Een thermostaat wordt een paar graden lager gezet. De Europese prijzen voor aardgas en stroom stijgen naar recordhoogtes. Foto: ANP
Duizenden huishoudens in Groningen kunnen vanaf woensdag een aanvraag indienen voor de energietoeslag van 800 euro. Zo’n 21.000 huishoudens in Groningen kregen het geld al of hebben een aanvraag lopen.
Dat blijkt bij navraag van deze krant bij de tien Groninger gemeenten. In totaal gaat het tot nog toe om ongeveer 17 miljoen euro. Binnen gemeenten verschilt het wie de toeslag kunnen aanvragen en ook hoe hoog die is.
De landelijke energietoeslag werd in het leven geroepen vanwege de snelle prijsstijgingen van met name de energierekening. De regeling is bedoeld voor mensen met een laag inkomen. De toeslag moet hen helpen de stijgende kosten op te vangen. De richtlijn hiervoor is 120 procent van het sociaal minimum. Voor eenpersoonshuishoudens komt dat neer op een netto inkomen 1310 euro, voor huishoudens met meerdere personen is dat 1871 euro.
Kaartenbakken
Gemeenten mogen zelf weten hoe ze omgaan met de richtlijn. Vrijwel alle gemeenten zijn begonnen eerst de ‘kaartenbakken’ uit te pluizen. Daarin zitten huishoudens waarvan de gemeente weet dat ze een laag inkomen hebben. Mensen met een uitkering of die in de schuldhulpverlening zitten bijvoorbeeld. Aan hen is het geld ‘automatisch’ overgemaakt. Ze hoeven niets te doen.
De gemeente Groningen wist op die manier bijvoorbeeld al 10.000 huishoudens een steuntje in de rug te geven.
Vanaf 1 juni kunnen inwoners van de gemeente Groningen die het geld nog niet automatisch kregen dit alsnog aanvragen. Dit zijn bijvoorbeeld werkenden met een laag inkomen of zzp’ers. Recente cijfers om hoeveel huishoudens dit gaat heeft de gemeente niet. In 2020 waren het er in totaal ongeveer 20.000, maar sindsdien is er veel veranderd op de arbeidsmarkt, zegt de gemeente.
Verschillen
De meeste gemeenten in Groningen hanteren de richtlijn van 120 procent. Midden-Groningen doet dat niet. Daar kunnen huishoudens tot 125 procent van het sociaal minimum het geld krijgen.
De gemeente Eemsdelta houdt een lijn van 110 procent aan. Dat doet de jongste gemeente van Groningen omdat het aansluit bij het overige bijstandsbeleid. En omdat ze denkt dat er zo minder geld aan de strijkstok van de organisatie blijft hangen. Inwoners van het Westerkwartier krijgen geen 800, maar 1000 euro.
Ook het tempo waarin de uitkeringen verstrekt worden, verschilt. De gemeente Het Hogeland had vorige week nog geen besluit genomen over hoe de regeling er precies uit moet zien. Het Hogeland wil vanaf 10 juni starten met het uitkeren van de toeslag.
Midden-Groningen heeft aan 3300 huishoudens toeslagen uitgekeerd. Dat is ongeveer 12 procent van het totale aantal huishoudens. De gemeente schat dat tussen de 4000 en 5000 huishoudens recht hebben op de uitkering.
Veel te weinig om volledige stijging energieprijs op te vangen
In Eemsdelta kregen 1100 huishoudens al voor de Paasdagen automatisch een uitkering. Daarnaast hebben ruim 1400 huishoudens een aanvraag gedaan. Met de 800 euro zijn inwoners die een nieuw energiecontract moesten afsluiten of een flexibel tarief hebben er nog niet, weet de gemeente. De toeslag is ‘absoluut niet toereikend’ om de stijgende kosten op te vangen.
Dat ziet ook wethouder Marc Verschuren van Stadskanaal. Het bedrag is mooi meegenomen, zegt hij, maar onderaan de streep voor veel mensen onvoldoende. In zijn gemeente zijn bijna 1200 uitkeringen geweest, ruim 900 kregen die automatisch. Er zijn nog 200 aanvragen in behandeling.
In buurgemeente Westerwolde maakt 9 procent van de huishoudens aanspraak op het geld. Zo’n 600 huishoudens deden een aanvraag. Vanuit de ‘kaartenbak’ werden al 400 huishoudens geholpen.
Pekela kent soortgelijke aantallen. Daar kregen bijna 450 mensen de bijdrage. De gemeente verwacht dat nog eens dit aantal de toeslag zal aanvragen en ontvangen.
10 procent van huishoudens in Veendam krijgt toeslag
In de gemeente Oldambt kregen zo’n 1000 inwoners de uitkering automatisch, ambtenaren werken nu aan de overige ingediende ruim 800 aanvragen.
Zo’n 10 procent van de huishoudens in Veendam maakte binnen vijf weken na de start van de regeling gebruik van de toeslag. Dat percentage kan nog oplopen; er zijn 1500 huishoudens die nu een beroep hebben gedaan, terwijl naar schatting zo’n 2000 er recht op hebben.
In het Westerkwartier heeft 3,2 procent van de huishoudens het geld ontvangen. Het gaat daarbij om ongeveer 850 inwoners die de uitkering automatisch kregen. Vanaf woensdag kunnen ook inwoners die het geld niet automatisch kregen dit aanvragen.
De gemeente Groningen benadrukt dat het zo makkelijk mogelijk is gemaakt voor inwoners. ,,In principe is een recente loonstrook en een bankrekeningnummer voldoende.’’
