Dansen tussen de wilde dieren in Blijdorp? Niet vanavond. Je uitleven met guilty pleasures uit de jaren 80 aan de Gaasperplas? Dat doe je maar thuis. Het Secret Forest Festival in Stadskanaal blijft leeg. En zo is er, dankzij de aangescherpte maatregelen van de overheid, niet veel te vieren dit weekeinde. Met de verplichte ’vaste zitplaatsen’ kan geen organisatie uit de voeten. Cancellen, inpakken en - indien mogelijk - uitstellen maar weer. In elk geval tot na 14 augustus.
Voor dit weekeinde stonden verschillende (relatief kleinere) festivals op het programma: A Day at the Park in Rotterdam, Guilty Pleasures in Amsterdam, 7th Sunday in Erp, Electronic Picnic in Purmerend, Secret Forest in Stadskanaal... sommige kunnen in augustus een herkansing wagen, voor anderen is dat sowieso niet haalbaar.
’Gezondheid gaat voor’
In de Rotterdamse Diergaarde Blijdorp was iedereen klaar voor het allereerste ’A Day at the Park’-festival op deze locatie. Getooid met draadloze koptelefoons voor een ’silent disco’ met twee dj-sets zou hier zaterdag na sluitingstijd worden gedanst, zonder de wilde dieren te verstoren.
„We hebben nog even gekeken of de 500 bezoekers in een ’bubbel’ op anderhalve meter zich door de dierentuin konden verplaatsen, waarmee het een doorstroomlocatie bleef. Maar uiteindelijk leek het ons niet verantwoord”, zegt woordvoerder Esmee Bosklopper teleurgesteld. „We focussen nu op 21 augustus, de kaartjes blijven geldig. De dj’s Boris Ross en Franky Rizardo hadden zich er zo op verheugd! Maar gezondheid gaat voor.”
Het Secret Forest Festival in Stadskanaal was helemaal klaar voor de bezoekers. Foto: Huisman Media
’Bijna alles stond al klaar’
Twee dj’s is echter wat anders dan een line-up van tientallen artiesten. Secret Forest in Stadskanaal moet voor de tweede keer het hele evenement een jaar doorschuiven. „Een ramp”, reageert Jeroen van Broekhoven op het te elfder ure moeten afgelasten. „We waren met vijftig man de boel aan het opbouwen, toen de eerste berichten over mogelijke maatregelen doorsijpelden. Bijna alles stond al klaar om 46 artiesten op vijf podia, voor 7000 bezoekers te ontvangen. Tijdens de persconferentie zaten er zeker tien man te huilen. We zijn hier kapot van.”
Ruim 200 kilometer verderop in Purmerend beleefden Donovan Saarloos en zijn team exact hetzelfde. Het festivalterrein voor het tienjarige festival Electronic Picnic lag al helemaal klaar voor een geweldige dag. „Ik ben al 24 uur in touw”, reageert Saarloos, ook wel bekend als dj Donagrandi. „De speakers en de lampen waren geïnstalleerd, de drankjes waren geleverd... vannacht hebben we met zijn allen bijna alles weer helemaal afgebroken.”
’Ik blijf netjes, maar van binnen kook ik’
Beide festivalorganisatoren, relatief kleine spelers in de branche, voelen zich enorm in de steek gelaten. „Je weet dat je te maken kunt krijgen met storm of een andere calamiteit, of dat je ineens een hitteplan moet maken, dat is ondernemersrisico”, zegt Saarloos. „Maar zó kort van tevoren iets afblazen... ik blijf natuurlijk netjes, maar van binnen kook ik.”
„Je weet dat je te maken kunt krijgen met storm of een andere calamiteit, of dat je ineens een hitteplan moet maken, dat is ondernemersrisico. Maar zó kort van tevoren iets afblazen....”
Van Broekhoven in Stadskanaal laat zijn emoties wel de vrije loop. De ondernemer, tevens eigenaar van de al veertien maanden gesloten club Fox Nightlife, briest: „Er zit bijna vier ton in hé! Ik heb me netjes aangemeld voor dat Garantiefonds, maar dat voorziet in 80 procent van je kosten. Dus niet 100. Dat is dus ook niet je rendement. De kans bestaat dat ik straks gewoon failliet ben. Lekker, als gezin met twee jonge kinderen.”
