Hoe verander je een VW Kever in een elektrische auto? Studenten van het Noorderpoort wordt de fijne kneepjes van het vak bijgebracht. Foto: Mark Timmers
De techniek in garages wordt schoner en specialistischer. Het Noorderpoort in Groningen sorteert bij de opleiding voor autotechniek voor op die veranderingen. ‘We doen niet alleen wat we deden, maar kijken naar de toekomst’.
Ingespannen tuurt Mark Ploeg (20) uit Marum onder de motorkap van een Volkswagen Pheaton. Naast hem een laptop en een spanningsmeter. Die zijn nodig om de diagnose van de ‘patiënt’ te stellen.
,,De auto start niet. Ik bekijk nu de elektrische systemen en onderzoek of ik ergens spanning kan vinden. Het is een beetje puzzelen. Ik ben op zoek naar de storing’’, zegt de 20-jarige student autotechniek van het Noorderpoort in Groningen. Dat is grootste opleiding in Noord-Nederland voor autotechnici. Elk jaar beginnen er 500 studenten aan de studie. Daarnaast trekt de afdeling logistiek 500 studenten en fietstechniek en de commerciële opleiding ook nog eens zo’n 200 stuks.
Daar waar sleutelen aan auto’s en vrachtauto’s vroeger onlosmakelijk was verbonden met vieze handen en een met olievlekken besmeurde overall, kunnen de meeste automonteurs hun handen tegenwoordig redelijk schoon houden. Want mechanica verdwijnt in auto’s steeds meer naar de achtergrond, terwijl elektronica en software oprukken. De komst van elektrische auto’s en autonome, zelfrijdende wagens, zal dat proces versnellen.
Problemen oplossen
Vindt hij het niet jammer, dat er steeds minder te sleutelen is? Ploeg haalt zijn schouders op. ,,Ik weet eigenlijk niet anders. Af en toe is het wel lekker om ergens aan de sleutelen. Maar ik vind eigenlijk alles prima, of het nu elektrisch is of fossiel. Het zijn auto’s met een probleem en dat moet je oplossen.’’
Docent Bert Oving, die toezicht houdt op de verrichtingen van de studenten in de keurig aangeveegde werkplaats, knikt. Hij bevestigt dat het werk in de garage van de toekomst behoorlijk zal veranderen. ,,Er wordt heel veel met computers en elektronica gewerkt om storingen op te lossen. Dat zijn heel complexe systemen.’’
,,Aan de andere kant heeft een elektrische auto veel minder onderdelen. Hij heeft geen verbrandingsmotor, uitlaat of versnelling. Het betekent dat een deel van het werk standaard wordt. Als een monteur voor het eerst een batterij in een auto vervangt is dat best spannend. Je ziet ze dan klaar staan in hun speciale, beschermende kleding. Maar als ze dat vijftien keer hebben gedaan, is het al veel minder spannend en wordt het misschien wel saai. Dat is nog wel iets waar de branche naar moet kijken.’’
Verbrandingsmotoren in een hoekje
Peter Hazenberg, manager van de automotive opleidingen van Noorderpoort, wijst in de werkplaats naar de geparkeerde benzine- en dieselauto’s. Naast een elektrische VW Up en een Volvo XC-90, maakt fossiel nog steeds de dienst uit. ,,Als je hier over een jaar of tien komt, ziet het er heel anders uit. Dan zijn de auto’s met verbrandingsmotoren naar een hoekje verbannen en staan hier overal elektrische wagens, auto’s op waterstof en hybrides. We zijn nu ook al bezig de werkplaats zo in te richten dat we iets kunnen met een autonoom voertuig. Daarbij willen we samenwerken met de Hanzehogeschool en de RUG.’’
Neemt niet weg dat er in ons land nog miljoenen wagens rondrijden met een verbrandingsmotor. En die hebben onderhoud nodig. De vraag naar automonteurs- en technici blijft voorlopig dus groot. ,,Als we honderd studenten meer zouden hebben, zouden we die ook moeiteloos kwijt kunnen in de omgeving’’, weet Hazenberg.
,,Ik heb regelmatig bedrijven aan de lijn. Hebben jullie nog stagiaires? Heb je nog mensen voor ons, vragen ze dan. De vraag naar mensen in deze sector is enorm.’’ Wie afstudeert in de techniek is verzekerd van een baan, is zijn boodschap. ,,Nederland is afhankelijk van het mbo-onderwijs. Dat begint iedereen te beseffen.’’
Wat gebeurt er straks in de garage?
De school is druk bezig met het maken van nieuw techniekonderwijs voor de mobiliteit van de toekomst, zegt Marchel Arling, directeur van de techniek opleidingen van Noorderpoort. ,,Het gaat over mobiliteit in de breedste zin van het woord. We doen niet alleen wat we deden, maar we kijken juist naar de toekomst. Wat komt er op ons af? Daarom hebben we ook onderwijs gemaakt voor waterstof. Noorderpoort maakt nu samen met partners ook op mbo-niveau onderwijs op het gebied van batterijen en accu’s. Dat is uniek, dat bestond nog niet. We hebben het keuzedeel batterijtechnologie waar alle studenten van de techniekopleidingen vanaf maart op in kunnen schrijven. En we houden ons ook bezig met drones.’’
Ook is er aandacht voor autonoom rijden en de garage van de toekomst, vervolgt hij. ,,We willen weten: wat moet er straks in de garage gebeuren? Wat gaat er veranderen?’’
,,Problemen oplossen, dat is wat een techneut in feite doet. Maar er worden wel steeds hogere eisen gesteld aan technici in de garage van de toekomst’’, denkt docent Johan Talman. ,,Wij merken ook dat die veranderingen andere mensen trekken, bijvoorbeeld havisten en zelfs mensen van de universiteit. Die zeggen: wat er in de moderne garages met techniek gebeurt trekt ons enorm.’’
Sleutelen aan V8 is ook geweldig
Een project van Noorderpoort dat veel aandacht trok was de verbouw van een vijftig jaar oude VW Kever tot een elektrisch aangedreven auto. Talman bedacht het samen met een klas. Hij legde hen de vraag voor: wat gaan we in deze tijd van duurzaamheid doen met de oldtimers? Blijven die in de garage staan, of kun je ze moderniseren? ,,Het was natuurlijk wel even wennen voor de petrol heads onder de studenten. Die willen olie en benzine en een auto die lawaai maakt’’, lacht hij.
Studenten die wilden meedoen aan het Herb-E-project moesten solliciteren De deelnemers speelden bij de hele operatie de hoofdrol. Ze kochten een auto, herstelden de wagen en bouwden een elektromotor en een Tesla-accu in. Bij het project werd samengewerkt met het bedrijfsleven en andere opleidingen. Een deel van het werk werd gedaan in de vestiging van Noorderpoort in Stadskanaal. ,,Een prachtig project waar we veel van hebben geleerd’’, vindt Talman.
Hazenberg: ,,We zien ook nog steeds jongens die het liefste aan een V8-motor willen werken, de dieselmotor die in een Scania-vrachtwagen zit. Ze vinden dat geweldig. Want ook die technieken hebben we nog steeds.’’