De omvang van de fouten in versterkingsrapporten in Groningen is nog onduidelijk. Maar dat dit geblunder het vertrouwen in de overheid extra schade toebrengt, staat buiten kijf. Het kabinet laat bevingsslachtoffers opnieuw zakken.
Zondag besteedde KRO-NCRV-programma Pointer aandacht aan de grote hoeveelheid fouten in versterkingsrapporten van gedupeerde Groningers. Dat nieuws is helaas voor weinigen in het bevingsgebied een verrassing. De ophef legt opnieuw een hardnekkig en structureel probleem bloot.
Voorop gesteld: Groningen tast nog in het duister over de ernst en omvang van het probleem. Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) ruikt onraad en waarschuwt dat het niet om een paar incidenten gaat. De Nationaal Coördinator Groningen (NCG) kijkt structureel niet goed genoeg naar de kwaliteit van de rapporten. Zo’n mededeling vermindert de stress zeker niet en doet het vertrouwen absoluut geen goed.
Neem zorgen eindelijk serieus
Het is daarom onvoldoende voor de NCG om straks een paar ingenieursbureaus te slachtofferen en verder te doen alsof de neus bloedt. Het echte probleem zit dieper: de overheid heeft een lakse en afwachtende houding. Dat geldt voor de NCG, maar belangrijker nog, voor het kabinet. Dat is eindverantwoordelijk voor de versterking en dus ook voor deze wanprestatie.
Het kabinet moet dit soort struikelblokken fundamenteel aanpakken. Laat nou niet eindeloos rapporten op de deurmat ploffen met steeds andere conclusies. Zorg in één keer voor een fatsoenlijk rapport en geef bewoners volledige informatie en duidelijkheid, ook als ze langer moeten wachten. En luister naar zorgen van bewoners. Neem die eindelijk eens serieus.
Hoewel de NCG ontkent dat de slordigheden en onzorgvuldigheden komen door tijdsdruk, heeft het daar wel alle schijn van. Alvast goed nieuws voor bewoners: een amendement van Kamerleden Sandra Beckerman (SP) en Julian Bushoff (GL-PvdA) lijkt door de Eerste Kamer te komen. Bewoners hebben voortaan langer dan de huidige termijn van zes weken om bezwaar aan te tekenen tegen hun versterkingsbesluit.
Geen prioriteit
Maar ook daar schuilt een probleem. Waarom moeten steeds oppositieleden in verzet komen om gedupeerden te helpen? Het kabinet beloofde beterschap na de parlementaire enquête over de gevolgen van de gaswinning. Het sprak van een ereschuld inlossen en zou voortaan naast de Groningers staan. Het lijkt alsof Groningen geen prioriteit heeft voor dit kabinet.
Vanwege de Pointer-uitzending kondigden staatssecretaris Eddie van Marum (BBB, Mijnbouw) en de NCG een onderzoek aan. Maar de signalen van slechte versterkingsrapporten zijn er al langer. Waarom dacht niemand bij de overheid: daar moeten we zelf iets aan doen? Waarom is daar een tv-programma voor nodig?
Het lijkt bij de overheid te ontbreken aan een diepgeworteld verlangen om de ereschuld daadwerkelijk in te lossen en elke fout effectief en zo snel mogelijk te herstellen. In plaats daarvan steekt men de kop in het zand zodra iets tegenzit of verkeerd gaat. De overheid faalt opnieuw in het terugwinnen van het vertrouwen van haar burgers.
Zoveelste tik
Groningers wisten dat de versterkingsopgave en het herstellen van vertrouwen een jarenlange klus ging worden, met vallen en opstaan. Het blijkt dat bewoners nog steeds zelf een actieve rol moeten spelen bij het controleren van overheidsinstanties en telkens opnieuw aan de bel moeten trekken.
Je hoopt dat het ook anders kan. Dat de politiek zijn rol pakt. Het kabinet moet de fouten in versterkingsrapporten op korte termijn bekijken en de problemen niet wegmoffelen, zeker nu onrust dreigt te ontstaan. De NCG moet inderdaad eerst de zaak grondig onder de loep nemen en zo snel mogelijk stevige maatregelen treffen.
Want dergelijk slecht werk zorgt voor onnodige stress onder bewoners. Dit is de zoveelste tik. Alleen een daadkrachtige versterkingsaanpak en een overheid die zichzelf en de bewoners serieus neemt, mag hopen op herstel van vertrouwen in Groningen.
