Na de vreugde over de verkiezingszege gaat de BBB nu met PvdA, ChristenUnie en Groninger Belang smeden aan een nieuwe coalitie in de Groninger Staten. Foto: Archief Corné Sparidaens
De Groninger Staten praten maandagavond over het coalitie-advies van verkenner Van der Tuuk. Hoe denken de partijen over de voorgestelde combinatie van BBB met PvdA, Groninger Belang en ChristenUnie? En hoe valt het BBB-idee van een onafhankelijke extra gedeputeerde voor het aardbevingsdossier?
De burgemeester van het Westerkwartier voerde twee gespreksronden met alle veertien partijen in de nieuwverkozen Groninger Staten. Vrijwel iedereen is het erover eens dat de BoerBurgerBeweging na zijn debuut met twaalf zetels de komende vier jaar mee moet besturen.
Dat de PvdA daar bij wordt gehaald, mag geen heel grote verrassing heten. De sociaaldemocraten kwamen als tweede partij uit de stembusstrijd en de BBB trok met Van der Tuuk niet voor niks een PvdA’er aan als verkenner. Met de ChristenUnie en Groninger Belang schuiven ook de nummers 4 en 5 van de verkiezingen aan de formatietafel. Met elk drie zetels helpen ze BBB en PvdA aan een meerderheid tot 23 van de 43 zetels.
Niet helemaal. Als het aan BBB lag zou ook de PVV van Statenveteraan Ton van Kesteren aanschuiven in de coalitie. De Groninger aanvoerder Gouke Moes drong daar ook wel op aan bij informateur Van der Tuuk, maar die vond geen draagvlak bij andere potentiële collegepartners. De PvdA sluit de PVV uit als coalitiegenoot en ook voor de ChristenUnie ligt de PVV ‘minder voor de hand’.
Dat geldt vooral voor de nieuwe Eerste Kamer. Daar willen beide partijen de komende vier jaar een links blok vormen tegenover de kabinetspartijen. Een volledige samenvoeging op provinciaal niveau gaat de achterban in Groningen echter nog een stap te ver, met name bij de PvdA-leden. Ook gedeputeerde Tjeerd van Dekken heeft in het debat over linkse samenwerking meermaals onderstreept dat een fusie nu geen doel op zich is. Toch heeft hij er bij informateur Van der Tuuk op aangedrongen om GroenLinks bij de coalitie te halen, zoals overigens ook de ChristenUnie heeft geopperd. Maar voor de BBB is dat geen optie. Vasthouden aan GroenLinks als coalitiepartner zou betekenen dat de PvdA de komende vier jaar in de oppositie belandt en de stem van zijn 28.000 stemmers niet kan vertalen in bestuurlijke verantwoordelijkheid.
Klopt. In principe zou het nieuwe college vijf leden moeten gaan tellen, twee voor de BBB en voor de overige drie partners elk één. Maar het gasdossier is voor de BBB zo belangrijk dat daarvoor één bestuurder volledig vrijgemaakt zou moeten worden. Die zou bovendien niet door partijpolitieke belangen moeten kunnen opereren. Alle veertien partijen vinden zo’n zaakgedeputeerde een sympathiek idee. In de nu komende formatieronde wordt bekeken of daarover afspraken kunnen worden gemaakt.
Het zou zomaar kunnen lukken. De BBB komt met heldere ideeën naar de onderhandelingstafel maar lijkt ook bereid tot compromissen om daar politiek handen en voeten aan te geven. De smalle meerderheid die de combinatie met PvdA, ChristenUnie en Groninger Belang oplevert, is niet helemaal de brede coalitie die BBB direct na de verkiezingszege zei na te streven. Maar aanvoerder Gouke Moes gaf ook aan niet alle beleidsonderwerpen te willen dicht timmeren in een in beton gegoten bestuursakkoord dat de oppositie het nakijken geeft zoals de afgelopen vier jaar. Met een set afspraken op hoofdlijnen zouden gelegenheidscoalities kunnen worden gesmeed over zaken waar de vier er nu niet uit komen aan de onderhandelingstafel.
Een verslag van de Statenvergadering over de adviezen van informateur Van der Tuuk volgt later
