Mohammad (19) uit Syrië: ‘Als je verandering wilt, moet je hard werken’

Het eerste wat Mohammad al Mamo (19) deed toen hij anderhalf jaar geleden naar Nederland kwam, was de taal leren. Al toen hij op zijn 17de in Turkije het besluit nam om met een vriend hier naartoe te vluchten, installeerde hij op zijn telefoon verschillende apps waarmee hij hoopte de beginselen van het Nederlands onder de knie te krijgen. Zijn eerste woord? Hij grijnst. ,,Hoe gaat het?’’, zegt hij. ,,Daarna goedemorgen. Die g was wel even wennen.’’

Mohammad komt uit Qabasin, een stad vlakbij Aleppo in Syrië. Zijn moeder was er gynaecoloog, zijn vader verpleegkundige. Hij ziet hen als zijn grote voorbeeld omdat ze zorgzaam waren naar hem en zijn broers en zussen. En naar hun patiënten.

Hij herinnert zich dat hun kalme leven veranderde toen de oorlog in Syrië begon. Hij was toen zelf 5 jaar. Na jaren vol geweld besloten zijn ouders met hun kinderen naar Turkije te verhuizen.

Toen Mohammad in 2023 de verwoestende aardbeving in Turkije van dichtbij meemaakte, nam hij een rigoureus besluit. Hij wilde niet in Turkije blijven, nam het roer in handen en besloot voor een toekomst in Nederland te gaan. Na maanden van overleg en van een gedegen voorbereiding ging hij op weg.

Twee maanden van reizen verder kwam hij aan in Nederland, in oktober 2023. Veel wil hij niet kwijt over die reis. ,,Ik zie het als een grote ervaring in mijn leven, iets waarvan ik heb geleerd. De omgang met mensen van verschillende culturen is belangrijk voor mijn toekomst. Ik wil misschien geneeskunde studeren, maar nog liever politieke wetenschappen. Daarmee wil ik later bij een internationale organisatie werken.’’

Het eerste halfjaar verbleef hij in het Gelderse Zelhem, daarna verkaste hij naar het asielzoekerscentrum Assen. Toen sprak hij al aardig Nederlands. ,,Ik zat vaak in mijn eentje te studeren. Ik adviseer iedereen die naar Nederland komt om zo snel mogelijk te beginnen met het leren van de taal. Doe je dat niet, dan zie ik dat als tijdverlies.’’

Mohammad heeft geen tijd te verliezen. Hij ging de afgelopen maanden vijf dagen per week naar school en is nu toegelaten tot het voorbereidend jaar van het HBO. Daarnaast werkt hij vier dagen per week als toezichthouder op de trein tussen Zwolle en Enschede en tussen Zwolle en Kampen.

Hoe hij dat doet? ,,Twee dagen in het weekend en twee keer per week in de avonduren’’, zegt hij. Hij kwam aan die functie omdat hij vrijwilliger was op het station in Emmen. Hij was er host en hielp reizigers met hun vragen. Via dat vrijwilligerswerk kreeg hij de baan van toezichthouder. Een deel van zijn salaris draagt hij af aan het COA.

Hij houdt van zijn werk. ,,Ik kan gemakkelijk met andere asielzoekers praten, zeker als ze Arabisch praten. Verder helpt deze baan me om mijn Nederlands te verbeteren. Ik begin altijd over het weer.’’

Hij is tamelijk trots dat hij een baan in uniform heeft bemachtigd. ,,Hoe harder je werkt, hoe meer je voor elkaar krijgt. Ik vind het fijn om te werken, maar ik vind mijn toekomst belangrijker.’’ Hij kan niet wachten, bedoelt hij, tot hij kan gaan studeren. ,,Als je verandering wilt maken, moet je hard werken.’’

Tussen school, werk, chillen met vrienden en sportschoolbezoek houdt hij ook nog tijd over om zich als vrijwilliger in te zetten voor Vluchtelingenwerk. Hij vertelt zijn verhaal op scholen en wil zijn toehoorders een boodschap meegeven. ,,Pak je kansen’’, zegt hij.