Het hoogspanningsstation Vierverlaten bij Hoogkerk wordt komende jaren verder uitgebreid. De netbeheerders steken miljarden in de uitbreiding van de netcapaciteit, maar dat proces duurt lang en is kostbaar. Foto: archief Corné Sparidaens
In Drenthe staan 174 bedrijven op de wachtlijst voor een aansluiting op het overvolle stroomnet. In Groningen gaat het om 13 grootverbruikers.
Afgelopen week werd bekend dat na Drenthe ook een groot deel van Groningen op slot gaat door gebrek aan capaciteit op het stroomnet. Dat betekent dat bedrijven die een nieuwe aansluiting willen net als in Drenthe op een wachtlijst belanden. Met name in West-Groningen en in de stad is er gebrek aan capaciteit. Dat blijkt uit cijfers van netbeheerder Enexis.
Vooral in Meppel is het dringen op het elektriciteitsnet: daar liggen 40 aanvragen. Ook in Bargermeer in Emmen (20), Marsdijk bij Assen (28), Hoogeveen (18) en Coevorden (16) is veel vraag naar nieuwe aansluitingen. In Groningen is er sinds medio deze maand een wachtlijst voor de stad en Winsum, maar de aantallen zijn hier nog wel beperkt vergeleken met elders, met respectievelijk 3 en 4 aanvragen.
Nieuwe stations
In beide provincies wordt hard gewerkt aan de uitbreiding van het net, maar dat kost veel tijd en geld. Zo worden in Groningen 14 hoogspanningsstations uitgebreid, terwijl er ook tien nieuwe worden gebouwd. Die laatste komen onder meer in de Eemshaven-Oost, Weiwerd, Meeden, Veendam en bij Groningen. In Drenthe worden 11 nieuwe stations gebouwd en 6 uitgebreid. Bij Meppel komt een nieuw station, net als bij onder meer in Beilen, Hoogeveen, Assen, Emmen en Veenoord.
Enexis werkt daarbij samen met TenneT, dat het landelijke hoogspanningsnet beheert. Enexis zorgt voor de transformatoren en de schakelstations, terwijl TenneT zorgt voor de aansluiting op het hoogspanningsnet.
Heel ander stroomsysteem
De netbeheerders zeggen geen alternatief te hebben voor de wachtlijsten. ,,Als we al die nieuwe klanten toch zouden toelaten, ontstaan er grote kortsluitingen en storingen op het elektriciteitsnet’’, aldus woordvoerder Peter Hofland van TenneT afgelopen week. ,,Daarom moeten we helaas met wachtlijsten werken. Het was altijd: u vraagt, wij draaien. Nu gaan we over naar een heel ander systeem, dat aanbod gedreven is. En waarbij we steeds meer afhankelijk worden van wind en zon. Flexibel elektriciteitsgebruik gaat een veel belangrijker rol spelen.’’
Er wordt overigens wel gekeken of er met bijvoorbeeld ‘spitsmijden’ ruimte is vrij te maken op het net. Daarbij zien grootverbruikers tegen een vergoeding af van stroomverbruik tijdens piekmomenten. In Drenthe lieten vier grootverbruikers deze zomer al weten ruimte te willen maken voor bedrijven die op de wachtlijst staan. Maar het loopt nog geen storm, volgens de netbeheerders.
Ook wachtlijst voor terug leveren
Niet alleen ondernemingen die willen uitbreiden of nieuwbouwen krijgen geen aansluiting, ook partijen die stroom willen terug leveren komen op een wachtlijst. Deze aantallen zijn zelfs fors groter. Zo staan er in Drenthe inmiddels 524 bedrijven op en in Groningen 453.
Enexis kreeg vorige week een lening van 500 miljoen van de Europese Investeringsbank voor de uitbreiding van het stroomnetwerk. Met de lening wil Enexis onder meer 7500 kilometer aan ondergrondse kabels verzwaren of opnieuw aanleggen in vijf provincies, waaronder Drenthe en Groningen.
Veel ondernemers maken zich zorgen over het vollopen van de stroomnetten. ,,Dit is echt een probleem. Zeker als je in ogenschouw neemt dat bedrijven worden gedwongen of geprikkeld om van gas naar stroom te gaan. Of naar waterstof, of andere duurzame energievormen. Maar als je daar geen alternatieven voor hebt, is dat wel heel lastig’’, aldus voorzitter Sieger Dijkstra van werkgeversorganisatie VNO NCW Noord.