De Westerbroekstermadepolder bij Onnen. Foto: Duncan Wijting/Waterbedrijf Groningen
Een vrachtwagen en graafmachine rijden de komende tijd dwars door de kwetsbare Westerbroekstermadepolder, ten noorden van het Zuidlaardermeer. Waterbedrijf Groningen neemt monsters omdat de oude waterleiding onder het gebied aan vervanging toe is. Vijf vragen.
Wat gaat er precies in de Westerbroekstermadepolder gebeuren?
Als bewoners van Groningen en het noordelijk deel van de provincie ook in de toekomst voldoende drinkwater willen hebben, is het noodzakelijk dat Waterbedrijf Groningen de huidige waterleiding tussen waterpompstation Onnen en Ruischerbrug vervangt.
Aan de randen van deze polder in het Hunzedal staan volgend jaar om deze tijd daarom grote machines en telescoopkranen te draaien. De nieuwe waterleiding wordt door een ‘gestuurde boring’ in één stuk onder het gebied door geschoven. Om dat te kunnen doen, moeten er nu eerst monsters genomen worden in het gebied door boringen. Dat is wat je tot 13 oktober kunt tegenkomen.
Vrachtwagen (sondeertruck) en hijskraan om monsters te nemen van het bodemprofiel. Foto: Duncan Wijting/Waterbedrijf Groningen
Waarom is er een nieuwe waterleiding nodig onder het gebied?
Sinds 1981 ligt er een leiding door het gebied. Maar om gedoe te voorkomen, moet er iets gebeuren. Want raakt deze leiding een keer lek, dan heeft dat veel impact op het gebied. Hoe kom je met allerlei zware machines nog door de drassige natuur?
Deze boringen in de Westerbroekstermadepolder zijn een voorbereiding voor de aanleg volgend jaar. Foto: Waterbedrijf Groningen/Duncan Wijting
Daarom wil het waterbedrijf de leiding verleggen. De nieuwe transportleiding wordt een stuk ruimer. Niet een buis van asbestcement van 60 centimeter doorsnee, maar eentje van 90 centimeter doorsnee, gemaakt van staal. Dat de buis ruimer wordt komt door de toenemende vraag naar drinkwater in de stad en Noord-Groningen. De nieuwe buis kan dan weer 80 tot 90 jaar vooruit.
Hoe komt het dan dat de vraag naar drinkwater zo is gestegen?
Volgens woordvoerder Wiejanda Moltmaker heeft dat meerdere oorzaken. „Er is bevolkingsgroei en we zijn per persoon meer water gaan gebruiken. Daarnaast anticiperen we erop dat de provincie Groningen behoorlijk wat extra woningbouw moet gaan plegen.”
Daar komt nog bij dat het voor het waterbedrijf steeds moeilijker wordt om aan water te komen. „Daarom kijken we naar onze eigen processen en zetten we in op minder lekverlies en spoelwaterhergebruik. We sporen bedrijven aan door waterscans te doen en roepen consumenten op met de actie ‘mag het een minuutje minder’. Als we met zijn allen vijf liter water per dag zouden besparen – dat kan door een minuutje minder te douchen – dan sparen we 1 miljard liter water op jaarbasis.”
Nu grondmonsters en pas over een jaar de aanleg van de buis. Waarom?
De Westerbroekstermadepolder is een Natura-2000-gebied met veel vogels die er broeden en voedsel zoeken. Om de dieren tijdens het broedseizoen niet te storen, zit er een jaar tussen de voorbereidende werkzaamheden en de uitvoering. Van de werkzaamheden merken bezoekers van het gebied ook niet zoveel. Wel heeft het Waterbedrijf her en der bordjes neergezet met uitleg. Woltmaker: „Je zult altijd wel iets van de werkzaamheden zien. Daarom willen we uitleggen wat we doen. Want we zijn allemaal zuinig op zo’n uniek en kwetsbaar gebied.”
De Onnerpolder wordt de komende tijd geplaagd vanwege een nieuwe waterleiding. Bordjes brengen bezoekers in het gebied op de hoogte. Foto: Duncan Wijting/Waterbedrijf Groningen
Mooi, zo’n gestuurde boring. Hoef je ook niet zoveel te graven. Waarom doen we dit niet altijd?
In principe wordt deze techniek vaak gebruikt als een leiding onder een snelweg of kanaal moet worden aangelegd. Ook bij de aanpak Ring Zuid in Groningen heeft het Waterbedrijf Groningen op sommige plekken zulke horizontale boringen gedaan. Maar er zit wel een stevig prijskaartje aan: 22 miljoen euro. Dat doet het Waterbedrijf alleen omdat een ‘gewone open sleuf-aanleg’ hier niet kan lukken.
„We kiezen in de regel voor het aanleggen in open sleuf”, aldus woordvoerder Moltmaker. „Bij een gestuurde boring komt de leiding veel dieper, terwijl we dat eigenlijk liever niet hebben. We willen er immers ook makkelijk bij kunnen, ook om bijvoorbeeld een aftakking te maken. Maar hier in de Westerbroekstermadepolder is zo’n boring vanwege de natuurwaarden noodzakelijk.”
In de 'sondeertruck' zit een koker die grondmonsters neemt. Foto: Duncan Wijting/Waterbedrijf Groningen