Het Waddenfonds en NPG pompen miljoenen in deze oude boerderij in Uithuizen. Dit moet je weten over de Tocamaheerd

Tegenover de Menkemaborg in Uithuizen ligt een imposante oude boerderij uit 1870, Huize Tocama, ook wel Tocamaheerd. Huize Tocama is het monumentale huis aan de voorkant van de boerderij. Tocamaheerd is het totale terrein waar de boerderij op staat. Het is met afstand een van de mooiste plekken in Uithuizen, dat een verder kwakkelend centrum heeft. De Menkemaborg is dan ook de belangrijkste toeristische trekpleister van het dorp, met in 2022 26.000 bezoekers.

De kamers van museum De Menkemaborg, een huis uit de vijftiende eeuw, zijn ingericht met meubels en kunst uit de zeventiende en achttiende eeuw. Maar het museum groeit uit zijn jasje en mist ruimte voor grotere groepen. Daarom wordt de Tocamaheerd bij de Menkemaborg getrokken, als aanvulling op het museum. Er komt een hotel met twintig kamers, restaurant, museumwinkel, expositieruimte en beeldentuin in een poging de Menkemaborg en omgeving interessanter te maken voor toeristen.

Dit jaar wordt het pand versterkt en gerestaureerd en de tuin aangelegd. In 2026 zou Huize Tocama open moeten gaan. Dit alles moet voor minstens 10.000 extra bezoekers zorgen.

Zeker. De Tocamaheerd is een van de vele symbolen van een welvarende tijd in Groningen. De hoogtijdagen van de boerenstand. De eigenaar van Huize Tocama, uit de familie Takuma, was een grootgrondbezitter met meerdere boerderijen in de omgeving in zijn bezit. Dat is te zien aan het huis met bordes, hoge imposante ramen en veel verschillende klassieke bouwstijlen. Het diende tijdens die hoogtijdagen als een statussymbool.

De boerderij staat sinds 2016, toen de NAM het kocht, leeg. Het pand had zoveel aardbevingsschade dat de NAM de vorige eigenaar, die er een oorlogsmuseum had, uitkocht. Er hebben sindsdien zelfs nog een tijdje krakers in gebivakkeerd. In 2020 kreeg de Stichting Woonbedrijf Aardbevingsgebied Groningen (een stichting die verantwoordelijk is voor het opkopen en onderhouden van woningen in het aardbevingsgebied) de opdracht nieuwe eigenaren te vinden. Stichting Menkemaborg zag er wel brood in en zette Stichting Tocamaheerd op. In 2021 kon die het pand overnemen dankzij twee investeerders.

In totaal kost het 6,7 miljoen euro om het pand nieuw leven in te blazen. Dat is exclusief de kosten van de versterking. 2,3 miljoen euro wordt met aardbevingsgeld uit de pot van Nationaal Programma Groningen betaald. Het is de stichting ook gelukt subsidie te krijgen van het Waddenfonds; de 1 miljoen die eind vorige week naar buiten kwam.

Verder legt de provincie 750.000 euro bij en het Boerderijenfonds 250.000 euro. Bijdrages van andere fondsen moeten nog 1,5 miljoen euro aan subsidies opbrengen. De rest zal worden gefinancierd met een lening bij overheidsfondsen en terugbetaald met de opbrengsten van onder andere de nieuwe horeca in het pand.

Tja, het gebouw ligt er nogal vervallen bij en heeft flink wat werk nodig om er weer florissant uit te zien. De eigenaren, investeerders en gemeente hebben hoge verwachtingen. Het pand moet het dorp een grote toeristische impuls geven.

Naast het omtoveren van de boerderij tot toeristische trekpleister komt er ook ruimte voor onderwijs voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zo moet het de positie van onderwijs in het Hogeland versterken. Tijdens de restauratie kunnen mbo-studenten van de Hanzehogeschool en Alfa-college meekijken en helpen met de werkzaamheden. Als het pand eenmaal af is. kunnen studenten werkervaring opdoen in de tuin, het hotel en het restaurant. Hiervoor werkt de stichting samen met verschillende onderwijsinstellingen.