Koning Willem-Alexander verrichtte in 2019 de opening van de experimentele groene waterstoffabriek Hystock van Gasunie in Zuidwending. Foto: Archief Kees van de Veen
Gasunie kan beginnen met de aanleg van het landelijk netwerk voor het transport van duurzame waterstof, nu het daartoe officieel het verzoek heeft gekregen van staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat Dilan Yeşilgöz-Zegerius (VVD).
De zogeheten ‘hydrogen backbone’ verbindt de industriële clusters van Delfzijl, Amsterdam, Rotterdam, Zeeland en Limburg. Naar verwachting zullen in 2025 de eerste delen van de backbone beschikbaar zijn. Deze bevinden zich in het Noorden. Vanuit het landsdeel zal een koppeling worden gelegd met Noord-Duitsland.
85 procent
Van het netwerk zal 85 procent bestaan uit leidingen die nu nog worden gebruikt voor aardgas maar na aanpassing ook waterstof kunnen transporteren. De kosten voor de aanleg van de ‘backbone’ blijven daardoor beperkt tot 1,5 miljard euro.
Gasunie presenteerde het initiatief voor de ‘backbone’ al enige tijd geleden. De staatsecretaris steunt het plan nu onderzoek heeft uitgewezen dat het gebruik van bestaande leidingen voor het waterstofnetwerk veilig, haalbaar en relatief voordelig is.
‘Een goede boterham’
Yeşilgöz-Zegerius: ,,Waterstof is nodig om onze industrie te verduurzamen en banen hier in Nederland te houden. Als we het goed aanpakken, kan ons land er bovendien ook nog een goede boterham mee verdienen. (...) Dat we ons uitstekende gasnet met enkele aanpassingen veilig en kosteneffectief kunnen omvormen tot een transportnet voor waterstof biedt een grote verduurzamingskans voor de Nederlandse industrie die we niet mogen laten liggen.’’
Naar verwachting zullen in 2025 de eerste delen van de backbone beschikbaar zijn. Deze bevinden zich in het Noorden. Vanaf het landsdeel zal een koppeling worden gelegd met Noord-Duitsland. Het is vermoedelijk in 2027 klaar voor gebruik.
‘Mijlpaal in energietransitie’
Gasunie-topman Han Fennema is blij met het besluit van de staatssecretaris. Hij spreekt van ‘een mijlpaal in het kader van de energietransitie’. De ceo: “Dit is goed voor de leidende positie van ons land op dit vlak. Nederland wordt het eerste land dat het bestaande aardgasnetwerk geschikt maakt voor waterstof. (…) Gasunie heeft ruime ervaring met veilig en betrouwbaar transport, opslag en conversie van aardgas. En op het gebied van waterstof hebben we inmiddels ervaring opgedaan met de ondergrondse leiding die wij drie jaar geleden in Zeeuws-Vlaanderen hebben omgebouwd naar waterstof.”
Het Nederlandse netwerk moet onderdeel worden van de Europese ‘backbone’ die producenten en verbruikers van waterstof met elkaar verbindt. Groene waterstof is belangrijk als grondstof voor de chemie, maar kan ook worden gebruikt als ‘brandstof’ zonder enige schadelijke uitstoot voor de industrie, transport en de verwarming van gebouwen. Het wordt in beginsel gemaakt door met duurzaam (met zon of wind) geproduceerde elektriciteit water te splitsen in zuurstof en waterstof. Zodoende kan het ook worden gebruikt voor de opslag van elektriciteit.