Studenten lijden onder prestatiedruk en stress. Groninger Studentenbond: 'schaf leenstelsel en bindend studieadvies af'

Hij reageert op de Monitor Mentale gezondheid en Middelengebruik van Studenten, een landelijk onderzoek dat donderdag bekend werd gemaakt en waaruit blijkt dat door corona meer studenten psychische problemen hebben en drugs gebruiken. Het onderzoek vond dit voorjaar plaats toen veel lessen nog online waren, horeca en sportscholen dicht waren en er een avondklok van kracht was. Bijna alle ondervraagde studenten ervaren stress, drie op de vier voelt zich eenzaam.

Van der Deure: ,,In Groningen is de situatie niet anders. Maar die stress is er natuurlijk al jaren en de verklaring is simpel: financiële stress, prestatiedruk en eenzaamheid. De druk is ontzettend hoog. Ten eerste moeten ze geld lenen om te kunnen studeren. Daarna moeten ze vanwege het bindend studieadvies een bepaald aantal punten halen, anders mogen ze de studie niet voortzetten. Maar er wordt ook nog van ze verwacht dat ze – behalve een bijbaantje - van alles naast hun studie doen, zoals bestuurswerk, om hun cv te verbeteren.’’

De onderzoekers constateren ook dat studenten met een hoge studieschuld vaker alcohol en drugs gebruiken. ‘Studenten die veel middelen gebruiken zijn vaker mannelijke studenten en studenten die op kamers wonen. Vergeleken met leeftijdsgenoten die niet studeren of de bevolking in zijn geheel, drinken studenten meer alcohol en gebruiken meer drugs, vooral cannabis en xtc. (…) Verder valt op dat studenten die vaak middelen gebruiken, ook vaker een hoge studieschuld hebben.’

Het kabinet meldde na het verschijnen van het rapport dat er ‘met de grootste urgentie’ preventie moet komen en dat studenten met problemen begeleiding moeten krijgen. Van der Deure: ,,Studentenpsychologen werken heel hard, maar de wachtlijsten bij doorverwijzingen zijn lang.’’

Lector Lies Korevaar van de Hanzehogeschool begeleidt het EAST-project (EenzaamheidsAanpak STudenten) dat vorig jaar van start ging. ,,Er is wel veel aandacht voor eenzaamheid onder ouderen, maar voor studenten was er nog niks. Die eenzaamheid en psychische problemen waren er al, maar COVID heeft dit versterkt. Het virus verstoorde de dagelijkse structuur van het opstaan, naar school gaan, onderwijs volgen en ’s avonds naar de sportvereniging. Er waren studenten die in hun pyjama online colleges volgden. Als onderdeel van het project zijn zeventien docenten getraind in het signaleren, bespreken en samen met de student verminderen van eenzaamheid. Zij benaderen studenten bij wie ze vermoeden dat er iets speelt.’’

Praktijkmanager Anne Visser van Studentarts, een huisartsenpraktijk in Groningen met 13.000 Nederlandse en buitenlandse studenten, kijkt nauwelijks op van de bevindingen in het rapport. ,,Het is een repeterende constatering van onderzoekers dat studenten niet lekker in hun vel zitten’’, zegt Visser die zelf geen arts is.

Studentarts heeft ook psychologen in dienst. ,,Prestatiedruk, studieschuld, online-studeren; het is ook niet zo vreemd. Komt bij dat er steeds meer buitenlandse studenten bijkomen die extra kwetsbaar zijn. In de afgelopen tien jaar zijn er dertigduizend buitenlandse studenten geweest.’’

Over het drugsgebruik is hij ook niet verbaasd. ,,Meestal is dat vluchtgedrag. Het is de vraag hoe dat op de lange termijn is, meestal reguleert dit gedrag zich vanzelf als de studie voorbij is.’’

Een woordvoerster van de RUG zegt dat studenten met problemen zo goed mogelijk worden geholpen. ,,Als universiteit doen we onze uiterste best om mogelijke mentale problemen op tijd te signaleren en deze studenten door te verwijzen naar de juiste professionele hulp. We werken daarom samen met GGZ-instellingen en gemeenten. De wachttijd in de reguliere zorg kan echter sterk oplopen, waardoor studenten niet altijd tijdig met hun problematiek terechtkunnen.’’