Nee tegen munitiedepots, zegt Patricia Groenhout uit Noordbroek. Foto: Corné Sparidaens
Ze laten zich de mond niet snoeren, al die onverschrokken Groningers die de afgelopen jaren heel wat over zich heen kregen. Of het nu gaat om bevingsellende door gas- of zoutwinning, de aanleg van wind- en zonneparken, of de mogelijke komst van munitiedepots.
Groningers kregen de afgelopen jaren heel wat over zich heen. De provincie beefde en beeft door gas- en zoutwinning. Er zijn grote zonnepanelenparken en eindeloze rijen mega-windmolens die een vast onderdeel zijn geworden van het ooit zo weidse landschap. Molens die brommen en ’s avonds rood oplichten.
En dan zijn er nog sores over aantasting van het landschap en leefomgeving. Zorgen over onder meer mestvergisters, megastallen, ondergrondse persluchtopslag of de opslag van waterstof in zoutkoepels. Ook een spook uit het verleden is weer terug: het bergen van radioactief afval in zoutcavernes. Om nog maar te zwijgen van munitiedepots die wel of niet worden aangelegd.
Veel Groningers voelen zich ongehoord, tekortgedaan en vooral ook onveilig. Een aantal van deze boze, bezorgde, onverzettelijke en (naar eigen zeggen) gewone Groningers blijft publiekelijk in het geweer komen. Het lijkt wel of heel de provincie volhangt met protestborden, spandoek en vlaggen. Soms voeren ze al jarenlang actie. Waarom eigenlijk? We vragen het aan vier onverzettelijke actievoerders.
Marjan Hoekstra uit Winschoten
Marjan Hoekstra bij het spandoek tegen zoutwinning. Foto: Huisman Media
De gaskraan is dicht. Als het aan inwoners van Veendam, Winschoten en omstreken ligt stopt ook de zoutwinning door Nedmag en Nobian in de diepe bodem onder Oost-Groningen.
,,Zo is het’’, zegt Marjan Hoekstra (59). Ze woont aan Sint Vitusholt, 7e Laan in Winschoten. ,,In het zoutwingebied van Nobian.’’
Bij haar huis hangt een protestbord: Ooit zo zout gegeten? Geen zoutwinning hier. Was getekend Mijn en Dijn Belang, Stichting Bewonersbelangen Lanengebied en Zuiderveen.
,,Groningers zijn boos. Dat is eigenlijk een understatement. We zijn het echt zat. Alles kan en mag maar in het Noorden, zo lijkt het wel”, zegt ze.
,,Aardgaswinning, zoutwinning, windmolens, doe maar. Leren jullie dan niks in Den Haag? Houden jullie geen rekening met de bewoners? We wonen op steenworpafstand van de zoutputten. Er is er één hier pal om de hoek.
Ons huis uit 1926 is nog bevingsschadevrij. Dat willen we graag zo houden. In de tuin zie je dat de bodem verzakt. Anderen hier hebben wel degelijk schade aan huizen en gebouwen. Dringt het niet tot beleidsmakers door wat dit met mensen doet? Er wordt veel mensen veel leed aangedaan.’’
Jakoba Gräper uit Borgercompagnie
Jakoba Gräper met protestposter. Foto: Harry Tielman
Bij de woning van Jakoba Gräper (77) uit Borgercompagnie is het volgende te lezen: Stop de Bodemsloop. Stop Zoutwinning bij Borgercompagnie en Tripscompagnie.
Ze voert al jaren actie tegen de zoutwinning door Nedmag. Ze heeft een poster van cartoonist Pluis achter het raam hangen. ,,Die is speciaal voor Borgercompagnie en Tripscompagnie gemaakt. Om de aandacht te blijven vestigen op het probleemgebied”, zegt Gräper.
,,Er is geen huis hier zonder schade. De bodem wordt vernield door zoutwinning. Waar wij natuurlijk heel boos over zijn is die 40 miljoen liter diesel die is zoekgeraakt in de ondergrond. In april 2018 was er een enorme lekkage in een zoutbron bij Tripscompagnie. Nedmag weet niet waar het zit en weet ook niet op welk moment deze diesel het grondwater kan bereiken. Dat is toch niet uit te leggen? We blijven protesteren. We hebben onze handen er vol aan.’’
Zo zijn meer inwoners van het gebied tussen Veendam, Winschoten en Oude Pekela het zat. Zij zijn ervan overtuigd dat zoutwinning de oorzaak is voor schade aan hun woningen en verzakkingen. Tot dusver vragen ze vergeefs om compensatie. Zoutwinners Nedmag en Nobian bestrijden dat er een relatie is met hun activiteiten.
Patricia Groenhout uit Noordbroek
Patricia Groenhout met protestposter. Foto: Corné Sparidaens
In Noordbroek woont Patricia Groenhout (51). Ze heeft een protestvlag uithangen en een poster achter het raam: Zeg nee. Geen munitiedepots in Midden-Groningen.
Ze wacht gespannen af wat het kabinet 25 oktober zal beslissen over kleinschalige munitiedepots. Staatssecretaris Gijs Tuinman (BBB) liet eerder doorschemeren dat er hoogstwaarschijnlijk (’de kans is onwaarschijnlijk klein’) geen depot komt in het Groninger aardbevingsgebied. Groenhout blijft argwanend. ,,Vlag en poster blijven voorlopig ook nog wel even hangen. Net zolang tot voor de volle 100 procent echt duidelijk is dat de plannen niet doorgaan”, zegt zij.
,,Het is een statement. Groningen is een afvoerputje geworden. Hier kun je blijkbaar alles flikken. Zet maar neer die windmolens, mega-zonneparken kunnen er ook nog wel bij, pomp maar weg dat gas. Blijkbaar is er in de koppen van politici ook ruimte voor munitiedepots.’’
Ze maakt zich grote zorgen: ,,Ik vertrouw de politiek voor geen meter. Volgens mij was ik een van de eersten in het dorp die een protestvlag uithing. Wat moet je met een munitiedepot zo dicht bij de bebouwing in een regio die al zo veel schade ondervindt. Onbegrijpelijk toch.’’
Marcel Burger uit Ten Boer
Marcel Burger bij zijn protestbord. Foto: Peter Wassing
,,Bevingsschade, gasellende, onrecht. Wanneer houdt het op vraagt Marcel Burger (50) uit Ten Boer zich af. Hij is bevingsgedupeerde door gaswinning van de NAM. De ongelijkheid is oneerlijk en on-uitlegbaar, is er op een protestbord te lezen.
,,We hebben acht jaar in de wacht gestaan bij de Nationaal Coördinator Groningen (NCG). Die bepaalt welke huizen er in het aardbevingsgebied moeten worden versterkt. Wachten, wachten, wachten. Dat vreet aan je’’, zegt Burger.
,,Dan krijg je weer een ondeugdelijk versterkingsrapport, deels gebaseerd op jarenoude gegevens. Er is ons geen duidelijkheid verschaft.
Dus ja: boos? Dat mag je wel zeggen. Wat een ellende. Zo is er veel meer onvrede in de buurt. Er is onzekerheid over beschadigede woningen. We hebben het helemaal gehad met de NCG. Er zijn mensen die de handdoek in de ring werpen. Soms voel je je ook moegestreden. Toch ga ik door. De protestvlag blijft hangen. Het bord blijft staan, tot we gehoord en gezien worden. Je moet blijven vechten voor je recht.’’