Duizenden wandelaars maken zich op voor de uitgestelde Tocht om de Noord door Groningen

Voorafgaand aan het wandelweekend worden vrijdag 17 september de Vrouwenmars, de Kennedytocht en Vrijheidstocht (75 kilometer) om de Noord gelopen. Wie de Kennedy- en Vrijheidstocht loopt kan zondag 19 september de tweede etappe van Tocht om de Noord (TodN) lopen. Met deze extra 40 kilometer is er dan sprake van een Ultramarathon (120 kilometer).

De Kennedytocht, 80 kilometer af te leggen in 20 uur, kent een bijzondere deelnemer: Wim Bolt (80) uit Groningen. Bolt is geen onbekende bij Tocht om de Noord want hij volbracht de monstertocht twaalf keer. Dat niet alleen: Bolt heeft de tocht ook negen keer voorgelopen, dat wil zeggen de route gecheckt op fouten. ,,In totaal heb ik Tocht om de Noord maar liefst eenentwintig keer gelopen’’, lacht Bolt. Niet slecht voor een evenement dat dit jaar het derde lustrum viert.

Lopen doet Bolt niet meer, hij verloor als gevolg van een aneurysma een been en beweegt zich voort in een handbike. ,,Daarmee is vijftig kilometer mijn langste afstand tot nu toe’’, zegt Bolt, ,,en geloof me; dat is een heel eind op handkracht.’’ De Stadjer geeft dan ook geen garantie dat hij hem zal lukken om de 80 kilometer te volbrengen. ,,Maar dat weerhoudt mij er niet van om het te proberen. Ik ben 80 jaar, de Kennedytocht is 80 kilometer; het is een te mooie uitdaging om te laten passeren.’’

De editie 2021 van wandelfestival Tocht om de Noord op 18 en 19 september gaat de geschiedenis in als de buitenom-editie. Waar normaliter een van de doelstellingen van het wandelfestival verbinding is, het contact met de dorpen op de route en de wandelaars onderling, stelt de organisatie dit jaar alles in het werk om mensen bij elkaar vandaan te houden. De finish is niet met elkaar onder één dak, maar een lopend buffet in verschillende dorpen op de route.

Dit jaar is het 76 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd. TodN 2021 heeft als motto ‘Vier 76 jaar Vrijheid’. ‘Vier 75 jaar vrijheid’ zat er vorig jaar even niet in. De route van Tocht om de Noord volgt twee bevrijdingsroutes. Die eindigen beiden in Delfzijl.

De eerste route (zaterdag 18 september 2021) gaat in grote lijnen vanaf Uithuizen door de kop van Groningen naar Delfzijl. Farmsum en Delfzijl waren de laatste plekken in de provincie Groningen waar de Duitsers nog lang stand hielden, alvorens te capituleren. Met name in Holwierde is in het voorjaar van 1945 hevig gevochten.

De tweede route (zondag 19 september 2021) gaat vanaf de Stad Groningen langs het Damsterdiep naar Delfzijl, waar bij Ten Post, Winneweer en Garrelsweer hevige gevechten hebben plaatsgevonden.

Alie Swalve (76) uit Hoogezand hoopt dit jaar voor de vijftiende keer de complete route van twee keer veertig kilometer te lopen. ,,Ik weet nog dat mijn man het de eerste keer te duur vond, maar toen stond er in de krant een bon die recht gaf op vijf euro korting. Toen kon het wel.’’

Zodoende liep Swalve de eerste Tocht om de Noord met haar man, die het jaar daarna overleed. ,,Sindsdien heb ik de tocht altijd met een vriendin gelopen.’’ Wat Tocht om de Noord voor haar zo leuk maakt zijn de thema’s. ,,Die zijn elk jaar anders. Neem Industrieel Erfgoed, dan loop je dwars door fabrieken en scheepswerven. Dat is één grote ontdekkingsreis. Je wandelt en fietst altijd wel door de provincie, maar door mee te doen aan zoiets als Tocht om de Noord, kijk je anders naar je eigen omgeving.

Swalve loopt ook het Pronkjewailpad, een afgeleide van Tocht om de Noord. ,,Dat vind ik meer een fiets- dan een wandelroute. Je kijkt steeds tegen dezelfde horizon aan. Dat je op een bepaald moment denkt: nou wil ik wel eens wat anders.’’

Wim Bolt heeft heel Nederland belopen, maar noemt Tocht om de Noord zíjn tocht. ,,Het is elk jaar anders, wat hetzelfde blijft is de organisatie. Perfect! Het is een ongelooflijk feestelijke tocht, je bent met elkaar in de buitenlucht onderweg. De mensen zijn uitgelaten en vriendelijk.’’ Vanuit Stad vertrekt Bolt ’s ochtends in alle vroegte naar het Hogeland. ,,Dit jaar alleen al heb ik 3500 kilometer op het Hogeland ‘gehandbiked’. Let wel: zonder ondersteuning.’’ Naar de start van de Kennedymars, ’s nachts om 23.30 uur bij sporthal De Mencke in Uithuizen, wordt hij gebracht. ,,Daarna moet ik het zelf doen, maar ik heb goede moed dat die 80 kilometer gaat lukken.’’

Derk Vos (76) uit Delfzijl hoopt dit keer ook voor de vijftiende keer Tocht om de Noord te lopen. Hij loopt elk weekend zo’n 30 kilometer met zijn wandelmaatjes, de broers Feiko en Johan Stoppels. De eerste is afkomstig uit Muntendam, de tweede uit Wagenborgen. ,,Wandelen geeft je een gevoel van vrijheid’’, vindt Vos, ,,je bent buiten, aan de loop, zoals Groningers zeggen, je bent bezig. Vos herinnert zich nog goed de eerste Tocht om de Noord uit 2006. ,,Dat was toen nog een eendaagse tocht, die vertrok vanuit Warffum.’’