Gedeputeerde Rijzebol gelooft in perspectief voor Aldel. Foto: archief Jan Zeeman
Alles is nog niet verloren voor Aldel, maar het Rijk moet wakker worden. Dat zegt de Groninger gedeputeerde IJzebrand Rijzebol. Hij houdt hoop op een doorstart voor het donderdag failliet gegane concern. ‘’Er is perspectief voor aluminium.”
,,Je moet er voor blijven vechten, ook al is het soms vechten tegen de bierkaai. Ik krijg nog geen gehoor bij het Rijk, al heb ik wel het gevoel dat er iets meer begrip komt. Voor Aldel komt dat niet op tijd. Toch blijf ik moed houden. Op termijn is er perspectief voor Aldel, daar ben ik van overtuigd. Er is voor bijna 100 miljoen geïnvesteerd door de nieuwe eigenaar, er staat een splinternieuwe fabriek. Die kan produceren voor een markt waar aluminium stinkend duur is’’, zegt de CDA-gedeputeerde voor Economische Zaken en Financiën, luttele uren voor bekend wordt dat de aluminiumsmelter bankroet is verklaard.
Het omvallen van Aldel komt niet onverwacht en het is evenmin voor het eerst dat de onderneming in de problemen zit. Het is ook niet de enige energieslurper in Noordoost-Groningen die in de gevarenzone zit. Rijzebol vreest dat vier of vijf andere bedrijven in de regio kunnen volgen, als de energieprijzen blijven pieken. Sommige van hen hebben de productie fors verlaagd.
Verlies voor Groningen en Nederland
,,Sluiting van Aldel is niet alleen een verlies voor Groningen, maar voor heel Nederland. Het is een Nederlands belang dat we onze basisproducten hier produceren. Wij moeten in Europa zorgen dat we dingen zelf kunnen maken. Anders worden we steeds afhankelijker van partijen buiten Europa. Dat is ook mijn pleidooi bij het Rijk: let nou op dat we die industrie niet kwijt raken.’’
Nu het aluminiumbedrijf bankroet is, kan dat het aantrekkelijker maken voor een investeerder, aldus de gedeputeerde. ,,De situatie is opgeklaard, de schulden vallen weg. De aluminiumprijs is nu uitstekend. Maar ondanks die goede prijs en de vraag naar aluminium zit er totaal geen marge op dat product. Sterker nog: je verliest op elke ton die je produceert zoveel geld dat je dat niet blijvend volhoudt. Ik maak me daar ernstig zorgen over.’’
Provincie heeft geen grote bedragen
Heeft de provincie geen potje voor Aldel? Rijzebol: ,,Dat helpt allemaal niets. Dat is precies hetzelfde als wanneer je een dubbeltje in een vijver gooit. Dacht je dat je het ooit weer terug ziet? Als het wel zou helpen, dan hadden we dat al lang gedaan! Er zijn grotere bedragen nodig, dat soort bedragen heeft de provincie niet.’’
,,We nemen de komende twee maanden de tijd om te kijken of we geïnteresseerden voor Aldel kunnen vinden’’, zegt curator Erik Eshuis, die al twee keer eerder betrokken was bij een faillissement van het bedrijf. ,,Sinds 2017 is er iets meer dan 100 miljoen in geïnvesteerd. De fabriek ziet er nu veel beter uit dan bij het vorige bankroet in 2017, alles loopt als een tierelier. En met de huidige gasprijs kun je de gieterij prima draaien.’’
Hij wijst er op dat Aldel in de eerste helft van het jaar ruim drie miljoen winst maakte. ,,Maar toen liep het gascontract af en ging de gasprijs van 60 naar 360 euro Dan houdt het op.’’
Curator Eshuis verwacht weinig van Den Haag. Foto: archief Peter Wassing
Den Haag heeft niets gedaan
Volgens Eshuis is de schuld van Aldel circa 40 miljoen euro. Financier Glencore heeft de grootste vordering met zo’n 30 miljoen. Hij verwacht overigens weinig van Den Haag. ,,Ze hebben tijdens het eerste en tweede faillissement ook niets gedaan. Ik verwacht evenmin veel hulp bij dit faillissement. Het wordt kennelijk niet belangrijk genoeg gevonden dat je hier dingen gaat maken met energie-intensieve industrie.’’
De curator wijst op de uitbetaling van 5,5 miljoen euro aan Aldel, precies een dag nadat het bedrijf surseance van betaling had gekregen. Het gaat om een compensatie voor de hoge kosten die Aldel maakte voor de CO2-uitstoot en die deels door de overheid wordt gecompenseerd. De directie had er maandenlang vergeefs op aangedrongen dat bedrag eerder over te maken. ,,Ze hebben eindeloos om dat geld gevraagd. Woensdag kwam het binnen, een dag na het uitstel van betaling.’’
Brandbrief aan ministers
In een brandbrief aan de ministers Jetten (Klimaat) en Adriaansens (EZK) waarschuwen Groningen Seaports en de Samenwerkende Bedrijven Eemsdelta vrijdag voor de gevolgen van de hoge energieprijzen voor de industrie. Ze vrezen een domino-effect. ,,Niet alleen de toekomst van individuele bedrijven staat op het spel, ook het voortbestaan van regionale- en nationale productieketens’’, schrijven ze.
,,De industrie in de Chemport Europe regio (Groningen en Drenthe met de clusters Eemshaven, haven van Delfzijl en Emmen ) biedt 35.000 banen en levert, naast een aantal basischemicaliën, unieke producten. De regio heeft de ambitie om tot de meest duurzame industriegebieden van Europa te behoren’’, aldus de briefschrijvers. Ze waarschuwen dat die plannen in de verdrukking komen door de huidige ontwikkelingen.