve dan die paar onderwerpen van het voorjaarsakkoord. En de trots gepresenteerde resultaten van de nachtelijke deal verkruimelen ook nog waar ze bij staan.
Geert Wilders dacht eindelijk eens te scoren met zijn boodschappenbonus en bevroren huren. Maar nu blijkt dat de bonus wordt betaald met uitgespaarde huurtoeslag, de huurders weinig gaan merken en de woningbouw nog verder dreigt in te storten. Wilders slaagt er tijdens zijn wekelijkse persoploopje in de wandelgang op dinsdag niet in het recht te praten.
(tekst gaat verder onder foto)
Geert Wilders probeert zijn huurdeal recht te praten. Robin Utrecht
Van de punten van de andere drie blijft ook weinig over. De VVD kan niet echt pronken met nog geen miljard euro voor Defensie waar eigenlijk tientallen miljarden nodig zijn. Het BBB-punt van de Nedersaksenlijn wordt alleen in Oost-Groningen en Drenthe wat bejubeld maar in de rest van het land blijft vooral de boosheid over de geplunderde Lelylijn-pot hangen.
En de NSC wekt al helemaal een reddeloze indruk deze week na het vertrek van Pieter Omtzigt. ,,We moeten door’’, bromt de Drentse landbouwwoordvoerder Harm Holman in zijn achtergrondgesprekjes met de pers.
,,Ik ben zo benieuwd of meneer Omtzigt nou thuis zit te kijken’’, merkt Kamervoorzitter Martin Bosma sarrend op bij het chaotische pensioendebat, waarin NSC-Kamerlid Agnes Joseph frontaal in botsing komt met NSC-minister Eddy van Hijum.
(tekst gaat verder onder foto)
NSC-minister Eddy van Hijum en NSC'er Agnes Joseph voorafgaand aan het pensioendebat. Lina Selg
Het lijkt er bijna op dat Omtzigt het zinkende schip heeft willen verlaten. Maar het schip zinkt niet, het blijft nog een hele tijd stuurloos ronddobberen.
Het nieuwe pensioenstelsel was na dik tien jaar eindelijk rond maar nu probeert NSC’er Joseph een spaak in het wiel te steken met steun van coalitiepartijen PVV en BBB. Ongeveer haar hele reden van bestaan in de Tweede Kamer.
,,Roekeloos en onvolwassen’’, vindt VVD’er Aartsen. Hij heeft het over een waterscheiding tussen partijen die verantwoordelijkheid nemen en partijen die alleen kiezen voor het hier en nu. BBB’er Henk Vermeer reageert ijskoud dat de tegenstanders toch lekker een meerderheid lijken te krijgen.
De coalitie is niet alleen verdeeld over de pensioenen, ook over stikstof, over klimaat, zelfs over de tarievenoorlog met Donald Trump. De Groningse PVV’er Dennis Ram valt Wytske Postma van NSC dinsdag eerst aan. Volgens Ram laat NSC de boeren in de steek door plotseling voor globalisering te kiezen met zijn steun aan het handelsverdrag Mercosur.
De nieuwe Groningse burgemeester Roelien Kamminga verdedigt even later in een van haar laatste optredens als VVD-Kamerlid dat Mercosur-verdrag. Jan Paternotte van D66 grapt dat hij een burgemeester niet graag aanvalt maar wil toch weten waarom de VVD dan niet in het coalitie-akkoord heeft weten te regelen dat de PVV en BBB Europese handelsverdragen steunen. Ze moet toegeven dat de VVD het nu eenmaal niet heeft binnengesleept in de onderhandelingen. Zoals zo veel niet.
Woensdagavond gaat het over de huurplannen. ,,Deze desastreuze deal had nooit het daglicht mogen zien’’, oordeelt D66’er Hans Vijlbrief. ,,Politiek amateurisme van mythische proporties’’, vindt CDA’er Derk Boswijk. ,,Oliedomme pyromanenpolitiek’’, zegt Pieter Grinwis van de ChristenUnie en Sandra Beckerman van de SP noemt het zelfs ,,oplichterij’’.
PVV-beginneling Jeremy Mooiman probeert manmoedig de plannen van zijn voorman te verdedigen en Peter de Groot van de VVD komt niet veel verder dan dat de vorige wetten ook niet deugden.
Maar NSC draait zich ook op dit punt weer helemaal vast. Vorige week, vlak voor de voorjaarsdeal, was NSC-Kamerlid Merlien Welzijn in de Tweede Kamer nog tegen de huurbevriezing. Een paar uur later kwam er onder druk van Wilders een deal in de nacht van de voorjaarsnota. De coalitie was ineens voor de bevroren huren.
Merlien Welzijn is nu afwezig, toevallig of niet. Diederik Boomsma mag het namens NSC verdedigen. Of zijn partij in één wilde nacht een rode streep zet door al zijn principes over bestaanszekerheid en goed bestuur, wil Vijlbrief weten. ,,Het is inderdaad gek’’, geeft Boomsma toe. ,,Als het aan ons had gelegen hadden we het anders gedaan.’’
Zo strompelen de coalitiepartijen verder. Het meireces komt voor hen geen dag te vroeg.
(Arend van Wijngaarden is parlementair verslaggever van Dagblad van het Noorden)