Gezellige drukte in het Noorderplantsoen. Foto: Corné Sparidaens
Hondenpoep en lawaai versus rust en woongenot. Omwonenden en gebruikers van het Noorderplantsoen staan vaak lijnrecht tegenover elkaar. Een ‘creatief offensief’ moet ze samen brengen in de strijd tegen de overlast.
Middenin het welkomstwoord krijgen twee honden het luidruchtig met elkaar aan de stok. Gegrom en geblaf overstemt de enthousiaste ‘peptalk’ van Jorg Andree, die dit oploopje bij de koffiekiosk van restaurant Zondag mede heeft georganiseerd. Een stuk of twintig betrokken buurtgenoten luisteren naar zijn plan.
Wonen rond de ‘huiskamer van de stad’ is geen onverdeeld genoegen
Het opstootje tussen de honden brengt de bijeenkomst meteen bij de vraag die centraal staat deze zondagmorgen. Hoe beteugelen we de overlast die de ‘buren’ van het plantsoen ervaren van de gebruikers? Walmende barbecues, blaffende honden, stampende muziek, luid lallende bezoekers onder invloed: wonen rondom de ‘huiskamer’ van de stad is niet altijd een onverdeeld genoegen.
Samen met zijn compagnon Margo van der Wolf van ‘veranderbureau’ Agents of Change kreeg Andree de gemeente enthousiast voor een experiment: laat omwonenden sámen met al die verschillende gebruikers nadenken over een nieuwe balans tussen lol en leefbaarheid.
‘Niet blíjven wijzen en vragen of zeggen dat het anders moet, maar stapjes zetten’
,,Doorbreek het partroon’’, roept Andree op. ,,Niet alleen maar blijven wijzen en vragen aan de gemeente of zeggen dat het anders moet, maar leren van elkaars inzichten en ideeën en samen aan de slag gaan. Met kleine experimenten kleine stapjes zetten om er nu eindelijk echt wat aan te doen.’’
De toegestroomde buurtgenoten luisteren met belangstelling naar Andrees verhaal over co-creatie, mede-eigenaarschap, bewustwording en gedragsverandering. Maar toch ook met lichte scepsis. Zij hebben over de jaren geleerd en knarsetandend geaccepteerd dat ook kleine stapjes al veel energie en vasthoudendheid vergen met weinig garantie op resultaat.
Toch denken ze graag mee. De borden met een oproep om de knelpunten te benoemen en ideeën te spuien stromen vol met gele plakbriefjes. ‘Veel te vol’, staat er op een. En: ‘Lawaai’, ‘Onbehoorlijk gedrag naar handhavers’, ‘Dealers + bezorgdiensten’, ‘Grote groepen, drinken, muziek naar eigen invulling’, ‘Plantsoen is veranderd in een evenemententerrein ten koste van flora en fauna’.
,,Misschien begint de oplossing wel met een gedragsverandering bij de gemeente’’, benoemt een bewoonster van de Grachtstraat het gevoel van veel buurtgenoten. ,,Wij zijn nu al zes jaar in overleg over de overlast die wij hier hebben sinds er een losloopbeleid geldt. Je wordt horendol van het geblaf. Voor hond en baasje is het een kwartiertje ontspanning, maar wij zitten er iedere dag in, de héle dag. De gemeente schuift het steeds voor zich uit. Onze zorg is dat het resultaat van dit initiatief is dat het wéér vertraagd wordt waar wij tegenaan lopen. Dat het blijft bij praten en we straks wéér een jaar hebben verspeeld.’’
‘Offensief zal allicht helpen, maar dit mag niet enige zijn wat gebeurt’
Het is een sympathiek plan maar niet dé oplossing, denkt voorzitter Gerard van de Poll van de bewonersorganisatie Noorderplantsoenbuurt. ,,Het zal allicht helpen, maar dit mag niet het enige zijn wat er gebeurt. De gemeente doet op zich zijn best, met extra vuilnisbakken en een drankverbod tussen 22.00 en 6.00 uur. Tegelijkertijd wéét de burgemeester dat hij het niet kan handhaven want de BOA’s werken tot 22.00 uur en de politie wil zich er niet mee bemoeien. Neem barbecueën: Amsterdam verbiedt dat gewoon in het Vondelpark, bij ons kunnen ‘s zomers de ramen niet open omdat we vol in de rook zitten. Dat noem ik slap beleid.’’
Toch schuift ook Leon Dirrix van de parkcommissie, die de gemeente over beheerkwesties adviseert namens de Noorderplantsoen-, Oranje- en Hortusbuurt, graag een volgende keer weer aan. ,,Alles helpt: iedere vorm van aandacht is welkom, zeker als die positief is. Het is best moeilijk om dat vast te houden bij de gemeente.’’
‘Op 19 mei zijn we klaar voor échte kickoff tijdens de Dag van de Buurt’
Er volgt nog een hele reeks oploopjes zoals dat van zondag, belooft Andree. Onder meer tijdens het Noorderzon-theaterfestival: voor veel buren anderhalve week afzien. De eerstkomende brainstorm volgt al op 19 mei, als de initiatiefnemers aanhaken bij de landelijke Dag van de Buurt. ,,Dan moeten we voldoende ideeën hebben opgehaald en uitgewerkt voor een échte kickoff.’’
