Minister Mark Harbers (VVD) op het Binnenhof in Den Haag. Foto: ANP/Remko de Waal
Ondanks mooie woorden van het kabinet gaat het roer nog niet om bij de verdeling van geld voor spoor en wegen tussen Randstad en regio, constateerden Tweede Kamerleden donderdag teleurgesteld in een verkeersdebat.
Het kabinet voert dezer dagen intern overleg over de verkiezingsuitslag met de enorme BBB-winst en een rapport van drie adviescolleges van maandag over achterstelling van de regio’s. De modellen voor verdeling van het geld zorgen dat er te weinig in dunbevolkte regio’s terechtkomt, stelde premier Mark Rutte al in een reactie.
Hoog tijd dus het model waarmee geld voor infrastructuur wordt verdeeld af te schaffen, vond CDA-Kamerlid Harmen Krul. Het gaat dan om de zogeheten MKBA, Maatschappelijke Kosten- en Baten-Analyse. Het CDA offerde dat model begin dit jaar ook al in het rapport VoorHeelNederland, dat eigenlijk een reactie was op de verhalen over de ‘kloof’ en de opkomst van de BBB. ,,Dat kan het CDA wel roepen, maar de CDA-bewindslieden in het kabinet doen iets heel anders’’, schamperde Habtamu de Hoop van de PvdA.
Harbers lacht: ‘Nee, model niet bij grofvuil’
VVD-minister Mark Harbers van Infrastructuur lachte vervolgens het idee om het model MKBA af te schaffen weg. ,,Nee, het kan niet bij het grofvuil. We hebben wel een instrument nodig om te verdelen.’’ Volgens Harbers wordt er in die MKBA voortaan wel meer naar ‘brede welvaart’ gekeken, waardoor regio’s beter aan bod moeten komen.
Dat zien die regio’s zelf alleen nog niet zo. Noord-Nederland voelde zich vorig jaar oneerlijk behandeld bij de verdeling van 7,5 miljard euro voor weg en spoor bij woningen. Na enkele debatten werd het Noorden min of meer beloofd dat er dit voorjaar geld op tafel zou komen voor het spoorknooppunt bij Meppel, het eerste deel van de Nedersaksenlijn van Veendam naar Stadskanaal en voor de autoweg N33. Maar minister Mark Harbers en staatssecretaris Vivianne Heijnen hielden zich donderdag op de vlakte over die projecten en gaan verder in overleg met de provincies. Uitstel zou zomaar het gevolg kunnen zijn.
Alle nieuwbouw door stikstof uitgesteld
Alle nieuwbouwplannen voor wegen en spoor worden dit jaar sowieso op de lange baan geschoven vanwege de stikstofregels en personeelstekorten, schreef Harbers twee weken geleden in een brief aan de Kamer. De regio’s Oost-Nederland en Zeeland hebben daarover boze brieven aan de minister geschreven. Zo lijken in Overijssel een aantal wegenbouwprojecten en een betere spoorverbinding Zwolle-Twente-Münster uitgesteld te worden.
De Overijsselse gedeputeerde Bert Boerman stelt dat de regio al decennia tandenknarsend moet toezien hoe er wel geld gaat naar infrastructuur in de Randstad maar nu de beloftes in de regio aan de beurt zijn, die plots worden geschrapt.
De regio heeft ook recht op mobiliteit en moet daarvoor geld krijgen, stelden Kamerleden zoals De Hoop namens PvdA en GroenLinks, Stieneke de Graaf van de ChristenUnie en Chris Stoffer van de SGP, mede namens BBB. Zo vroeg Stoffer of geld voor een grote fietsparkeerplaats bij station Utrecht niet beter naar het spoorknelpunt Meppel kan. Nee, was de reactie van de bewindslieden.
Merwedelijn Utrecht ‘scoort goed’ in model
Daniel Koerhuis van de VVD vond dat het kabinet de zogeheten Merwedelijn maar moest uitstellen, een spoorlijn van zo’n 1,5 miljard euro in Utrecht. ,,De staatssecretaris laat de regio’s nu in onzekerheid maar gaat wel vol door met de Merwedelijn’’, betoogde Koerhuis. Volgens staatssecretaris Heijnen komt dat nu juist door die modellen. ,,De Merwedelijn scoort daarin gewoon heel goed. Ik weet ook wel dat meneer Koerhuis graag een andere afweging had gezien.’’
Wel beloofde Heijnen dat voor de langere termijn de Lelylijn en de Nedersaksenlijn wel degelijk op de agenda blijven. ,,Ik hecht daar veel waarde aan. De Lelylijn blijft een grote prioriteit en we blijven er vol op inzetten dat najaar 2024 de startbeslissing daarvoor valt.’’ De staatssecretaris zegt ook met Duitsland en Denemarken in gesprek te zijn over het doortrekken van de Lelylijn. En premier Rutte heeft er volgens haar met de premier van de Duitse deelstaat Nedersaksen over gesproken tijdens het bezoek onlangs.
