Experts manen tot haast met boosterprik tegen corona: 'We kunnen ons uit de lockdown prikken'

Sinds vorige week kunnen de meeste Nederlandse 80-plussers een afspraak maken voor hun booster, terwijl inmiddels ook 18-plussers in zorginstellingen en zorgmedewerkers met direct patiëntcontact aan de beurt zijn. Sinds donderdag mogen Nederlanders die in 1939 geboren zijn.

Ons land hanteert dus overwegend de volgorde van oud naar jong. En de Gezondheidsraad adviseerde donderdag om ook bij de mensen tussen de 18 en 60 jaar die aanpak vol te houden, terwijl mensen die Janssen of AstraZeneca hebben gekregen, geen voorrang zullen krijgen. De eerste zestigers komen naar verwachting eind december aan de beurt voor een booster.

Maar hoewel er in Nederland nog geen precieze boostercijfers bestaan, zijn andere landen duidelijk veel verder. Zo zijn er in Groot-Brittannië al vijftien miljoen van die prikken gezet en worden daar inmiddels al de 40-plussers opgeroepen. Daar is dan ook geen sprake van een hoge besmettingsgolf, terwijl het aantal ziekenhuisopnames als beheersbaar wordt gezien. In Duitsland hebben meer dan zes miljoen mensen de extra prik gekregen. En in België heeft ongeveer de helft van de 65-plussers een booster ontvangen.

 

In die landen ligt het aantal nieuwe besmettingen beduidend lager dan in Nederland. Dat geldt niet voor België, maar daar is wel een duidelijke daling van het aantal besmettingen in verpleeghuizen zichtbaar.

Het maakt dat Nederlandse experts ons land oproepen haast te maken met die boosters. „Je moet nu gaan versnellen”, zegt vaccinoloog Ben van der Zeijst. „Je ziet dat dit niet alleen werkt tegen ziekenhuisopname, maar ook tegen verspreiding.”

Mede daarom begrijpt hij het standpunt van ons land dat er van oud naar jong moet worden gevaccineerd, niet volledig. „Ik vind dat je ook zo snel mogelijk moet starten met de 60-minners omdat juist zij bijdragen aan de verspreiding. Met boostering heb je al binnen een week resultaat. Dat is een extra manier om de verspreiding terug te dringen en de golf onder de knie te krijgen. Als we snel zowel oudere als jongere mensen gaan vaccineren, kunnen we ons misschien uit de lockdown prikken.”

Dat beaamt viroloog Ab Osterhaus. „Hoe meer mensen je die extra prik geeft, hoe meer je de verspreiding terugdringt. Ik verbaas me er wel over dat de logistiek weer zo laat op orde was. Het lijkt wel alsof ons land zich steeds laat verrassen door de laatste ontwikkelingen. Dat zag je ook bij de primaire vaccinatieserie, daarin waren we Europees een van de laatsten. En dat er boosters nodig zouden zijn, komt toch ook niet uit de lucht vallen, daar had je al een heel plan voor moeten hebben.”

Van der Zeijst stoort zich ook aan het verschil met andere landen. „Dan hoorde ik enkele weken geleden dat Nederland in de startblokken stond, maar toen duurde het toch nog een tijd voordat we echt gingen starten met boosteren.”

Het ministerie van Volksgezondheid meldt vrijdag terug te komen op de verdere boostercampagne van mensen tussen de 18 en 60 jaar, naar aanleiding van het advies van de Gezondheidsraad. Dat ons land niet eerder dan vorige week gestart is met boosteren, heeft volgens een woordvoerster te maken met het feit dat de Gezondheidsraad pas begin november aangaf dat het zin heeft.

„We hebben afgelopen zomer en onder meer in oktober al advies gevraagd, maar toen bleek het nog niet nodig te zijn, omdat de bescherming van vaccins tegen ziekenhuisopnames niet duidelijk afnam.”

 

Begin november was die situatie anders, stelt ze. „Toen was het advies om uit voorzorg boosters aan te bieden bij 60-plussers omdat er sprake is van een lichte afname in de bescherming tegen ziekenhuisopnames. Maar die ligt met 96 procent tegen ic-opname en 92 procent tegen ziekenhuisopname nog steeds heel hoog.”

Dat de boosters zo lang op zich hebben laten wachten, heeft volgens de woordvoerster ook te maken met de ’gigantische operatie’. „Je moet mensen aannemen en pas als je weet welke jaargangen precies aan de beurt komen, kun je het onlineportaal zo inrichten dat die groepen een afspraak kunnen maken. Dat soort dingen kun je echt pas uitvoeren als het besluit over de groepen genomen is.”

Ze wijst er ook op dat mensen pas zes maanden na hun tweede prik een booster kunnen krijgen. „Dus er zijn evengoed grote groepen die er nu nog niet voor in aanmerking komen.”

Volgens de woordvoerster zijn de boosters bovendien geen sleutel om de huidige golf te stoppen. „Dat moet echt gebeuren met de eerste prikken en het naleven van de maatregelen.”