De ene een nieuw huis, de ander een verbouwing. Joke en Brenda uit Appingedam drukken politici met neus op de ongelijkheid: 'Aardbevingen waren hier net zo erg'

Exact een week nadat de bewoners van de Westerdraai in Appingedam in actie kwamen, zitten Tweede Kamerleden Henk Nijboer (PvdA) en Sandra Beckerman (SP) onder de veranda in de tuin van Brenda Stijkel. Die heeft de twee volksvertegenwoordigers uitgenodigd voor een gesprek. En, zo zegt Nijboer, als hij gevraagd wordt om te kijken wat er aan de hand is, dan doet hij dat ook.

Wat er aan de hand is? Stijkel steekt van wal. De huizen aan de Westerdraai moeten versterkt worden, maar de bewoners willen een nieuw huis. Net zoals een wijk verderop in Opwierde. Maar aan de Westerdraai wordt alleen verbouwd. Wie nieuwbouw wil, moet zelf 50.000 euro of 100.000 euro bijbetalen. Dat verschilt per straat.

De geplande versterkingsmaatregelen kosten gemiddeld 250.000 euro. Dat vinden de bewoners zonde, omdat hun huizen daarna niet duurzaam zijn. Zo kunnen ze bijvoorbeeld niet van het gas af, omdat de woningen te slecht geïsoleerd zijn.

Daarom organiseerden ze vorige week een actiedag. Ze maakten spandoeken, hingen die op voor hun huizen en nodigden de gemeenteraad van Eemsdelta uit. Alleen het CDA kwam. ,,Dan denk ik: worden wij wel gehoord?’’, zegt Stijkel. Ze is blij dat Nijboer en Beckerman wél op de uitnodiging ingegaan zijn.

Samen met Joke van den Berg, die een straat verderop woont, staat Stijkel de Kamerleden te woord. Van den Berg wil vooral weten wat de parlementariërs in Den Haag kunnen doen. ,,De kern van de boodschap is: doe iets. Schud de boel door elkaar.Je merkt het al wel een beetje aan mij. We zijn het zat hier. Er is zoveel verdiend aan Groningen en nu is het geld op.’’

Brenda’s man Marcel haalt de schade- en versterkingsrapporten op zodat Nijboer en Beckerman die kunnen bekijken. Stijkel zucht. ,,Je moet een atoomgeleerde zijn om deze rapporten te begrijpen. Je snapt er geen fluit van.’’

,,Het is noodzakelijk om uw keuze met uw buren af te stemmen’’, leest Nijboer op uit het rapport. ,,Gaat dat een beetje?’’ Dat blijkt best lastig te zijn. ,,Er zijn buren met een twee-onder-een-kapwoning waarvan de een versterking wil en de ander voor de herbeoordeling en 30.000 euro kiest’’, vertelt Van den Berg.

Beckerman hoort het hoofdschuddend aan: ,,Het systeem faalt. Het werkt zo niet. Het aanbieden van die 30.000 euro veroorzaakt alleen maar meer wrijving.’’

Dat Stijkel en Van den Berg niet 100.000 euro bijbetalen voor een nieuwbouwhuis, begrijpt Nijboer. Maar hij wil weten of ze bereid zijn om iets bij te leggen. Van den Berg wil dat wel. Stijkel is het daar absoluut niet mee eens. ,,Mijn zusje woont zeshonderd meter hier vandaan. Die heeft een nieuw huis, alles erop en eraan. Heeft daar geen cent voor moeten betalen. Waarom ik dan wel? De aardbevingen waren hier net zo erg.’’

,,Daar heb je gelijk in’’, zegt Van den Berg.

Over de ongelijkheid in het aardbevingsgebied maken Nijboer en Beckerman zich al lang zorgen. Maar, zoals Nijboer benadrukt, hebben beide partijen negen zetels in de Tweede Kamer. Een meerderheid hebben ze niet. Een oplossing kunnen ze Stijkel en Van den Berg dan ook niet beloven. Maar wat ze vandaag horen, kunnen ze weer gebruiken in debatten en in moties. ,,We blijven ons er elke dag voor inzetten’’, zegt Beckerman.

Dat ziet Stijkel ook. Maar als ze naar de debatten waar Beckerman spreekt in de Tweede Kamer kijkt, wordt ze niet vrolijk. ,,Ik zie je op televisie met hart en ziel tekeer gaan, maar dan zit de rest op hun telefoon of praat met de buurman. Luistert er wel iemand? Dringt er wel iets door daar?’’