Covid-immuniteit blijkt hoe langer hoe ingewikkelder. De immuniteit na een vaccinatie neemt met de tijd af en wie al eens corona had kan toch nog steeds besmet raken met de nieuwe omikronvariant. Maar er is ook een lichtpuntje. Want de inwendige T-cellen opgewekt na infectie met coronavirussen die enkel verkoudheden veroorzaken, zouden een verschil kunnen maken bij het bieden van bescherming tegen Covid-19.
Sinds september 2020 werden 52 gezinnen onderzocht waarbij er iemand positief had getest op corona. Er werd gekeken naar de inwendige T-cellen in het bloed van de gezinsleden van de Covid-patiënten. In mensen die PCR-negatief bleven vond men T-cellen tegen corona. De enige verklaring die men kon geven was dat deze T-cellen al veel eerder waren opgewekt door vroegere infecties met coronavirussen die verkoudheden veroorzaken. Uit de resultaten bleek dat de 26 mensen die geen infectie ontwikkelden significant hogere niveaus hadden van die T-cellen dan mensen die wel geïnfecteerd raakten.
Volgens viroloog Steven Van Gucht kan dit kleine onderzoek helpen te begrijpen waarom in het verleden sommige mensen niet besmet raakten ondanks hoogrisicocontacten. „We zagen al in het pre-vaccinatietijdperk dat sommige mensen binnen een gezin altijd negatief testten hoewel ze contact hadden met een besmet persoon. Maar dit kan dus een indicatie zijn dat de T-cellen wel degelijk kunnen bijdragen tot een betere bescherming.”
Betere vaccins
De bevindingen van het Imperial College London zouden volgens Van Gucht en Neyts de mogelijkheden voor de nieuwe generatie vaccins kunnen verbreden.
Tot nu toe richtten de vaccins zich op de heel herkenbare uitsteeksels van het virus: „Want nu zijn onze vaccins gericht op het spike-eiwit - deze steken uit aan de buitenkant van het coronavirus, waardoor het virus op een kroon (latijn: corona) lijkt - dat heel variabel blijkt te zijn, denk maar aan alle mutaties in het spike-eiwit van omikron.
Ze wekken voornamelijk antilichamen, zeg maar de eerste verdedigingslinie, op tegen het spike. Deze bevindingen zetten ook aan om te gaan kijken naar componenten in de vaccins die de inwendige T-cel immuniteit optimaal activeren. Dat kan dan de bescherming van de tweede lijn worden. Het grote voordeel van die T-cel respons is dat die minder variant afhankelijk is, wat echt een verschil kan zijn in onze strijd tegen Covid-19”, legt Neyts uit.
Hoe lang die inwendige T-cellen een invloed kunnen hebben, is nog niet duidelijk. Maar volgens Neyts opent deze studie wel heel wat deuren: „Het is een beperkt onderzoek, maar het is een verdere aanvulling van wat we dachten en het toont aan dat er allicht toch nog een verschil kan worden gemaakt als we ons niet alleen op dat spike-eiwit focussen. Dit opent de mogelijkheden voor de vaccins van de volgende generatie.”