Kort geding na persconferentie
Festivalreus ID&T kondigde na de persconferentie van vrijdagavond direct een kort geding aan. Het bedrijf, dat onder meer Mysteryland, Sensation en Defqon.1 onder z’n hoede heeft, noemt de nieuwe maatregelen ’disproportioneel’ en zegt met stomheid geslagen te zijn. Volgens directeur Ritty van Straalen kunnen evenementen prima doorgang vinden, met extra veiligheidsmaatregelen als Testen voor Toegang. Uit onderzoek van Fieldlab Evenementen is immers gebleken dat het aantal besmettingen op die manier zeer binnen te perken kan blijven, met name in openluchtfestivals.
Ook Eric van Eerdenburg van het meerdaagse festival Lowlands reageerde furieus op de persconferentie. Het festival zou dit jaar van 20 tot en met 22 augustus zijn. Daarmee heeft de organisatie een kleine week om het festival op te zetten. „Dat is veel te kort en kost hartstikke veel geld. Ze stralen iets uit van: ’je ziet maar hoe je het oplost’”, zegt Van Eerdenburg. „Ze laten de sector gewoon bungelen. Het kabinet is volledig losgetrokken van de realiteit.”
Kleine ondernemer extra getroffen
Van Broekhoven herkent zich daarin, en voelt zich als kleinere organisator extra getroffen. „De overheid heeft 950 miljoen euro in dat testen gestoken!” briest hij. Een gang naar de rechter, in navolging van ID&T, is voor hem te overwegen. „Maar ik ga liever op een vriendelijke manier in gesprek en voor ons is het moment nu toch al voorbij.” Saarloos lacht vreugdeloos: „Wij zijn maar een kleine organisatie, een paar vrienden die doen wat ze kunnen om mensen blij te maken. Een rechtszaak kost nog meer geld. Dit zou voor ons sowieso wel eens het einde kunnen betekenen, al is dat niet terecht.”
Volgens de Groninger Van Broekhoven ontbreekt het in Den Haag aan ’een beetje menselijkheid’. „Het gaat niet alleen om geld. Ze moeten daar ook eens denken aan de mentale gezondheid van ondernemers. Van al die licht- en geluidmensen die al maanden stil zaten en nu wéér in zak en as zitten.”
Niet horeca maar overheid heeft fouten gemaakt
Daar komt beide ondernemers nog bij dat niet de horeca, maar de overheid fouten heeft gemaakt. „Het is hún app die niet goed werkt”, stelt Van Broekhoven. „Het Testen voor Toegang is hún idee. Wij maakten daar tien man extra voor vrij, om goed te controleren aan de ingang. Bezoekers konden zich niet eens laten testen in Stadskanaal, die hadden daar een reis naar een teststraat kilometers verderop voor over. En dan nog: ik bemoei me verder niet met de zorg, ik ben niet een van die 17 miljoen virologen, maar: de ziekenhuizen lopen leeg?”
Donovan Saarloos vraagt zich af waarom er bij de opzet van het Testen voor Toegang „niemand met enige kennis van zaken” aan tafel heeft gezeten. „Het kost veel geld, regel het dan ook goed. Er waren veel festivals gepland de komende tijd; je kon zien aankomen dat het aantal teststraten tekort zou schieten. Dan faalt het systeem, maar wij worden ervoor gestraft. Ik denk dat veel kleinere organisatoren zich nog wel twee keer zullen bedenken voor ze weer iets organiseren. En er is al zoveel niet doorgegaan; de moed zakt je wel in de schoenen.”
Illegale feestjes vieren
Bovendien loert nu het gevaar dat jongeren „ergens zonder toezicht in het bos” hun illegale feestjes gaan vieren, denkt Saarloos. „Zo op het laatste moment een festival in een goed gecontroleerde omgeving, voorzien van alle vergunningen en voldoend aan alle regels, stopzetten, daar is het laatste woord nog niet over gezegd.”
Dat het demissionaire kabinet nu zelf met reces gaat, steekt eens te meer. „De mensen moeten op vakantie kunnen naar het buitenland. En dat komt in gevaar als Nederland op ’code rood’ komt te staan”, denkt Van Broekhoven over de ware aanleiding voor de aangescherpte regels. Enige troost krijgt hij door de vele steunbetuigingen: „Er is vannacht een spandoek aan het hek gehangen met ’Jeroen & crew, sterkte!’. En er zijn spontaan acties op touw gezet om donaties te werven. Heel mooi.” Ook Saarloos wordt overspoeld met steunbetuigingen: „Het medeleven is mooi, maar daar kun je niet van eten.”