Videostill van de aanhouding van Alex Soze, tijdens het uitgaan in Groningen.
Politiemedewerkers zijn onvoldoende getraind om lastige figuren als shockvlogger Alex Soze in te rekenen. Dat zegt socioloog Jaap Timmer, expert op het gebied van geweld in politiewerk.
Groninger Alex Soze mishandelde donderdagavond een agent in het drukke uitgaanscentrum van de Stad. Hij trotseerde daarna taser (stroomstootwapen) en pepperspray en liep voor groot publiek stoer te doen. Omstanders zagen hoe drie agenten hem met moeite konden inrekenen. ,,Dit moeten ze echt beter kunnen’’, oordeelt Timmer bij het terugkijken van de vele filmpjes die rondgaan op sociale media. ,,Dit is gevaarlijk en niet in hun voordeel. Een dergelijk incident moeten twee goedgetrainde agenten samen kunnen oplossen.’’
Jaap Timmer
De politiewetenschapper aan de faculteit Sociale Wetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam doet al jarenlang onderzoek naar geweldgebruik van en tegen de politie in Nederland. ,,Er wordt al jaren gezegd dat de politie haar medewerkers meer en beter moet trainen. Ze grijpen steeds vaker naar geweldsmiddelen als pepperspray, wapenstok en taser om lastige figuren onder controle te krijgen.’’
Hulpmiddelen, zoals het stroomstootwapen, hebben volgens Timmer hun beperkingen. ,,Ze zijn niet zaligmakend. Je kunt bijvoorbeeld maar 5 seconden taseren. Daarna moet je alsnog zo’n lastig persoon fysiek onder controle nemen. Alle politieagenten moeten dus heel vaardig zijn en goed getraind.”
Timmer erkent dat een confrontatie met een provocerende en agressieve man als Soze niet eenvoudig is. ,,Natuurlijk is dat lastig. En dan opereer je ook nog eens in publiek domein, met veel toeschouwers. Ga er maar aanstaan. Juist daarom moet je zeer goed getraind zijn.’’
Gevaar
Maar ook met een succesvollere aanhouding is het probleem van agressieve of verwarde personen niet opgelost. Timmer staat op het standpunt dat zij behandeling nodig hebben, al dan niet gedwongen. ,,Neem deze Soze. Die spoort niet, daar is mentaal iets mee aan de hand. Hij is een gevaar voor zichzelf en anderen. Misschien moet hij een rijverbod krijgen en een gebiedsverbod voor het uitgaanscentrum. En er moet een behandelingstraject worden opgezet, desnoods met een verplichte opname.’’
De nabehandeling is heel belangrijk, meent Timmer. ,,De samenleving moet worden gevrijwaard van dit soort klojo’s. Ga het gesprek aan met zo’n gast. Politie, burgemeester, Openbaar Ministerie, behandelaars - dit vraagt een brede aanpak.’’
Praktijk is weerbarstiger
De politievakbond ACP stelt dat agenten voldoende zijn getraind. ,,Iedereen krijgt vier keer per jaar training in aanhoudings- en zelfverdedigingstechnieken, zoals wettelijk vereist. Maar de praktijk is soms weerbarstiger’’, zegt woordvoerder Maarten Brink. ,,We willen wel graag meer trainingstijd, maar dat zit er voorlopig niet in. Daar is de tijd niet voor. Agenten zijn nodig op straat.’’
Anders dan Timmer is Brink juist vol lof over het politieoptreden donderdag in Groningen. ,,De agenten hebben op een rustige en professionele manier hun werk gedaan. Deze man treitert de politie al tijden, heeft daar zelfs een verdienmodel van gemaakt. Alle respect voor hoe de politie hiermee omgaat.’’
Politie Noord-Nederland is het daarmee eens. ,,De politieagenten hielden de man aan omdat hij op een politieauto sloeg die nota bene onderweg was naar een hulpverleningsmelding. Ze hebben vakkundig gehandeld’’, aldus een woordvoerder. ,,Tijdens de aanhouding verzette de man zich ineens heftig en mishandelde hij een agent. Het belemmeren en zelfs mishandelen van onze collega’s is echt onacceptabel.’’