De nieuwe KNRM-boot van 7,5 meter lang (de Chaterina D-klasse) wordt eind september onderworpen aan een kantelproef. Foto: Martijn Bustin
De reddingmaatschappij KNRM vervangt de komende vijftien jaar het overgrote deel van haar vloot. De boten worden duurzamer, stiller en comfortabeler. De reddingstations op Vlieland, in Lemmer en op Terschelling krijgen primeurs.
,,De nieuwe Chaterina D vaart hier net langs”, zegt Kees Brinkman enthousiast vanuit het hoofdkantoor van de KNRM in IJmuiden. De 7,5 meter lange Rigid Inflatable Boat (RIB, een onbuigbare opblaasbare boot) heeft een maand eerder met succes de kantelproef doorstaan. ,,De technische dienst blijft de boot aan testen onderwerpen. Nu kun je nog verbeteringen aanbrengen.”
Het duurt daarom nog tot komend voorjaar voor de Chaterina D wordt gedoopt. Het reddingstation op Vlieland heeft de eer, dat krijgt het eerste van twaalf exemplaren uit de Chaterina D-klasse. Reddingboten van de KNRM worden altijd vernoemd naar schenkers (zie kader). De andere elf boten krijgen een andere naam, maar de klasse is wel vernoemd naar de eerste schenker.
Vervanging vloot voor 77 miljoen euro
In totaal vervangt de KNRM de komende vijftien jaar zo’n zestig van haar 75 reddingboten. Met het grote vlootvernieuwingsplan is een investering van 77 miljoen euro gemoeid, bijna volledig gefinancierd uit nalatenschappen en andere schenkingen. Naast de Chaterina D’s zijn boten in andere klassen in aanbouw. Zo komen er 20 reddingboten van 11 meter lang. In deze Van Wijk-klasse vaart de eerste boot al rond als reserveschip. Het tweede exemplaar wordt momenteel gebouwd in Woudsend en gaat waarschijnlijk in april te water voor het reddingstation in Lemmer.
Het verhaal achter de naam Chaterina D
De Chaterina D-klasse is vernoemd naar de donateurs Chaterina Hollenga (voormalig apotheekhouder in Zuidhorn) en Dick Veen. In het donateursmagazine De Reddingboot legde de inwoonster van Groningen, die met haar partner inmiddels ook op West-Terschelling woont, begin vorig jaar uit waarom ze dit goede doel steunt. ‘Toen ik Dick leerde kennen, hoorde ik veel verhalen over de KNRM. Over de grote belangeloze inzet van de redders. Thuis werden acties besproken. Ik zou graag zelf de zee opgaan en nu doe ik dat door middel van een boot met mijn naam’.
De D staat voor Dick. Chaterina en Dick sponsoren de boot voor respectievelijk 90 en 10 procent, precies de verhouding van de letters. Dick Veen is voormalig operationeel inspecteur bij de KNRM. In die hoedanigheid moest hij lang geleden melden dat de 7,5 meter lange RIB überhaupt niet vervangen zou worden op Vlieland. Begin 2022 kwam hij persoonlijk vertellen dat Vlieland wel degelijk een nieuwe RIB krijgt. En dat nota bene zijn partner de grote schenker is.
Dan volgt de grootste, nog naamloze klasse: 13 boten van 19 meter. ,,De ruggengraat voor uitrukken bij extreem slecht weer”, zegt Brinkman. Op het reddingstation op West-Terschelling komt de eerste van deze reddingjoekels, als vervanger van de Arie Visser van de gelijknamige Arie Visserklasse. ,,Maar dat wordt pas eind 2026 verwacht.” Ook Ameland, Schiermonnikoog en Vlieland krijgen zo’n boot. ,,Vlieland heeft daarvoor nu de 15 meter lange Graaf van Bylandt. Dat is een van onze oudste boten, die komt nog uit 1996.”
Reddingboot Arie Visser van KNRM-reddingstation Terschelling West. Archieffoto: Neeke Smit
De vorige grote vlootvervanging van de KNRM stamt uit de jaren negentig. Toen was er sprake van een enorme verandering: de KNRM stapte over van langzaam naar snel. Van maximale snelheden van 18 kilometer per uur naar boven de 60 kilometer per uur. De dikke duizend varende vrijwilligers moesten serieus omgeschoold worden. Van zo’n metamorfose is dit keer geen sprake. ,,Nog sneller wordt voor het werk dat wij doen te gevaarlijk. Dat vergt een heel anders getrainde bemanning.”
Varen op fituurolie
De vernieuwing zit hem dit keer vooral in de techniek en verduurzaming. De KNRM wil in 2030 50 procent minder uitstoot van de vloot. ,,We stappen nog niet over op elektrische motoren, maar gaan wel zuiniger varen of varen op hvo-100. Dat is synthetische diesel gemaakt van afgewerkt frituurolie en die zorgt voor 90 procent minder uitstoot.”
Verder zitten bemanningsleden op nieuwe boten op stoelen in zadelvorm. De klappen die ze door het gestuiter op de golven opvangen voelen daardoor minder hevig aan. Ook is er sprake van enorme geluidsreductie aan boord. ,,De bemanning hoeft dan niet meer met een koptelefoon en gehoorbeschermers op te varen. De kustwacht kan straks met datatransmissie coördinaten uitwisselen, dat hoeft niet meer met gesproken woord. De nieuwe vloot wordt comfortabeler.”
