In Duitsland gaan de kerncentrales dicht (zoals deze in Lingen), Nederland overweegt uitbreiding. De PvdA wil er zeker geen in de Eemshaven. Foto: Archief Corné Sparidaens
Kernenergie moet kunnen in de provincie Groningen. Met een motie van die strekking gooiden VVD woensdag, met steun van de BBB, de knuppel in het hoenderhok in Provinciale Staten.
Het Groninger provinciebestuur weigert sinds jaar en dag om mee te werken aan de vestiging van kerncentrales. In Den Haag was daarvoor heel lang de Eemshaven in beeld als vestigingslocatie, maar de politiek bleef altijd mordicus tegen. In de provinciale omgevingsverordening is daarom een expliciet verbod opgenomen op de opwekking van kernenergie.
VVD zet samen met BBB bijl in ‘beschermingswal’
Van dat verbod wil de VVD nu af. Volgens fractievoorzitter Erik Jan Bennema is het niet meer van deze tijd. Nu aardgas en andere fossiele brandstoffen de komende jaren volledig worden uitgebannen voor de productie van energie, kan Nederland volgens hem niet langer om kernenergie heen. ,,Het moet uit de taboesfeer.’’
Kernenenergie biedt voor de lange termijn een duurzaam alternatief voor fossiele energiebronnen, stelt Bennema met steun van BBB, PVV, FvD en Volt. Kerncentrales zijn in hun ogen nog duurzamer dan wind- en zonneparken, die een zwaar beslag op de beschikbare ruimte leggen en zorgen voor landschapsvervuiling.
‘VVD heeft de gaskraan nog niet dicht of ze geeft Groningen kerncentrale cadeau’
Die opstelling leverde de VVD en zijn medestanders woensdag een storm van kritiek op. Want Bennema kan wel aandringen op een ‘open’ gedachtewisseling over de voors en tegens, maar voor zo’n maatschappelijk debat hoeft niet bij voorbaat de huidige beschermingswal tegen kerncentrales te worden neergehaald. ..Dat is de verkeerde volgorde’’, zegt PvdA-fractieleider Pascal Roemers.
,,De VVD heeft met de ene hand de gaskraan nog niet losgelaten of ze geeft Groningen met de andere hand een kerncentrale cadeau’’, schampert fractievoorzitter ChristenUnie Fredric Geijtenbeek. Hij wijst erop dat de premier de provincie vorig voorjaar blij dacht te maken door in de aanloop naar de Kamerverkiezingen een kerncentrale in de Eemshaven te beloven. ,,Dus dit past in een consistente lijn van deze partij.’’
Nieuw college kijkt of er draagvlak is
Ook het nieuwe college van gedeputeerde staten is niet van zins bij voorbaat alle belemmeringen voor kernenergie weg te nemen. Wel beloven gedeputeerden Johan Hamster (ChristenUnie) en Bram Schmaal (Groninger Belang) het onderwerp kernenergie te betrekken in de nieuwe Energie- en Omgevingsvisies die de provincie komend jaar op papier zet. Ook komt er een maatschappelijk debat om te kijken of er onder de Groningers überhaupt draagvlak voor een kerncentrale is.
Daarmee stellen de voorstanders van kernenergie zich voorlopig tevreden. Bennema haalde zijn motie uiteindelijk van tafel voordat een Statenmeerderheid zich ertegen kon keren. Hij wacht af waar het college mee komt. Als dat niet naar wens is, komt z’n motie terug op tafel. Daarbij heeft Bennema een warme medestander in de grootste coalitiepartner BBB. Fractieleider Gouke Moes ziet meer voor- dan nadelen in een kerncentrale: ,,Die mag wat mij betreft wél ‘in my backyard’.’’
‘In Groningen is geen draagvlak voor kernenergie’
Vooralsnog is er in Groningen echter geen draagvlak voor kernenergie, erkent de Partij voor het Noorden. Die diende de VVD-motie aanvankelijk mede in maar trok haar steun schielijk terug. Volgens fractieleider Dries Zwart gaat het zijn partij er slechts om alle beschikbare alternatieven voor landschapsvervuilende wind- en zonneparken in beeld te krijgen.
ChristenUnie-leider Geijtenbeek moest erop wijzen dat de VVD-motie veel verder gaat dan dat. Bennema vraagt niet alleen om een debat, maar ook om een eind aan het verbod op de productie van kernenergie en zelfs de bovengrondse opslag van kernafval. Dat laatste zou zijn te wijten aan een tikfout in de motie, verklaarde de VVD’er. ‘Van politici mag je meer zorgvuldigheid verwachten’’, vindt Geijtenbeek.
‘Kiezersbedrog’
Zwart kwam met de schrik vrij toen Bennema eerst zijn motie aanpaste (zónder kernafvalopslag) en uiteindelijk helemaal van tafel haalde. Zijn aanvankelijke steun kwam hem op de beschuldiging van ‘kiezersbedrog’ te staan van de Partij voor de Dieren. De PvhN verklaarde zich in zijn kiesprogramma voor de Statenverkiezingen van maart nog expliciet tegenstander van kernenergie. Dat is ook nog niet veranderd, verdedigde Zwart zich: ,,Wij zijn niet vóór kerncentrales in Groningen.’’