Tijdens de berging van jet autovrachtschip Fremantle Highway in de Eemshaven vatte een elektrische Mercedes vlam. Foto: Pronews
Het door brand getroffen rampschip Fremantle Highway kan niet op eigen kracht de Eemshaven verlaten. Waar en of het drijvende autokerkhof met nog steeds zo’n 2800 verkoolde wagens aan boord wordt opgeknapt of gesloopt is nog de vraag.
,,Het schip moet de Eemshaven uit worden gesleept”, zegt Peter Berdowski, directeur van Boskalis. Deze berger slaagde erin de brandende Fremantle Highway begin augustus de Eemshaven binnen te slepen.
Aan boord van het autovrachtschip brak op 25 juli van dit jaar brand uit. De Fremantle Highway voer onder Panamese vlag, maar heeft een Japanse eigenaar. Bij de ramp verloor een van de 23 bemanningsleden het leven en raakten meerdere gewond.
‘Sloop of reparatie in Europa mogelijk’
De Boskalis-baas zegt dat in Europa mogelijkheden bestaan om de Fremantle Highway te repareren of te slopen. Of Boskalis het rampschip dan opnieuw versleept, weet Berdowski niet: ,,Niet als het om slepen over kleine afstand gaat. Maar als het gaat om een plek op grote afstand, dan wellicht wel.”
Voor Boskalis zit het werk er nu volgens het contract op. Volgens Berdowski is door de experts van de verzekeraars nog niet bepaald of schip en lading (3783 auto’s, waarvan zo’n 500 elektrisch) een geval ‘total loss’ is.
Anders dan eerdere mediaberichten vorige week beweerden, heeft de berger het rampschip bij lange na niet leeg kunnen halen. Daarvoor was het werken op de door de vuurzee instabiel geworden bovenste dekken 5 tot en met 12 te gevaarlijk. Boskalis heeft volgens Berdowski in totaal ‘een kleine duizend wagens van boord kunnen halen’ die op de dekken 1 tot en met 4 stonden. De berger heeft ook de olie verwijderd en het schip gestabiliseerd.
Zo’n 2800 achtergebleven wagens verkeren in verkoolde staat. Aan boord waren Volkswagens, Mercedessen, BMW’s, MINI’s en dure Porsches en Rolls-Royces. De autoproducenten moeten nog bepalen wat gaat gebeuren met die 2800 weggesmolten en de kleine duizend nog goede auto’s die nu in de Eemshaven staan.
‘Alle auto’s op de onderste dekken intact’
Naar de oorzaak van de brand en hoe de hulpverlening verliep doen Panamese en Nederlandse overheden onderzoek. Berdowski: ,,De enige relevante waarneming is dat alle auto’s – fossiel, hybride en elektrisch – op de onderste dekken intact waren. Dat zegt niets over de oorzaak van de brand die op de bovenste dekken is ontstaan.”
In oktober heeft Wagenborg Stevedoring waar het schip aan hun private kade ligt weer nodig. ,,Uiterlijk 14 oktober moet het schip zijn vertrokken”, zegt een woordvoerder van Groningen Seaports. Op 10 augustus vloog bij het uitladen een elektrische auto in brand. Verder verliep het opruimen volgens Boskalis zonder incidenten.
Nu de auto’s van de Fremantle Highway in de Eemshaven op Nederlandse bodem staan, is het de vraag of de Belastingdienst komt aftikken.
Douaneambtenaren keken mee met de ontscheping van de auto’s. Een kleine duizend staan al in de opslag, ogenschijnlijk gaaf. Maar misschien zijn ze dat niet. Door toezicht te houden, wil de Douane voorkomen dat mogelijk onveilige auto’s op de Europese wegen komen.
De Douane heeft ook op een andere manier belangstelling voor de auto’s: wellicht valt er belasting te heffen. Dat heeft te maken met de herkomst van de auto’s. De meeste lijken in Duitsland geproduceerd, dus binnen de Europese Unie. Maar de Unie verlieten ze toen de Fremantle High Way op de Noordzee de 12 mijlzone passeerde. Dat feit maakt de auto’s tot ‘niet-Europese goederen’, en dus moest er Douane-aangifte worden gedaan voor tijdelijke opslag.
Die aangifte leidt niet per se naar belastingheffing. Standaard krijgt een rederij in dit soort gevallen negentig dagen de tijd om een douane-regeling te kiezen. Daarvan zijn er zes, afhankelijk van de bestemming. Denk aan doorvoer naar een ander EU-land of juist daarbuiten. Afhankelijk van de keuze komen verschillende typen belastingen in beeld, bijvoorbeeld omzet- en verbruiksbelasting.
De rederij kan echter ook kiezen voor de bestemming ‘vernietigen’. In dat geval zijn de goederen niet belastbaar.
