Na jaren van voorbereiding zien boeren in de Eemshaven hun plannen voor een windpark ineens doorkruist door de dreigende komst van twee molens van een concurrent middenin hun beoogde locatie. Foto: Archief Jan Zeeman
De provincie Groningen laat zich in de luren leggen door windparkontwikkelaar Wintermolen ten koste van een groep landbouwers in de Eemshaven. De boeren vrezen een miljoenenstrop en stappen naar de rechter als Wintermolen groen licht krijgt van de politiek.
Dat schrijft de stichting Eemswind in een brandbrief aan Provinciale Staten. Die buigt zich woensdag over het voornemen van Gedeputeerde Staten om Wintermolen toestemming te verlenen voor de bouw van twee windmolens aan de westkant van de Eemshaven.
Concurrent mag twee molens middenin windpark zetten
In datzelfde gebied werkt ook Eemswind al tien jaar aan plannen voor acht tot tien turbines. Die zijn onderdeel van een windpark van 26 molens dat de stichting samen met energieconcern Vattenfall wil realiseren. De twintig boeren die zich hebben verenigd in de stichting, vrezen dat ze zeker vier turbines minder kwijt kunnen in het gebied als Wintermolen daar twee molens tussen mag zetten.
,,Wij zijn volkomen overvallen door dit voornemen’’, licht Eemswind-bestuurslid Anco Noordhuis toe. Vorig jaar nog kreeg Wintermolen nul op rekest van de Staten voor de bouw van één turbine in het betreffende deel van de Eemshaven, de Eems- en Emmapolder. Dat plan was in strijd met het provinciale beleid om geen ‘solitaire’ molens meer toe te staan maar alleen nog windparken.
Dik een jaar later gaat Wintermolen in de herkansing met een plan voor twee turbines. Dat valt nog altijd niet te betitelen als een windpark, stelt Noordhuis. Sterker: die molens nemen het Eemswind-park letterlijk wind uit de wieken. Volgens Gedeputeerde Staten ontkomt de provincie er echter niet aan om groen licht te geven omdat Wintermolen in 2017 windmolenrechten zijn toegezegd in ruil voor de sloop van een solitaire turbine in het gebied.
‘Windmolendeal met provincie is via bedrog tot stand gekomen’
Die afspraak is echter via bedrog tot stand gekomen, betoogt Noordhuis. De te slopen molen is helemaal geen eigendom van Wintermolen, maar van de boerenmaatschap Eemsdijk. Wintermolen-directeur Henk in ‘t Hout bezit volgens Noordhuis hooguit 10 procent van de aandelen en was dus helemaal niet in de positie om de molen als ruilobject in te brengen in zijn onderhandelingen met de provincie.
Belangrijker nog: die sloopplannen zijn al jaren geleden afgeblazen. De molen is onderdeel van een park van in totaal twintig turbines van energieconcern RWE. Dat zou plaatsmaken voor een moderner en groter windpark, maar de plannen voor een herontwikkeling strandden toen RWE afhaakte.
Eemswind voelt zich ernstig benadeeld door de handelswijze van de provincie. Noordhuis spreekt van onbehoorlijk bestuur. ,,Het is onvoorstelbaar dat je je als provincie zó laat bedonderen en dan vervolgens ook nog groot zaken doet met degene die je te pakken neemt.’’
Bij politiek ‘ja’ stellen boeren provincie aansprakelijk voor miljoenenschade
Mocht het Wintermolen-project groen licht krijgen van de Groninger Staten dan stelt Eemswind de provincie aansprakelijk voor de financiële schade. ,,Dan gaan we het juridische traject in, dat gaat jaren duren.’’ Als de stichting in het beoogde gebied vier molens minder kwijt kan, loopt de schade al snel in de miljoenen.
Extra zuur voor de boeren is dat Wintermolen zijn molens wil bouwen op grond van twee ‘dissidente’ Eemswind-leden. Daar zouden oorspronkelijk geen turbines komen, maar hun kavels zijn volgens Noordhuis wel cruciaal om de molens zo efficiënt mogelijk op te kunnen stellen. Alle leden van Eemswind delen gelijkelijk mee in de winst.
De frustratie bij de Eemswind-boeren is groot. ,,Juist Vattenfall doet er alles aan om te voldoen aan de wensen van de provincie’’, zegt Noordhuis. ,,Omwonenden zijn uitgebreid betrokken bij de plannen, er is draagvlak in de omgeving, buurdorp Oudeschip participeert in het park met eigen dorpsmolens én er ligt een milieu-effectrapportage en een plan voor de landschappelijke inpassing. En dan komt Wintermolen die daar allemaal niks aan doet, en die mag er lukraak twee molens tussen plempen die alles doorkruisen.’’